Φορολογικές δηλώσεις: Ποιους και γιατί συμφέρει να τις κάνουν γρήγορα – Με ποια επιδόματα θα επωφεληθούν

Έως τα μέσα Ιουλίου θα πρέπει να προχωρήσουν στην υποβολή των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος περισσότεροι από 1.000.000 εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα, μικρομεσαίοι επιχειρηματίες, ελεύθεροι επαγγελματίες και ιδιοκτήτες εκμισθούμενων ακινήτων που επλήγησαν οικονομικά από την κρίση του κορονοϊού κατά τη διάρκεια του 2020 και εντάσσονται φέτος στους πλήρως απαλλασσόμενους από τα τεκμήρια διαβίωσης.
Σύμφωνα με την εφημερίδα “Ελεύθερος Τύπος”, για τους φορολογούμενους αυτούς ισχύει φέτος μια άκρως ευνοϊκή διάταξη, σύμφωνα με την οποία όλες οι οικονομικές ενισχύσεις που τους καταβλήθηκαν πέρυσι από το κράτος, για να αναπληρωθούν μερικώς ή και ολικώς οι εισοδηματικές απώλειες εξαιτίας της πανδημίας, δεν αποτελούν εισόδημα και δεν προσμετρώνται στα ετήσια εισοδήματά τους.
Συνέπεια της εφαρμογής της διάταξης αυτής είναι οι εν λόγω φορολογούμενοι, στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος που υποβάλλουν φέτος, για το φορολογικό έτος 2020, να εμφανίζουν ποσά ετήσιων εισοδημάτων σημαντικά μειωμένα σε σύγκριση με πέρυσι. Οι μειώσεις στα ετήσια εισοδήματα εκτιμάται ότι είναι τουλάχιστον 30% και σε πολλές περιπτώσεις φθάνουν ή και υπερβαίνουν το 50%. Εξαιτίας αυτής της πολύ μεγάλης μείωσης, πολλοί από τους φορολογούμενους αυτούς θα καταστούν φέτος αυτόματα δικαιούχοι κοινωνικών επιδομάτων. Οι φορολογούμενοι αυτοί υπολογίζεται ότι είναι περισσότεροι από 1.000.000.
Το… κενό
Προκειμένου δε να διασφαλίσουν άμεσα τη λήψη των επιδομάτων, θα πρέπει να επισπεύσουν την υποβολή των φετινών δηλώσεων. Το γεγονός ότι δεν έχουν ακόμη προσυμπληρωθεί στις δηλώσεις τους τα ποσά των αποζημιώσεων ειδικού σκοπού και των λοιπών ενισχύσεων που έλαβαν πέρυσι, δεν πρέπει επ’ ουδενί να τους φρενάρει. Κι αυτό διότι δεν έχει γι’ αυτούς κανένα νόημα αυτή τη στιγμή να υποβάλουν τις δηλώσεις τους συμπεριλαμβάνοντας προσυμπληρωμένα και τα ποσά των συγκεκριμένων αποζημιώσεων και ενισχύσεων, δεδομένου ότι τα ποσά αυτά δεν αποτελούν εισόδημα και δεν προσμετρώνται στα ετήσια οικογενειακά τους εισοδήματα, οπότε δεν είναι υποχρεωτικό να δηλωθούν. Τα ποσά αυτά καλύπτουν, βεβαίως, προστιθέμενες διαφορές εισοδήματος λόγω τεκμηρίων, όμως για τους συγκεκριμένους φορολογούμενους ισχύει φέτος εκτάκτως πλήρης απαλλαγή από τα τεκμήρια διαβίωσης, λόγω του ότι θεωρούνται «πληττόμενοι». Αργότερα, όταν θα έχουν προσυμπληρωθεί, θα μπορούν να υποβάλουν τροποποιητικές δηλώσεις ώστε κι αυτά να αναγράφονται απλώς στις δηλώσεις τους.
«Πρόσβαση»
Η υποβολή των δηλώσεων από τους φορολογούμενους των παραπάνω περιπτώσεων το συντομότερο δυνατό θα τους ωφελήσει, υπό την έννοια ότι αμέσως μετά την υποβολή θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν αιτήσεις για να εισπράξουν άμεσα, από τους επόμενους κιόλας μήνες δύο επιδόματα: το επίδομα στέγασης και το επίδομα στήριξης τέκνων.
