Eurobank: Ποσοτική αποτίμηση των αποφάσεων του Eurogroup της 15ης Ιουνίου για την Ελλάδα

Τη συγγραφή της έκθεσης επιμελήθηκε ο Επικεφαλής
Οικονομολόγος του Ομίλου Eurobank. Δρ. Πλάτων Μονοκρούσος,

Η παρούσα μελέτη επιχειρεί μια πρώτη ποσοτική αποτίμηση
των αποφάσεων για την Ελλάδα που ελήφθησαν κατά τη σύγκληση της Ευρωομάδας την 15η Ιουνίου 2017, με ιδιαίτερη
έμφαση σε αυτές που σχετίζονται με το μεσομακροπρόθεσμο πλαίσιο ελάφρυνσης του
ελληνικού δημοσίου χρέους.

Κάποια από τα κύρια αποτελέσματα και επισημάνσεις της
μελέτης παραθέτονται ακολούθως.

Βασικά σενάρια
ανάλυσης βιωσιμότητας του ελληνικού δημόσιου χρέους

Η ανάλυση παρουσιάζει την εξέλιξη των ακαθάριστων
χρηματοδοτικών αναγκών (gross financing needs_GFN) της γενικής κυβέρνησης
της Ελλάδας ως ποσοστό του ΑΕΠ βάσει των ακόλουθων βασικών μακροοικονομικών
σεναρίων:

Σενάριο Ι (βάσει σχετικής ανάλυσης που παρουσιάστηκε σε μελέτη της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής τον Ιούνιο του 2016): ο λόγος ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών
προς ΑΕΠ παραμένει κάτω από το μεσοπρόθεσμο όριο βιωσιμότητας 15% την περίοδο
2018-40, αλλά υπερβαίνει στη συνέχεια το αντίστοιχο μακροπρόθεσμο όριο 20%,
φτάνοντας το 23,3% το 2060.

Σενάριο II – (βάσει σχετικής ανάλυσης που παρουσιάστηκε σε μελέτη του ΔΝΤ το
Φεβρουάριο του 2017 – IMF Article IV): ο λόγος ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών προς ΑΕΠ
υπερβαίνει το όριο βιωσιμότητας 15% ήδη από το 2024, και ανέρχεται σε περίπου
30% το 2031 και 62% το 2060.

Σενάριο ΙΙΙ – (βάσει σχετικής ανάλυσης που παρουσιάστηκε σε μελέτη της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής τον Ιούνιο του 2016 η οποία ενσωματώνει το νέο δημοσιονομικό μονοπάτι
για το πρωτογενές πλεόνασμα που αποφασίστηκε στο Eurogroup της
15ης Ιουνίου 2017): ο λόγος ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών προς ΑΕΠ
εξελίσσεται σε γενικές γραμμές παρόμοια με το Σενάριο Ι, φτάνοντας στο 26% περίπου στο τέλος του χρονικού
ορίζοντα πρόβλεψης (2060), αντανακλώντας τη συμφωνηθείσα (πτωτική) προσαρμογή
του μεσομακροπρόθεσμου στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα.

Σενάρια ελάφρυνσης
χρέους

Η ανάλυση κατόπιν παρουσιάζει την εξέλιξη των ακαθάριστων
χρηματοδοτικών αναγκών της γενικής κυβέρνησης της Ελλάδας ως % του ΑΕΠ, βάσει
τριών θεωρητικών σεναρίων ελάφρυνσης χρέους:

Σενάριο ΙΙΙ με ελάφρυνση χρέους (βάσει του προαναφερθέντος Σεναρίου ΙΙΙ το
οποίο ενσωματώνει υποθετικό πακέτο ελάφρυνσης χρέους συμβατό με το υφιστάμενο
ευρωπαϊκό μεσοπρόθεσμο πλαίσιο, όπως αυτό διευκρινίστηκε στην επίσημη
ανακοίνωση του Eurogroup της 15ης Ιουνίου 2017). Πιο
συγκεκριμένα, το εν λόγω πακέτο ελάφρυνσης υποθέτει:

α) επιμήκυνση των
χρόνων ωρίμανσης όλων των δανείων του EFSF (2ο πρόγραμμα) κατά 15 έτη,

