«Φύλλο και φτερό» από την ΑΑΔΕ χιλιάδες φορο-υποθέσεις – Για ποιες υπάρχει κίνδυνος να παραγραφούν

Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης

Η προθεσμία παραγραφής του
δικαιώματος του Δημοσίου να επιβάλει φόρους και πρόστιμα επί των υποθέσεων
αυτών λήγει μεν τυπικά στις 31 Δεκεμβρίου 2021, όμως η πραγματική ημερομηνία
λήξης είναι για το Δημόσιο η 1η Δεκεμβρίου 2021!

Γιατί «τρέχουν» στην ΑΑΔΕ για να προλάβουν

Κι αυτό γιατί πρόκειται
ουσιαστικά για την τελευταία μέρα κατά την οποία το Δημόσιο, διά της αρμόδιας
φορολογικής αρχής, έχει τη δυνατότητα να κοινοποιήσει προσωρινή πράξη
διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου, δεδομένου ότι, βάσει της ισχύουσας
νομοθεσίας, πρέπει να δίδεται σε κάθε ελεγχόμενο φορολογούμενο χρονικό
περιθώριο 20 ημερών, από τη στιγμή της κοινοποίησης της πράξης αυτής,
προκειμένου να έχει τη δυνατότητα να απαντήσει στα ευρήματα των ελεγκτών και να
τεκμηριώσει τυχόν σφάλματα εξαιτίας των οποίων τα προς καταβολή ποσά μπορεί να
έχουν υπολογιστεί σε αδικαιολόγητα υψηλά επίπεδα.

Στη συνέχεια, η αρμόδια
φορολογική αρχή πρέπει να έχει περιθώριο άλλων 10 ημερών περίπου προκειμένου να
προλάβει να εξετάσει τις απόψεις των φορολογουμένων κι αν χρειαστεί να
αναθεωρήσει τις τελικές διαπιστώσεις του ελέγχου και εν τέλει να προλάβει να
εκδώσει και να κοινοποιήσει σε κάθε ελεγχθέντα φορολογούμενο το αργότερο μέχρι
την 31η-12-2021 την οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου.

Τι λένε οι αποφάσεις του ΣτΕ

Το επιπλέον αυτό χρονικό
περιθώριο είναι αναγκαίο για τη φορολογική αρχή, δεδομένου ότι με πρόσφατες
αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (τις υπ’ αριθμόν
616/2020 και 618/2020) έγινε δεκτό ότι η παραγραφή δεν διακόπτεται αν η πράξη
προσδιορισμού του φόρου έχει μεν εκδοθεί αλλά δεν έχει κοινοποιηθεί στον
φορολογούμενο πριν από τη λήξη της προθεσμίας παραγραφής. Ουσιαστικά, λοιπόν,
μέχρι την 31η-12-2021, η αρμόδια φοροελεγκτική υπηρεσία πρέπει, σε κάθε
περίπτωση ελεγχθέντος φορολογουμένου, όχι απλά να έχει εκδώσει αλλά και να έχει
κοινοποιήσει αποδεδειγμένα την οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του
φόρου στην οποία τα τελικά ποσά φόρων και προστίμων που θα έχουν καταλογιστεί
μπορεί να είναι μικρότερα από αυτά που αναγράφονταν στην προσωρινή πράξη.

Ποιες υποθέσεις βρίσκονται στο στόχαστρο

Στο στόχαστρο των φοροελεγκτικών υπηρεσιών
βρίσκονται οι ακόλουθες κατηγορίες που παραγράφονται έως τις 31-12-2021:

• Υποθέσεις του φορολογικού έτους 2015. Σε
  αυτές περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων περιπτώσεις φορολογούμενων που δεν δήλωσαν ή
  δήλωσαν ανακριβώς αναδρομικά ποσά αποδοχών τα οποία εισέπραξαν μέσα στο 2015
  αλλά αφορούν παλαιότερα έτη καθώς και επιχειρήσεων που δήλωσαν ψευδή στοιχεία
  για τα ακαθάριστα έσοδα ή τις δαπάνες κατά τη διαχειριστική περίοδο του 2015.
• Υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος για τη χρήση του 2012, για τις οποίες
  υποβλήθηκαν αρχικές εκπρόθεσμες δηλώσεις εντός του 2018. Για τις υποθέσεις
  αυτές η αρχική 5ετής προθεσμία παραγραφής, η οποία έληγε κανονικά στις
  31-12-2018 (5 χρόνια από τη λήξη του έτους 2013 στο οποίο έπρεπε να είχε
  υποβληθεί η αρχική εμπρόθεσμη δήλωση), παρατάθηκε για 3 ακόμη χρόνια, μέχρι τις
  31-12-2021, επειδή οι αρχικές δηλώσεις υποβλήθηκαν στο τελευταίο έτος της
  κανονικής 5ετούς περιόδου παραγραφής.
• Υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ για τη χρήση του έτους
  2010 για τις οποίες μετά τη λήξη της κανονικής 5ετούς περιόδου παραγραφής,
  δηλαδή μετά την 31η-12-2016, περιήλθαν σε γνώση των αρμοδίων φορολογικών αρχών
  «συμπληρωματικά στοιχεία» για απόκρυψη φορολογητέας ύλης
• Υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος που αφορούν τη χρήση του έτους
  2005, για τις οποίες δεν είχε υποβληθεί ποτέ η οικεία δήλωση. Για τις υποθέσεις
  αυτές προβλέπεται 15ετής περίοδος παραγραφής, η οποία άρχισε να «τρέχει» αμέσως
  μετά το τέλος του έτους εντός του οποίου έπρεπε να υποβληθούν οι αρχικές
  εμπρόθεσμες δηλώσεις, δηλαδή από την 1η-1-2007 και λήγει στις 31-12-2021.