Για το επίδομα στέγασης, το δικαίωμα είσπραξης ενεργοποιείται άμεσα, το επόμενο μήνα από την υποβολή της δήλωσης και της αίτησης για την καταβολή του, υπό την πρόσθετη προϋπόθεση ότι η δήλωση πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης που έχει υποβληθεί από τον ιδιοκτήτη καλύπτει ως προς την διάρκεια της μίσθωσης τουλάχιστον το εξάμηνο που ακολουθεί τον μήνα υποβολής της φορολογικής δήλωσης και της αίτησης για το επίδομα. Αλλά και για το επίδομα τέκνων, η είσπραξη μπορεί να ξεκινήσει άμεσα από τον επόμενο μήνα της υποβολής της φορολογικής δήλωσης και της αίτησης Α21. Μάλιστα, στην περίπτωση του επιδόματος αυτού ο για πρώτη φορά δικαιούχος φορολογούμενος θα εισπράξει τα ποσά του επιδόματος αναδρομικά για όλο το χρονικό διάστημα που θα έχει παρέλθει από την 1η.1.2021 μέχρι και την ημέρα πληρωμής!
Τα παραδείγματα
Η εφημερίδα Ελεύθερος Τύπος παραθέτει παρακάτω κάποια σχετικά παραδείγματα:
1. Έγγαμος μισθωτός εργαζόμενος σε ιδιωτική επιχείρηση, με δύο εξαρτώμενα ανήλικα τέκνα και ετήσιο φορολογητέο εισόδημα 35.000 ευρώ το 2019, δεν είχε δικαίωμα είσπραξης επιδόματος τέκνων από τον ΟΠΕΚΑ το 2020. Ο λόγος είναι ότι το ετήσιο εισόδημά του για το 2019 ήταν υψηλότερο από το ανώτατο εισοδηματικό όριο καταβολής του επιδόματος αυτού στις οικογένειες με δύο εξαρτώμενα τέκνα, το οποίο ανέρχεται σε 30.000 ευρώ. Το 2020, λόγω αναστολής της λειτουργίας της επιχείρησης στις οποία εργάζεται για 6 μήνες συνολικά, η σύμβαση εργασίας του ανεστάλη και λάμβανε, αντί των κανονικών μισθών του, αποζημιώσεις ειδικού σκοπού αφορολόγητες και μη συνυπολογιζόμενες στο ετήσιο φορολογητέο του εισόδημα. Ως εκ τούτου, το ετήσιο φορολογητέο εισόδημά του μειώθηκε κατά 50% το 2020 και περιορίστηκε στα 17.500 ευρώ. Εξαιτίας της σημαντικής αυτής μείωσης του ετήσιου φορολογητέου εισοδήματός του για το 2020, θα καταστεί φέτος, με βάση τη φορολογική δήλωση που θα υποβάλει για το 2020, δικαιούχος είσπραξης επιδομάτων τέκνων συνολικού ύψους 1.008 ευρώ σε ετήσια βάση ή 168 ευρώ σε διμηνιαία βάση ή 84 ευρώ σε μηνιαία βάση! Τα επιδόματα αυτά, για το πρώτο εξάμηνο του 2021, θα τα εισπράξει άμεσα στις 31 Ιουλίου, εφόσον υποβάλει τη φορολογική του δήλωση και εν συνεχεία την αίτηση Α21 εντός του πρώτου δεκαπενθημέρου του τρέχοντος μηνός.
