Eurogroup: Κρίσιμη συνεδρίαση μετά το αρχικό “ναυάγιο” – Οι διαφωνίες και η αναζήτηση συμβιβασμού

Ένα κρίσιμο Eurogroup προκειμένου να διαπιστωθεί εάν είναι εφικτός ένας συμβιβασμός για το σχέδιο ανάταξης της ευρωπαϊκής οικονομίας και τους όρους και τις προϋποθέσεις για την παροχή οικονομικής βοήθειας και στήριξης στο πλαίσιο αντιμετώπισης του κορονοϊού. Θα γεφυρωθεί το χάσμα ανάμεσα στον ευρωπαϊκό Βορρά και τον Νότο;
Στην 16ωρη μαραθώνια συνεδρίαση οι διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών ήταν έντονες. Από τη μια πλευρά είναι οι χώρες του Νότου με προεξάρχουσα την Ιταλία, η οποία έχει δεχτεί και το μεγαλύτερο πλήγμα λόγω του κορονοϊού και από την άλλη χώρες όπως η Γερμανία, η Ολλανδία, η Αυστρία κ.α. οι οποίες δεν συμφωνούν με την αμοιβαιοποίηση του χρέους.
Μετά το ναυάγιο του τελευταίου Eurogroup, οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης θα προσπαθήσουν σήμερα να καταλήξουν σε μια κοινή, ευρωπαϊκή γραμμή για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας και την ανόρθωση της οικονομίας την επόμενη ημέρα. Ζητούμενο αποτελεί η χρηματοδότηση των χωρών μελών της ευρωζώνης προκειμένου να απαλύνουν τις επιπτώσεις του κορoνοϊού στην οικονομία.
Σύμφωνα με πληροφορίες το κλίμα μεταξύ των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης παραμένει τεταμένο. Ωστόσο, εκτιμάται ότι θα βρεθεί τελικά η χρυσή τομή και θα υπάρξει συμβιβασμός. Οι νότιοι βάζουν εναλλακτικά σενάρια στο τραπέζι με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι αποδέχονται να κάνουν κάποιες υποχωρήσεις. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τους σκληρούς της ευρωζώνης τους και ειδικά την Ολλανδία που δεν θέλει να ακούει ούτε τη λέξη ευρωομόλογο. Έκπληξη ωστόσο αποτελεί η στάση των Γερμανών οι οποίοι φαίνεται πως έχουν έρθει κοντά με την Γαλλία και κινούνται περίπου «από κοινού και συντονισμένα». Από αυτό το μέτωπο ελπίζουν πολλοί ότι θα έρθει η λύση.

Η εκρηκτική μαραθώνια συνεδρίαση
Η διαμάχη της Ιταλίας με την Ολλανδία σχετικά με τους όρους που θα έπρεπε να συνοδεύουν τη χορήγηση πιστώσεων στις χώρες για την αντιμετώπιση του κορονοϊού μπλόκαρε, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές και αξιωματούχους, την πρόοδο για τη συμφωνία σε ένα πακέτο μέτρων ύψους μισού τρισ. ευρώ. Αυτός ήταν και ο λόγος που οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν στις ολονύκτιες διαβουλεύσεις.
Κατά τη συνεδρίαση ήταν εμφανές, σύμφωνα με το Reuters, ότι υπήρξαν διαμάχες ξανά. «Οι Ιταλοί θέλουν μία αναφορά στην αμοιβαιοποίηση του χρέους ως ενός πιθανού μέσου για την ανάκαμψη, το οποίο θα πρέπει να αναλυθεί περισσότερο στο μέλλον. Οι Ολλανδοί λένε ‘όχι’», δήλωσε μία διπλωματική πηγή. Αξιωματούχος που συμμετείχε στις συζητήσεις δήλωσε σήμερα το πρωί, περίπου στις 7 (ώρα Ελλάδας), ότι η Χάγη ήταν η μόνη που αρνούνταν να υιοθετήσει ένα κείμενο συμφωνίας των υπουργών για την έγκριση του νέου πακέτου οικονομικών μέτρων από τους 27 ηγέτες της ΕΕ. Η έκδοση κοινού χρέους αποτελεί μία γραμμή μάχης μεταξύ των χωρών του Νότου, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, που έχουν οικονομικά προβλήματα και του δημοσιονομικά φειδωλού Βορρά, με αιχμή τη Γερμανία και την Ολλανδία, από την έναρξη της χρηματοπιστωτικής κρίσης και της κρίσης της Ευρωζώνης πριν από μία δεκαετία.