Και έρευνες για οικονομικό έγκλημα

• Υποθέσεις που αφορούν σε εκθέσεις έρευνας των Υ.Ε.Δ.Δ.Ε.
  (Υπηρεσία Ερευνών και Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων).
• Υποθέσεις που αφορούν σε πορισματικές εκθέσεις που διαβιβάζονται
  στην Α.Α.Δ.Ε. από τη Διεύθυνση Ερευνών Οικονομικού Εγκλήματος κατ’ εφαρμογή των
  διατάξεων του άρθρου 387 του ν. 4512/2018 (Α’ 5 και 8). Αφορά στις υποθέσεις για
  τις οποίες ο Εισαγγελέας Οικονομικού Εγκλήματος ή ο αναπληρωτής του ή οι
  εισαγγελικοί λειτουργοί που τον συνεπικουρούν, παραγγέλλουν, τη διενέργεια
  προκαταρκτικής εξέτασης ή προανάκρισης στους ελεγκτές της ΑΑΔΕ, για τη
  διερεύνηση τέλεσης αδικημάτων ποινικά κολάσιμης φοροδιαφυγής και οποιωνδήποτε
  άλλων απολύτως συναφών οικονομικών εγκλημάτων στο πλαίσιο της αρμοδιότητάς της.
• Υποθέσεις που αφορούν σε επιστροφές φόρων.
• Υποθέσεις που αφορούν σε έλεγχο βάσει δείγματος, σύμφωνα με τα
  ειδικότερα οριζόμενα σε διατάξεις και αποφάσεις (όπως δικαιούχων που έτυχαν
  επιστροφής Φ.Π.Α., καθώς και δικαιούχων νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων
  που έτυχαν επιστροφής φόρου εισοδήματος, χωρίς έλεγχο).
• Υποθέσεις για τις οποίες έχει εκδοθεί σημείωμα διαπιστώσεων με
  τα αποτελέσματα του φορολογικού ελέγχου και προσωρινός προσδιορισμός φόρων και
  προστίμων
• Υποθέσεις για τις οποίες επίκειται η έκδοση σημειώματος
  διαπιστώσεων και προσωρινού προσδιορισμού φόρου και προστίμου, συνεκτιμώντας
  αιτιολογημένα στο Ο.Π.Σ. Elenxis.
• Υποθέσεις που προέκυψαν από εισαγγελικές παραγγελίες, εντολές
  ανακριτικών και προανακριτικών πράξεων, περιλαμβανομένων αιτημάτων και εντολών
  διενέργειας φορολογικών ελέγχων που έχουν προκύψει από εντολή οποιασδήποτε
  Εισαγγελικής ή Δικαστικής Αρχής και διατηρούνται στην ΑΑΔΕ.
• Υποθέσεις των Δ.Ο.Υ και Υ.Ε.Δ.Δ.Ε. που αφορούν σε διενέργεια
  μερικού επιτόπιου ελέγχου διαπίστωσης της εκπλήρωσης των φορολογικών
  υποχρεώσεων, της τήρησης των βιβλίων και της έκδοσης των φορολογικών στοιχείων,
  για φορολογουμένους που ασκούν οποιαδήποτε δραστηριότητα ή διακινούν αγαθά.
• Υποθέσεις που αφορούν σε διασταυρωτικούς ελέγχους ενδοκοινοτικών
  συναλλαγών (VIES), υποθέσεις πολυμερών (ταυτόχρονων) ελέγχων που διενεργούνται
  από ελληνικές και αλλοδαπές φορολογικές αρχές, υποθέσεις διενέργειας ελέγχου
  στο πλαίσιο επανάληψης διαδικασίας καθώς και σε εκτέλεση προδικαστικής
  απόφασης, υποθέσεις που αφορούν σε επιβολή προστίμων, όπως ισχύει και υποθέσεις
  που αφορούν σε ανακλήσεις αδειών λειτουργίας γραφείων ή υποκαταστημάτων
  αλλοδαπών εταιρειών που έχουν εγκατασταθεί στην Ελλάδα.
• Υποθέσεις αμοιβαίας διοικητικής συνδρομής κατόπιν αιτήματος για
  την παροχή πληροφοριών από άλλα κράτη.
• Υποθέσεις που αφορούν παραβάσεις μη έκδοσης ή έκδοσης ανακριβούς
  φορολογικού στοιχείου η λογιστικού παραστατικού που διαπιστώθηκαν μετά από
  διενέργεια κατά προτεραιότητα μερικού ελέγχου φορολογίας εισοδήματος και Φ.Π.Α.
  από το γραφείο.