2. Έγγαμος μισθωτός εργαζόμενος σε ιδιωτική επιχείρηση με τρία εξαρτώμενα ανήλικα τέκνα και ετήσιο φορολογητέο εισόδημα 36.000 ευρώ το 2019 δεν είχε δικαίωμα είσπραξης επιδόματος τέκνων από τον ΟΠΕΚΑ το 2020. Ο λόγος είναι ότι το ετήσιο εισόδημά του για το 2019 ήταν υψηλότερο από το ανώτατο εισοδηματικό όριο καταβολής του επιδόματος αυτού στις οικογένειες με δύο εξαρτώμενα τέκνα, το οποίο ανέρχεται σε 33.750 ευρώ. Το 2020, λόγω αναστολής της λειτουργίας της επιχείρησης στην οποία εργάζεται, για 4 μήνες συνολικά, η σύμβαση εργασίας του ανεστάλη και ελάμβανε, αντί των κανονικών μισθών του, αποζημιώσεις ειδικού σκοπού αφορολόγητες και μη συνυπολογιζόμενες στο ετήσιο φορολογητέο του εισόδημα. Ως εκ τούτου, το ετήσιο φορολογητέο εισόδημά του μειώθηκε κατά 33% το 2020 και περιορίστηκε στα 24.000 ευρώ. Εξαιτίας της σημαντικής αυτής μείωσης του ετησίου φορολογητέου εισοδήματός του για το 2020, θα καταστεί φέτος, με βάση τη φορολογική δήλωση που θα υποβάλει για το 2020, δικαιούχος είσπραξης επιδομάτων τέκνων συνολικού ύψους 1.344 ευρώ σε ετήσια βάση ή 224 ευρώ σε διμηνιαία βάση ή 112 ευρώ σε μηνιαία βάση! Τα επιδόματα αυτά, για το πρώτο εξάμηνο του 2021, θα τα εισπράξει άμεσα στις 31 Ιουλίου, εφόσον υποβάλει τη φορολογική του δήλωση και εν συνεχεία την αίτηση Α21 εντός του πρώτου δεκαπενθημέρου του τρέχοντος μηνός.
Ποιοι πρέπει να επισπεύσουν την υποβολή των δηλώσεων
Σύμφωνα με διατάξεις που ψηφίστηκαν πρόσφατα και τέθηκαν σε ισχύ εκτάκτως μόνο κατά το τρέχον έτος, ως «πληττόμενοι» από την επιδημία του κορονοϊού και πλήρως απαλλασσόμενοι από τα τεκμήρια διαβίωσης θεωρούνται φέτος:
-Όσοι ασκούν ατομικές εμπορικές και βιοτεχνικές επιχειρήσεις, ατομικές επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών και ελευθέρια επαγγέλματα και κατά τη διάρκεια του 2020 είτε αναγκάστηκαν να αναστείλουν τη λειτουργία των καταστημάτων ή των εγκαταστάσεων παραγωγής ή των γραφείων τους είτε θεωρούνται απλά «πληττόμενοι», εξαιτίας των μέτρων περιορισμού της κυκλοφορίας των πολιτών και της άσκησης επαγγελματικών δραστηριοτήτων, τα οποία ελήφθησαν για την αντιμετώπιση της επιδημίας του κορονοϊού.
-Οι εργαζόμενοι στις επιχειρήσεις και στους ελεύθερους επαγγελματίες των παραπάνω περιπτώσεων, εφόσον οι συμβάσεις εργασίας τους τέθηκαν σε αναστολή για οποιοδήποτε χρονικό κατά την διάρκεια του 2020.
-Οι εργαζόμενοι που εντάχθηκαν στο πρόγραμμα «Συν-Εργασία», ανεξαρτήτως χρονικού διαστήματος.
-Οι ναυτικοί των οποίων η σύμβαση ναυτολόγησης ανεστάλη για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα μέσα στο 2020.
-Οι ιδιοκτήτες εκμισθούμενων ακινήτων που υποχρεώθηκαν να εισπράξουν ενοίκια μειωμένα κατά 40% έστω και για έναν από τους μήνες Μάρτιο έως Αύγουστο 2020 ή και Νοέμβριο-Δεκέμβριο 2020, καθώς και όσοι εξαναγκάστηκαν να εισπράξουν ενοίκια μειωμένα τουλάχιστον κατά 30% έστω και σε έναν από τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο του 2020. Προϋπόθεση είναι να έχει γίνει αποδεκτή έστω και μία δήλωση COVID που υπέβαλαν το 2020 μέσω του ΤΑΧΙSnet.
