Θα υπάρξουν αλλαγές στα κριτήρια για το νέο πρόγραμμα Εξοικονομώ-Αυτονομώ, όπως προανήγγειλε η Ευρωπαία Επίτροπος Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων, Ελίζα Φερέιρα απαντώντας σε ερώτηση του Ευρωβουλευτή Νίκου Ανδρουλάκη σχετικά με τη διάθεση των κονδυλίων σε προγράμματα εξάλειψης ενεργειακής φτώχειας. Όπως είπε, η Επίτροπος η επόμενη φάση του προγράμματος «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» δεν θα διαρθρωθεί με οριζόντιο τρόπο, αλλά βάσει κριτηρίων επιλογής με έμφαση κυρίως στην επίτευξη υψηλής εξοικονόμησης ενέργειας και στοχεύοντας στις ενεργειακά φτωχότερες ιδιωτικές κατοικίες. Στις σχετικές εξηγήσεις που ζητήθηκαν από την Επιτροπή, η ελληνική κυβέρνηση ανέφερε ότι επέλεξε το μοντέλο «εξυπηρέτησης κατά σειρά προτεραιότητας» για λόγους αποτελεσματικότητας. Όπως τόνισε η Επίτροπος Φερέιρα, η νέα προσέγγιση αναμένεται να συμβάλει στη βελτίωση των όρων των μελλοντικού προγράμματος και να εξασφαλίσει καλύτερη ιεράρχηση των έργων.
Ακολουθεί ολόκληρη η απάντηση της Επιτρόπου:
Στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης, η επιλογή των έργων, συμπεριλαμβανομένης της μεθόδου και των κριτηρίων επιλογής, εμπίπτει στις αρμοδιότητες του κράτους μέλους και συγκεκριμένα των διαχειριστικών αρχών, εντός του πλαισίου των επιχειρησιακών προγραμμάτων τους. Όσον αφορά τις επενδύσεις ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, οι διαχειριστικές αρχές πρέπει να θεσπίσουν διαφανή και αντικειμενικά κριτήρια και διαδικασίες επιλογής, προσαρμοσμένα στους στόχους κάθε μέτρου και τις ειδικές εθνικές συνθήκες.
Για τις εν λόγω σειρές έργων εφαρμόστηκε κριτήριο κοινωνικοοικονομικής κλιμάκωσης που ευνοεί, μέσω υψηλότερων επιχορηγήσεων, τους πολίτες με χαμηλότερα εισοδήματα. Η ίση μεταχείριση των δυνητικών δικαιούχων διασφαλίστηκε με την παροχή όλων των απαραίτητων πληροφοριών καθώς και επαρκούς χρόνου για όλους τους αιτούντες ώστε να προετοιμάσουν την αίτησή τους.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που λάβαμε από τις αρμόδιες εθνικές αρχές, η λογική της «εξυπηρέτησης κατά σειρά προτεραιότητας» επιλέχθηκε για λόγους αποτελεσματικότητας. Συνοδεύεται, ωστόσο, από ανεξάρτητη αξιολόγηση κάθε αίτησης. Σύμφωνα με τις εθνικές αρχές, η επόμενη φάση του προγράμματος «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» προβλέπεται να διαρθρωθεί γύρω από ετήσιες προσκλήσεις βάσει κριτηρίων επιλογής με έμφαση κυρίως στην επίτευξη υψηλής εξοικονόμησης ενέργειας και στοχεύοντας στις ενεργειακά φτωχότερες ιδιωτικές κατοικίες —εγκαταλείποντας παράλληλα τη μέθοδο «εξυπηρέτησης κατά σειρά προτεραιότητας».
-Η προσέγγιση αυτή των ελληνικών αρχών αναμένεται να συμβάλει στη βελτίωση των όρων των μελλοντικού προγράμματος και να εξασφαλίσει καλύτερη ιεράρχηση των έργων, συνάδει δε με τις συστάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου, την ανακοίνωση για το κύμα ανακαινίσεων[1][2] και το υψηλότερο επίπεδο φιλοδοξίας του σχεδίου κλιματικών στόχων για το 2030.