Έως τώρα, οι υπουργοί, που συζητούσαν μέσω βιντεοδιάσκεψης όλη τη νύχτα, με μερικούς από αυτούς να αποκοιμούνται κατά διαστήματα, σύμφωνα με αξιωματούχους, ήταν απογοητευμένοι. Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ, φέρεται να δήλωσε σε ένα σημείο κατά τη διάρκεια της νύχτας, σύμφωνα με έναν συμμετέχοντα αξιωματούχο: «Ντροπή σας, ντροπή στην Ευρώπη. Σταματήστε αυτό το τσίρκο τώρα». Για τη στήριξη των οικονομιών, που σηκώνουν το βάρος από τα περιοριστικά μέτρα κατά του κορονοϊού, η ΕΕ έχει ήδη αναστείλει τους περιορισμούς για την κρατική βοήθεια και επέτρεψε στα κράτη-μέλη να αυξήσουν τις δημόσιες δαπάνες και το δημόσιο χρέος τους. Ωστόσο, η Ισπανία, η Ιταλία και η Γαλλία λένε ότι αυτό δεν αρκεί και έχουν προβάλει τη συζήτηση για μεγαλύτερη στήριξη ως μία υπαρξιακή δοκιμασία αλληλεγγύης που μπορεί να διασπάσει την ΕΕ.
Οι άλλες προτάσεις που συζητούνται περιλαμβάνουν τις πιστωτικές γραμμές από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας ύψους 2% του ΑΕΠ μίας χώρας ή 240 δισ. ευρώ συνολικά. Οι όροι για την πρόσβαση σε αυτές τις πιστωτικές γραμμές παραμένουν ένα αγκάθι. Μία άλλη επιλογή είναι η χορήγηση επιπλέον εγγυήσεων ύψους 25 δισ. ευρώ στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ώστε αυτή να μπορεί να δανείσει επιπλέον 200 δισ. ευρώ στις επιχειρήσεις. Το τρίτο μέτρο είναι η στήριξη του σχεδίου της Κομισιόν για την άντληση 100 δισ. ευρώ από την αγορά έναντι εγγυήσεων 25 δισ. ευρώ από όλες τις κυβερνήσεις της Ένωσης για την επιδότηση μισθών, ώστε οι εταιρείες να μπορούν να μειώνουν τις ώρες απασχόλησης των εργαζομένων τους αντί να τους απολύει. Η δημιουργία ενός έκτακτου ταμείου στήριξης για ιατρικές προμήθειες και υγειονομική περίθαλψη είναι μία ακόμη πρόταση, όπως και η γαλλική πρόταση για τη δημιουργία ενός κοινού ταμείου αλληλεγγύης της ΕΕ για τη χρηματοδότηση της μακροπρόθεσμης ανάκαμψης.Αν τελικά οι υπουργοί Οικονομικών συμφωνήσουν, η συνολική απάντηση από τις εθνικές κυβερνήσεις και την ΕΕ θα μπορούσε να αποτελέσει το μεγαλύτερο δημοσιονομικό πρόγραμμα στήριξης του κόσμου, ξεπερνώντας αυτό των ΗΠΑ, σύμφωνα με υπολογισμούς του Reuters. Αν και οι μακρόσυρτες διαπραγματεύσεις δεν είναι κάτι άγνωστο για την ΕΕ, η συζήτηση αναδεικνύει ρήγματα στην Ένωση και ασκεί περαιτέρω πιέσεις στην ενότητά της, η οποία έχει ήδη πληγεί από την κρίση της Ευρωζώνης και τη μεταναστευτική κρίση του 2015-16, η οποία εν μέρει συνέβαλε στο Brexit.