Eurobank: «Αγκάθι» για τη μακροχρόνια αύξηση της απασχόλησης στην Ελλάδα η συρρίκνωση του πληθυσμού

Ο αριθμός των
απασχολούμενων αυξήθηκε σε ετήσια βάση +1,4% (+49,1 χιλ άτομα) και των ανέργων
μειώθηκε -6,5% (-76,5 χιλ). Ως εκ τούτου, το
εργατικό δυναμικό συρρικνώθηκε -0,6% (-27,4 χιλ).

Βάσει της μηνιαίας
έρευνας εργατικού δυναμικού της ελληνικής στατιστικής αρχής (ΕΛ.ΣΤΑΤ.), το
ποσοστό ανεργίας παρέμεινε αμετάβλητο στο 23,0% τον Νοέμβριο 2016

Για το σύνολο του
12μηνου Δεκεμβρίου 2015 – Νοεμβρίου 2016, το μέσο ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε
στο 23,5% από 25,1% το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι. Σε σύγκριση με τον
αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους καταγράφηκε πτώση -1,5 ποσοστιαίων
μονάδων.

Ο εν λόγω ετήσιος
ρυθμός μεταβολής είναι ίσος με τον αντίστοιχο μέσο της περιόδου Μαρτίου 2014 –
Νοεμβρίου 2016.

Αξίζει να
σημειώσουμε ότι ο Μάρτιος 2014 ήταν ο πρώτος μήνας από την αρχής της ελληνικής
οικονομικής κρίσης στον οποίο καταγράφηκε αρνητική ετήσια μεταβολή του ποσοστού
ανεργίας. Είχαν προηγηθεί 63 συνεχείς μήνες, ήτοι Δεκέμβριος 2008 – Φεβρουάριος
2014, συνεχούς ανοδικής πορείας.

Η πορεία των μεταβλητών
που συνθέτουν το ποσοστό ανεργίας είχε ως εξής: η απασχόληση αυξήθηκε (σε
ετήσια βάση) +1,4% ή +49,1 χιλ άτομα και η ανεργία μειώθηκε -6,5% ή -76,5 χιλ. Ως
εκ τούτου, το εργατικό δυναμικό συρρικνώθηκε -0,6% ή -27,4 χιλ.

Σημειώνουμε ότι στο
δίμηνο Οκτωβρίου – Νοεμβρίου 2016, η μέση ετήσια μεταβολή της απασχόλησης ήταν
+1,3%. Το αντίστοιχο μέγεθος το 3ο τρίμηνο 2016 ήταν +2,0%.

Συνεπώς, η
συνεισφορά του παραγωγικού συντελεστή της εργασίας στο ρυθμό οικονομικής
μεγέθυνσης το 4ο τρίμηνο 2016 προβλέπεται να είναι θετική αλλά μικρότερη από το
αντίστοιχο μέγεθος του προηγούμενου τριμήνου.

Όπως έχουμε
αναφέρει σε προηγούμενα τεύχη του παρόντος φυλλαδίου, το υψηλό ποσοστό ανεργίας
αποτελεί «σπατάλη πόρων» για την ελληνική οικονομία.

Ένα εξίσου σημαντικό
μέγεθος στο οποίο αποτυπώνεται η παρούσα δυσμενής κατάσταση είναι το ποσοστό
απασχόλησης, δηλαδή ο λόγος των απασχολούμενων ως προς το σύνολο του πληθυσμού
ικανού για παροχή υπηρεσιών εργασίας.

Στο Σχήμα 2
παραθέτουμε την πορεία του ποσοστού απασχόλησης κατά τη διάρκεια της περιόδου
Νοεμβρίου 2005 – Νοεμβρίου 2016.

Επιπρόσθετα, στο
Σχήμα 3 παρουσιάζουμε, σε όρους ετήσιας ποσοστιαίας μεταβολής, την αντίστοιχη
εξέλιξη των δύο μεταβλητών που συνθέτουν το ποσοστό απασχόλησης.

Το άθροισμα ανάμεσα
στον μη ενεργό πληθυσμό και στο εργατικό δυναμικό αποτελεί μια εκτίμηση του
συνολικού πληθυσμού ηλικίας 15-74 ετών.

Είναι φανερό ότι
από τα τέλη του 2013 το ποσοστό απασχόλησης ακολουθεί ανοδική πορεία. Πιο
αναλυτικά, από τα επίπεδα του 42,7% αυξήθηκε στο 45,8% (τέλη 2016). Όπως
αποτυπώνεται στο Σχήμα 3, η προαναφερθείσα θετική μεταβολή προήλθε κυρίως από
την αύξηση της απασχόλησης και σε πολύ μικρότερο βαθμό από τη συρρίκνωση του
πληθυσμού (ηλικίας 15-74 ετών).

Στην περίπτωση που
η ελληνική οικονομία εισέλθει σε ένα μονοπάτι βραχυπρόθεσμης και μεσοπρόθεσμης
ανάκαμψης τότε, το ποσοστό απασχόλησης θα συνεχίσει την ανοδική του πορεία
μέχρι να προσεγγίσει μακροχρόνια ένα σημείο σταθερής κατάστασης.

