Στις προθεσμιακές καταθέσεις στρέφονται για ακόμη μία φορά τα εγχώρια νοικοκυριά αναζητώντας αποδόσεις: Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα υιοθετεί σήμερα μία ακόμη αύξηση των βασικών της επιτοκίων, την ένατη κατά σειρά και τα μάτια όλων στρέφονται στα τραπεζικά ιδρύματα και τα καταθετικά προϊόντα που θα παρουσιάσουν το επόμενο διάστημα.
Τα ποσά των καταθέσεων ωστόσο «φούσκωσαν» με εντυπωσιακούς ρυθμούς τον Ιούνιο, δεδομένης της κινητικότητας στον τουριστικό τομέα η οποία και συμβάλλει στην επιτάχυνση της οικονομικής δραστηριότητας.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Άλμα κατέγραψαν, λοιπόν, τον περασμένο μήνα οι καταθέσεις των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων στις ελληνικές τράπεζες, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη αύξηση από τον Ιανουάριο, ξεπερνώντας τον πήχη τω 3 δισ. ευρώ. Συνολικά, νοικοκυριά και επιχειρήσεις αύξησαν τον Ιούνιο τις καταθέσεις τους κατά 3,014 δισ. ευρώ, με τη μερίδα του λέοντος (1,643 δισ.) να έχουν οι καταθέσεις μίας ημέρας των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων.
Επιλέγουν προθεσμιακές για αποδόσεις
Τα νοικοκυριά, όπως ήταν λογικό, επέλεξαν τις καταθέσεις προθεσμίας, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 1,030 δισ. ευρώ, καθώς αυτές είναι που προσφέρουν κάποιες σχετικές αποδόσεις έναντι των άλλων προϊόντων, με τις καταθέσεις μίας ημέρας να καταγράφουν αντίθετη πορεία και να συρρικνώνονται κατά 70 εκατ. ευρώ. Το συνολικό υπόλοιπο των καταθέσεων επιχειρήσεων και νοικοκυριών ήταν αυξημένο τον Ιούνιο στα 189,3 δισ. ευρώ, με μια αύξηση που ξεπέρασε τα 5 δισ. σε σχέση με το υπόλοιπο στα τέλη Ιανουαρίου.
Βάσει των στοιχείων της Τράπεζας της Ελλάδας, τον Ιούνιο καταγράφηκαν οι ακόλουθες μεταβολές στις καταθέσεις:
- H μηνιαία καθαρή ροή του συνόλου των καταθέσεων ήταν θετική κατά 2.579 εκατ. ευρώ, τον Ιούνιο του 2023, έναντι θετικής καθαρής ροής 787 εκατ. ευρώ το Μάιο του 2023.
- Μείωση κατά 435 εκατ. ευρώ παρουσίασαν, τον Ιούνιο του 2023, οι καταθέσεις της γενικής κυβέρνησης, έναντι μείωσης κατά 3 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα, ενώ ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής αυξήθηκε σε 2,6% από 2,3% τον προηγούμενο μήνα.
- Άλμα της τάξης των 014 εκατ. ευρώ παρουσίασαν, τον Ιούνιο του 2023, οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα, έναντι αύξησης κατά 790 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα, ενώ ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής αυξήθηκε σε 3,5% από 3,3% τον προηγούμενο μήνα.
- Ενισχυμένες κατά 2.073 εκατ. ευρώ παρουσίασαν, τον Ιούνιο του 2023, οι καταθέσεις των επιχειρήσεων, έναντι αύξησης κατά 1.117 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα, ενώ ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής παρέμεινε αμετάβλητος στο 2,3% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Ειδικότερα, οι καταθέσεις των MXE αυξήθηκαν κατά 2.432 εκατ. ευρώ, έναντι αύξησης κατά 752 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα. Οι καταθέσεις των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και των λοιπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων μειώθηκαν κατά 359 εκατ. ευρώ, έναντι αύξησης κατά 365 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.
- Αύξηση κατά 941 εκατ. ευρώ παρουσίασαν, τον Ιούνιο του 2023, οι καταθέσεις των νοικοκυριών και των ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων, έναντι μείωσης κατά 327 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα, ενώ ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητος στο 3,8% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.
«Χτίζονται» υψηλότερες αποδόσεις στις προθεσμιακές
Παρά τις αλλεπάλληλες αυξήσεις των επιτοκίων από την ΕΚΤ πάντως τα επιτόκια καταθέσεων εξακολουθούν να κυμαίνονται σε χαμηλότερα επίπεδα εν συγκρίσει με εκείνα των δανείων, μεγιστοποιώντας έτσι, τα κέρδη των τραπεζών, που για αυτή την πρακτική δέχτηκαν πρόσφατα ως και τις αιχμές του διοικητή της ΤτΕ Γιάννη Στουρνάρα: «Έχουμε κάνει πολύ μεγάλη πρόοδο στον τραπεζικό τομέα, έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί οι τράπεζες, αλλά από την άλλη μεριά βλέπουμε πολύ μεγάλο περιθώριο μεταξύ επιτοκίων καταθέσεων και επιτοκίων χορηγήσεων», σχολίασε ο Γιάννης Στουρνάρας, εστιάζοντας στην ανάγκη όξυνσης του ανταγωνισμού, μέσα από την ισότιμη μεταχείριση μεγάλων και μικρών τραπεζών.
Είναι ενδεικτικό πως το μέσο επιτόκιο των νέων καταθέσεων με συμφωνημένη διάρκεια έως ένα έτος από νοικοκυριά αυξήθηκε τον περασμένο Απρίλιο κατά έξι μονάδες βάσης, στο 1,22%, με το αντίστοιχο επιτόκιο των καταθέσεων από επιχειρήσεις να ενισχύεται κατά 40 μονάδες βάσης, στο 1,87%.
Στα υφιστάμενα υπόλοιπα των καταθέσεων με συμφωνημένη διάρκεια έως δύο έτη από νοικοκυριά το μέσο επιτόκιο αυξήθηκε κατά 14 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 1,13%, ενώ το αντίστοιχο επιτόκιο των καταθέσεων από επιχειρήσεις αυξήθηκε κατά 24 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 1,78%. Σύμφωνα με την ΤτΕ, το περιθώριο επιτοκίου μεταξύ των καταθέσεων και δανείων αυξήθηκε στις 5,60 εκατοστιαίες μονάδες για τις νέες και στις 5,55 εκατοστιαίες μονάδες για τις υφιστάμενες καταθέσεις.
Από την πλευρά της η Ελληνική Ένωση Τραπεζών σχολιάζει πως η μερική μετατροπή σε προθεσμιακές καταθέσεις άρχισε μόλις λίγους μήνες πριν και είναι ακόμα σε εξέλιξη, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρωζώνη.
Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με την Ένωση, στις προθεσμιακές καταθέσεις έως ένα έτος το επιτόκιο στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά έξι μ.β. και ανήλθε στο 1,22% (Μάρτιος 2023: 1,16%) στους ιδιώτες και κατά 40 μ.β. στις επιχειρήσεις και ανήλθε στο 1,87% (Μάρτιος 2023: 1,47%).
Για διάρκειες άνω του ενός έτους που βάσει των εποπτικών οδηγιών για τους δείκτες ρευστότητας στην Ευρωζώνη είναι οι επιθυμητές διάρκειες στην Ελλάδα το επιτόκιο ανήλθε στο 1,71%. Ο μέσος όρος της Ευρωζώνης για τις προθεσμιακές καταθέσεις σε ιδιώτες άνω του ενός έτους ανήλθαν στο 2,29%.