β) 15-ετή αναστολή της πληρωμής τοκοχρεολυσίων επί των
προαναφερθέντων δανείων

γ) κατάργηση του αυξητικού επιτοκιακού περιθωρίου στο
δάνειο του EFSF που εκταμιεύθηκε για την αποπεράτωση του προγράμματος
επαναγοράς ομολόγων (Δεκέμβριος 2012)

δ) επιστροφή στην
Ελλάδα των κερδών που συσσωρεύτηκαν το 2014 (και θα συσσωρευτούν από το 2017
και εντεύθεν) στα χαρτοφυλάκια ελληνικών ομολόγων (SMP & ANFA) που έχει στην κατοχή του το
Ευρωσύστημα.

Σύμφωνα με το ανωτέρω σενάριο, ο λόγος ακαθάριστων
χρηματοδοτικών αναγκών προς ΑΕΠ παραμένει, σε γενικές γραμμές, κάτω από το όριο
βιωσιμότητας 15% έως 20% κατά τη συνολική διάρκεια του ορίζοντα πρόβλεψης
(2018-2060).

Σενάριο ΙΙ με την ελάφρυνση χρέους που
πρότεινε το ΔΝΤ (βάσει του
προαναφερθέντος Σεναρίου ΙΙ, το οποίο
επιπροσθέτως ενσωματώνει μια ενδεικτική δέσμη μέτρων ελάφρυνσης χρέους που
παρουσιάζεται στην πλέον πρόσφατη έκθεση του ΔΝΤ – Article IV, Φεβρουάριος 2017). Στη βάση του
προαναφερθέντος σεναρίου, που υπονοεί πολύ μεγαλύτερη ελάφρυνση του χρέους από
εκείνη που σηματοδοτεί το υφιστάμενο ευρωπαϊκό μεσοπρόθεσμο πλαίσιο, ο λόγος
ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών προς ΑΕΠ παραμένει κάτω από το όριο
βιωσιμότητας 15% έως 20% κατά τη συνολική διάρκεια του ορίζοντα προβολής
(2018-2060).

Σενάριο ΙΙ με ελάφρυνση χρέους συμβατή με το
υφιστάμενο μεσοπρόθεσμο ευρωπαϊκό
πλαίσιο (βάσει του
προαναφερθέντος Σεναρίου ΙΙ δηλ. του βασικού μακροοικονομικού σεναρίου του ΔΝΤ
το οποίο ενσωματώνει ένα υποθετικό πακέτο ελάφρυνσης χρέους που θεωρείται
συμβατό με το υφιστάμενο ευρωπαϊκό μεσοπρόθεσμο πλαίσιο – δες «Σενάριο ΙΙΙ με
ελάφρυνση χρέους»). Σύμφωνα με το ανωτέρω σενάριο, το οποίο προβλέπει πολύ
μικρότερη ελάφρυνση χρέους σε σχέση με εκείνο που παρουσιάστηκε στο Άρθρο IV
του ΔΝΤ (Φεβρουάριος 2017), ο λόγος ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών προς ΑΕΠ
υπερβαίνει το όριο του 15% ήδη από το 2024, φθάνοντας σε επίπεδα άνω του 45%
μέχρι το 2060.

Σύγκριση του
μεγέθους ελάφρυνσης χρέους που προκύπτει από τα προαναφερθέντα σενάρια

Υποθέτοντας ως βασικό μακροοικονομικό σενάριο αυτό που
παρουσιάζεται στην τελευταία έκθεση του ΔΝΤ (Άρθρο IV, Φεβ. 2017), η ενδεικτική πρόταση
ελάφρυνσης χρέους που παρουσιάζεται στην εν λόγω έκθεση υποδηλώνει επιπλέον
μείωση του λόγου ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών προς ΑΕΠ (σε σχέση με το «Σενάριο ΙΙ με ελάφρυνση χρέους συμβατή με
το υφιστάμενο μεσοπρόθεσμο ευρωπαϊκό
πλαίσιο») της τάξης του: 1,1% το 2018-20, 7% το 2021-30, 17% το 2031-40,
20,5% το 2041-50, και 25,5% 2051-60 (ετήσιοι μέσοι όροι αντίστοιχων
περιόδων).