Από εκεί και έπειτα
η αύξηση της απασχόλησης θα ακολουθήσει τη δυναμική του πληθυσμού.

Συνεπώς, η ύφεση
των προηγούμενων ετών ναι μεν δύναται να δημιουργήσει συνθήκες για υψηλότερη
ποσοστιαία μεταβολή της απασχόλησης σε σύγκριση με την αντίστοιχη του πληθυσμού
(ανεκμετάλλευτοι πόροι, πλεονάζον εργατικό δυναμικό) ωστόσο, στη μακροχρόνια
περίοδο πιθανή περαιτέρω συρρίκνωση ή στασιμότητα του πληθυσμού θα οδηγήσει σε
μείωση ή στασιμότητα της απασχόλησης και ως εκ τούτου σε συρρίκνωση του
δυνητικού ρυθμού οικονομικής μεγέθυνσης.

Οπότε, μόνο μέσω
πολιτικών ενίσχυσης της συνολικής παραγωγικότητας των συντελεστών της παραγωγής
(TFP) μπορεί να αντισταθμιστεί η προαναφερθείσα δυσμενής προοπτική για την
πορεία της ελληνικής οικονομίας στη μακροχρόνια περίοδο.

Ο δείκτης
βιομηχανικής παραγωγής ενισχύθηκε σε ετήσια (+1,8%) και σε μηνιαία (+2,2%) βάση
τον Δεκέμβριο 2016.

Για το σύνολο της
περιόδου Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2016, η αντίστοιχη μέση ετήσια μεταβολή
διαμορφώθηκε στο +2,3% από +1,0% το 2015.

Συνεχίστηκε για 9ο
συνεχή μήνα η ετήσια αύξηση του δείκτη βιομηχανικής παραγωγής.

Πιο αναλυτικά, η
ετήσια ποσοστιαία μεταβολή διαμορφώθηκε στο +1,8% τον Δεκέμβριο 2016 από +1,7%
τον Νοέμβριο 2016.

Τα αντίστοιχα
μεγέθη σε όρους κινητού μέσου 3 και 12 μηνών ήταν +3,5% και +2,3% (βλέπε Σχήμα
4). Τέλος, η μηνιαία μεταβολή του προαναφερθέντος δείκτη ήταν +2,2% από -1,0%
τον προηγούμενο μήνα.

Σε ότι αφορά τους 4
βασικούς τομείς του κλάδου της βιομηχανίας οι ετήσιες και μηνιαίες μεταβολές
για το μήνα Δεκέμβριο 2016 είχαν ως εξής: ορυχεία και λατομεία +0,5% και +8,0%,
μεταποιητικές βιομηχανίες -1,9% και -0,4%, ηλεκτρισμός +15,7% και +10,6% και
παροχή νερού -1,0% και -0,6%.

Τέλος, για το
σύνολο του 12μηνου Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2016, η μέση ετήσια μεταβολή του
δείκτη παραγωγής στα ορυχεία και λατομεία, στις μεταποιητικές βιομηχανίες, στον
ηλεκτρισμό και στην παροχή νερού ήταν -14,4%, +4,0%, +1,7% και +0,2%
αντίστοιχα.

Το εμπορικό
ισοζύγιο παρουσίασε ετήσια μείωση σε τρέχουσες τιμές -70,1 εκατ. τον Δεκέμβριο
2016. Το αντίστοιχο μέγεθος για το σύνολο της περιόδου Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου
2016 ήταν -€805,8 εκατ.

Σύμφωνα με τα
στοιχεία εμπορευματικών συναλλαγών της ΕΛ.ΣΤΑΤ., οι εξαγωγές και οι εισαγωγές
σημείωσαν ετήσια αύξηση +3,0% ή +€67,4 εκατ. και +3,7% ή +€138,6 εκατ. -€369,8
εκατ. πλοία και -€1.327,0 εκατ. εκτός πετρελαιοειδών και πλοίων).

Ολοκληρώνοντας την
αναφορά μας στην παρουσίαση των εμπορευματικών συναλλαγών της ελληνικής
οικονομίας για το 2016 θα πρέπει να τονίσουμε τα εξής: τα προαναφερθέντα
στοιχεία, είναι ονομαστικά, δηλαδή αποτελούν αξίες σε τρέχουσες τιμές. Βάσει
των στοιχείων των εθνικών λογαριασμών – τελευταία παρατήρηση 3ο τρίμηνο 2016 –
ο αποπληθωριστής των εξαγωγών αγαθών (ένα μέτρο του επιπέδου των τιμών της
συγκεκριμένης κατηγορίας) παρουσίασε αρνητική μέση ετήσια μεταβολή -9,6% στο
διάστημα 1ο τρίμηνο – 3ο τρίμηνο 2016 (βλέπε Σχήμα 7).

Το αντίστοιχο
μέγεθος για τις εισαγωγές ήταν -5,2% (βλέπε Σχήμα 8).

Συνεπώς, σε όρους
σταθερών τιμών η ετήσια ποσοστιαία μεταβολή των εξαγωγών και των εισαγωγών
αγαθών ήταν υψηλότερη από τα αντίστοιχα μεγέθη σε ονομαστικούς όρους.

Διαβάστε εδώ αναλυτικά το εβδομαδιαίο δελτίο και τα διαγράμματα της έρευνας