Προϋποθέσεις
Για την απαλλαγή των 5 παραπάνω κατηγοριών φορολογουμένων από τα τεκμήρια διαβίωσης πρέπει επιπλέον να πληρούνται οι παρακάτω 3 προϋποθέσεις:
α) τουλάχιστον σε ένα από τα δύο προηγούμενα χρόνια, το 2019 και το 2020, να μην έχουν φορολογηθεί με βάση τα τεκμήρια,
β) μεταξύ 2019 και 2020 να μην έχει σημειωθεί κάποια μεταβολή στα περιουσιακά στοιχεία τους που να επηρέασε ανοδικά τα ποσά των τεκμηρίων,
γ) τυχόν δαπάνες για απόκτηση περιουσιακών στοιχείων που πραγματοποίησαν το 2020 (για αγορές ακινήτων, αυτοκινήτων, μετοχών κ.λπ.) να μην υπερβαίνουν το πραγματικό τους εισόδημα ή αν το υπερβαίνουν η επιπλέον διαφορά να δικαιολογείται με χρηματικά ποσά που αναγράφονται στη φετινή φορολογική δήλωση.
Οι εκτάκτως εξαιρούμενοι από τα τεκμήρια διαβίωσης λόγω του ότι εντάσσονται στους «πληττόμενους» από την επιδημία του κορονοϊού δεν χρειάζεται να συμπληρώσουν κάποιον κωδικό στη φετινή φορολογική δήλωση για να εξαιρεθούν. Γι’ αυτούς η εξαίρεση γίνεται αυτόματα από την ΑΑΔΕ με προσυμπλήρωση του κωδικού 985 στον πίνακα 9, στο τέλος του εντύπου Ε1.
Δεν θεωρούνται εισόδημα
Σύμφωνα με απόφαση της ΑΑΔΕ, οι έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις και αποζημιώσεις οι οποίες καταβλήθηκαν το 2020 για την κάλυψη εισοδηματικών απωλειών λόγω κορονοϊού και οι οποίες δεν θα υπολογίζονται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα είναι, αναλυτικά:
-Η έκτακτη αποζημίωση της παρ. 1 του άρθρου 33 του ν.4690/2020 για τους εποχικά εργαζόμενους του τουριστικού και επισιτιστικού κλάδου.
-Οι αγροτικές ενισχύσεις που καταβάλλονται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ στο πλαίσιο δράσεων αντιμετώπισης των επιπτώσεων του COVID-19.
-Οι αποζημιώσεις και λοιπές παροχές ειδικού σκοπού που χορηγήθηκαν σε εργαζόμενους ή σε μη έχοντες εξαρτημένη εργασία λόγω COVID-19 και επιδόματα (αποζημίωση ειδικού σκοπού των 800 ευρώ και των 534 ευρώ καθώς και η οικονομική ενίσχυση-αποζημίωση των 400 ευρώ σε επιστήμονες πληττόμενους).
-Τα ποσά που εισπράχθηκαν το 2020 ως προσωρινό μέτρο ενίσχυσης με τη μορφή επιστρεπτέας προκαταβολής σε πληττόμενες επιχειρήσεις.
Επίδομα στέγασης: Εισοδηματικά κριτήρια και μηνιαία ποσά
Το συνολικό ετήσιο εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει:
-7.000 ευρώ για ένα άτομο-δικαιούχο,
-10.500 ευρώ για εγγάμους ή συνάψαντες σύμφωνο συμβίωσης χωρίς εξαρτώμενα τέκνα,
-14.000 ευρώ για εγγάμους με ένα εξαρτώμενο τέκνο,
-17.500 ευρώ για εγγάμους και δύο εξαρτώμενα τέκνα,
-21.000 ευρώ για εγγάμους με τρία ή περισσότερα τέκνα.
Το ποσό του επιδόματος ανέρχεται σε:
– 70 ευρώ το μήνα, για το ένα άτομο-δικαιούχο,
-105 ευρώ το μήνα, για εγγάμους χωρίς εξαρτώμενα τέκνα,
-140 ευρώ το μήνα, για εγγάμους με ένα εξαρτώμενο τέκνο,
-175 ευρώ το μήνα, για εγγάμους με δύο εξαρτώμενα τέκνα,
-210 ευρώ το μήνα, για εγγάμους με τρία ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα.