Σύμφωνα με την τριμηνιαία έρευνα εργατικού δυναμικού της
ελληνικής στατιστικής αρχής (ΕΛΣΤΑΤ, μη εποχικά διορθωμένα στοιχεία), το
ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε στο 23,6% το 4ο τρίμηνο 2016 από 24,4% το
αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους επισημαίνει στην εβδομαδιαία ανάλυσή της η Eurobank.
Όπως αναφέρεται “η απασχόληση κατέγραψε οριακή ενίσχυση 0,2% από 3,0% το 4ο
τρίμηνο 2015. Η επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης της απασχόλησης προκαλεί
προβληματισμό για την πορεία της ελληνικής οικονομίας το 1ο τρίμηνο 2017.
Σε όρους κινητού μέσου 4 τριμήνων, ο λόγος των ανέργων ως προς
το εργατικό δυναμικό ήταν 23,5% από 24,9% το 4ο τρίμηνο 2015. Συνεπώς, το
ποσοστό ανεργίας στην ελληνική οικονομία παρέμεινε σε καθοδική τροχιά για 3ο
συνεχές έτος με τον μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής να διαμορφώνεται στις -1,3
ποσοστιαίες μονάδες. Βάσει αυτής της δυναμικής απαιτούνται ακριβώς 12 χρόνια
για να επιστρέψει το ποσοστό ανεργίας στα προ κρίσης επίπεδα (7,8% το 2008,
χαμηλό 15ετίας). Σημειώνουμε ότι η ενίσχυση ή αποδυνάμωση του ρυθμού μεταβολής
του ποσοστού ανεργίας εξαρτάται, μεταξύ άλλων, από δύο βασικούς παράγοντες: 1ον
από τον ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης και 2ον από το μέγεθος της απόκλισης
ανάμεσα στο τρέχον και το «φυσικό ποσοστό ανεργίας». Η τελευταία μεταβλητή (μη
άμεσα μετρήσιμη) κινήθηκε ανοδικά τα τελευταία χρόνια κυρίως λόγω της
παρατεταμένης ισχνής οικονομικής δραστηριότητας.
Ο αριθμός των απασχολούμενων (15 ετών και άνω) διαμορφώθηκε
στα 3.673,6 χιλ άτομα το 2016 παρουσιάζοντας ενίσχυση 1,7% ή 62,9 χιλ άτομα σε
σύγκριση με το 2015. Η εν λόγω θετική μεταβολή αντιστάθμισε πλήρως τη μείωση
της παραγωγικότητας της εργασίας και ως εκ τούτου το πραγματικό ΑΕΠ παρέμεινε
στάσιμο το 2016 (ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης = 0,0%).
Σε σχέση με το ιστορικά χαμηλό των 3.513,2 χιλ ατόμων το
2013, η σωρευτική αύξηση της απασχόλησης ανήλθε στα 160,4 χιλ άτομα ή 4,6% το
2016. Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί, ότι ο αριθμός των απασχολούμενων
υπολείπεται κατά -937,0 χιλ άτομα ή -20,3% σε σύγκριση με το ιστορικά υψηλό των
4.610,5 χιλ ατόμων το 2008. Η τελευταία μεταβολή αποτελεί την άλλη όψη του
νομίσματος (τουλάχιστον σε έναν βαθμό) της συρρίκνωσης του πραγματικού ΑΕΠ κατά
-26,4% την περίοδο 2007-2016.
Σε ότι αφορά την πορεία του αριθμού των ανέργων, οι
μεταβολές είχαν ως εξής:
1ον για το 2016 σημειώθηκε μείωση -5,5% ή -66,0 χιλ άτομα.
2ον σε σύγκριση με το ιστορικά υψηλό των 1.330,3 χιλ ατόμων
το 2013, η σωρευτική πτώση της ανεργίας διαμορφώθηκε στα -199,3 χιλ άτομα το 2016
και 3ον ο αριθμός των ανέργων παραμένει υψηλότερος κατά 743,2 χιλ άτομα σε
σχέση με το ιστορικά χαμηλό των 387,8 χιλ ατόμων το 2008.
Βάσει των προαναφερθέντων μεταβολών, το εργατικό δυναμικό,
δηλαδή το άθροισμα των απασχολούμενων και των ανέργων, διαμορφώθηκε στα 4.804,5
χιλ άτομα το 2016 σημειώνοντας οριακή πτώση -0,07% ή -3,1 χιλ άτομα σε σχέση με
το προηγούμενο έτος.
Παρατηρούμε ότι από το τέλος του 2010 η συρρίκνωση του
εργατικού δυναμικού δεν συνοδεύτηκε από ισόποση αύξηση του μη οικονομικά
ενεργού πληθυσμού. Δύναται να υποστηριχτεί ότι η εν λόγω εξέλιξη έχει δύο ερμηνευτικούς
παράγοντες: 1ον σημειώθηκε εκροή ανθρώπινου δυναμικού προς χώρες της αλλοδαπής
και 2ον το φαινόμενο της γήρανσης του πληθυσμού (με μικρότερη ερμηνευτική
βαρύτητα). Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2016 το σύνολο του εργατικού δυναμικού
και του μη οικονομικά ενεργού πληθυσμού (μια προσέγγιση του συνολικού πληθυσμού
άνω των 15 ετών) παρουσίασε σωρευτική μείωση -237,9 χιλ ατόμων σε σχέση με το
ιστορικά υψηλό των 9.437,3 χιλ ατόμων του 2008.
Ολοκληρώνοντας την αναφορά μας για τις εξελίξεις στην
ελληνική αγορά εργασίας το 2016 έχουμε να τονίσουμε τα κάτωθι:
1ον το ποσοστό ανεργίας παρέμεινε σε καθοδική τροχιά για 3ο
συνεχές έτος το 2016 (2013 27,5%, 2014 26,5% και 2015 24,9%)
2ον βάσει της δυναμικής που έχει αναπτυχθεί τα 3 τελευταία
χρόνια (μέση ετήσια μεταβολή της τάξης των -1,3 ποσοστιαίων μονάδων),
απαιτούνται 12 χρόνια για να επιστρέψει το ποσοστό ανεργίας στα προ κρίσης
επίπεδα (7,8% το 2008).
3ον η ενίσχυση ή αποδυνάμωση της προαναφερθείσας δυναμικής
θα εξαρτηθεί από τον ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης και από το μέγεθος της
απόκλισης ανάμεσα στο τρέχον και το «φυσικό ποσοστό ανεργίας». Η τελευταία
μεταβλητή (μη άμεσα μετρήσιμη) κινήθηκε ανοδικά τα τελευταία χρόνια κυρίως λόγω
της παρατεταμένης ισχνής οικονομικής δραστηριότητας.
4ον η απασχόληση σημείωσε ενίσχυση 1,7% (ανεργία -5,5% και
εργατικό δυναμικό -0,07%) το 2016 αντισταθμίζοντας πλήρως την πτώση της
παραγωγικότητας της εργασίας (ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης = 0,0%). Το γεγονός
της επιβράδυνσης του ρυθμού αύξησης της απασχόλησης από 3,0% το 4ο τρίμηνο 2015
στο 0,2% το 4ο τρίμηνο 2016 προκαλεί προβληματισμό για την πορεία της ελληνικής
οικονομίας το 1ο τρίμηνο 2017″.