Αρνητικός
παραμένει ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία εξαμηνιαίας Έρευνας Τάσεων στο Λιανεμπόριο
FMCG του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ).
Στην έρευνα αυτή καταγράφηκαν οι απόψεις των στελεχών επιχειρήσεων
του κλάδου για τα κύρια κλαδικά θέματα και προκλήσεις. Η μελέτη αυτή διεξήχθη για το διάστημα
από 27 Ιουνίου έως 9 Ιουλίου 2017 με τη
χρήση δομημένου ερωτηματολογίου και βασίστηκε σε δείγμα 166 ανώτατων Στελεχών Επιχειρήσεων (Λιανεμπόριο-Αλυσίδες σουπερμάρκετ και Προμηθευτές FMCG) από τη
Γενική Διεύθυνση και τα τμήματα Marketing, Πωλήσεων. Αγορών,
Οικονομικών, Πληροφορική κλπ.
Τα
αποτελέσματα κατέγραψαν και τις προσδοκίες των στελεχών για το Β’ εξάμηνο 2017 οι
οποίες συνοψίζονται σε:
-Μείωση
των πωλήσεων
-Σταθερές
τιμές προϊόντων
-Αυξητικές
τάσεις παραγωγικότητας και καινοτομίας
Οι
όποιες κινήσεις και επενδύσεις καταγράφονται αποσκοπούν στην βελτίωση της
κερδοφορίας μέσω της μείωσης κόστους και της καινοτομίας. Παράλληλα, τα
προβλήματα ρευστότητας και των ελέγχων κεφαλαίων παρουσιάζουν πτωτικές τάσεις
αν και συνεχίζουν να καταγράφονται.
Οι προβληματισμοί των στελεχών οι οποίοι
επηρεάζονται κυρίως από τις μακροοικονομικές εξελίξεις στη χώρα, δείχνουν
μεγαλύτερη ανησυχία για την αβεβαιότητα του περιβάλλοντος (που επηρεάζει την
ψυχολογία των καταναλωτών) και υψηλή φορολογία στα οποία αποδίδονται κυρίως η
ενδεχόμενη μείωση των πωλήσεων. Ακολουθούν τα βασικά αποτελέσματα της ανάλυσης.
Η συντριπτική πλειοψηφία σε ποσοστό 81% θεωρεί το εξάμηνο
Ιανουαρίου-Ιουνίου 2017 η οικονομική κατάσταση χειροτέρεψε. Το 16% θεωρεί ότι
έμεινε αμετάβλητη και μόλις το 4% ότι βελτιώθηκε. Σε σχέση με τις πωλήσεις του
κλάδου τα στελέχη στην πλειοψηφία τους αναμένουν συνέχεια της μείωσης των
πωλήσεων. Συγκεκριμένα το 68% θεωρεί ότι την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2017 οι
πωλήσεις θα είναι μειωμένες σε σχέση με την ίδια περίοδο το 2016 (σχήμα 1). Το 19%
αναμένει σχεδόν αμετάβλητες πωλήσεις και το 13% αύξηση. Μεσοσταθμικά η εκτίμηση
των στελεχών είναι ότι οι πωλήσεις θα μειωθούν κατά 2,12% περίπου. Βέβαια οι
πωλήσεις στο λιανεμπόριο τροφίμων σχετίζονται άμεσα με την ψυχολογία των
καταναλωτών και την ευρύτερη οικονομική κατάσταση. Αυτό φαίνεται και στις
παρακάτω απαντήσεις. Άρα το πρόσημο μπορεί να αλλάξει θετικά αν υπάρξει μία
βελτίωση σε μακροοικονομικό επίπεδο.
Ένα σημαντικό εύρημα είναι ότι για πρώτη από την αύξηση
των συντελεστών ΦΠΑ καταγράφεται η εκτίμηση ότι οι τιμές θα μείνουν αμετάβλητες
και μάλιστα το 22% εκτιμά ότι θα παρουσιάσουν πτώση. Αυτό το αποτέλεσμα
αποδίδεται στον ιδιαίτερα έντονο ανταγωνισμό που καταγράφεται το τελευταίο
διάστημα, ως αποτέλεσμα και των πρόσφατων εξαγορών και συγχωνεύσεων.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι απόψεις των στελεχών
σε σχέση με βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες τους. Συγκεκριμένα, για πρώτη φορά καταγράφεται ως βασικό πρόβλημα η αβεβαιότητα
περιβάλλοντος (κοινωνικού-οικονομικού). Ο υψηλός ΦΠΑ ο οποίος στις προηγούμενες
μετρήσεις καταγραφόταν ως το κύριο πρόβλημα εξακολουθεί να έχει σημασία με 47%,
αλλά με σημαντική πτώση έναντι 68% στην προηγούμενη έρευνας και πέφτει πλέον
στην 3η θέση των προβλημάτων. Αντίθετα το πρόβλημα των μειωμένων
πωλήσεων παρουσιάζει ένταση καθώς ανεβαίνει στη 2η θέση με αύξηση
από 52% σε 59% από την προηγούμενη μέτρηση. Άλλα σημαντικά προβλήματα
θεωρούνται οι αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες των πελατών τους κυρίως λόγω
του κοινωνικο-οικονομικού περιβάλλοντος και της αρνητικής ψυχολογίας, τα υψηλά
κόστη λειτουργίας και η χαμηλή κερδοφορία. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 20%
θεωρεί βασικό πρόβλημα τη μεγάλη γραφειοκρατία που αντιμετωπίζει (παρά τις
όποιες βελτιώσεις που έγιναν τα τελευταία χρόνια). Τέλος τα προβλήματα που
έχουν να κάνουν με τους ελέγχους κεφαλαίων και την ρευστότητα παρουσιάζουν
έντονη πτώση από το 27% στο 16%.
Οι προτεραιότητες των επιχειρήσεων αντικατοπτρίζουν τον
δυναμισμό του κλάδου και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας τους και των
οργανωτικών δομών λόγω της οικονομικής ύφεσης. Με διαφορά
σημαντικότερη προτεραιότητα και ζητούμενο είναι και πάλι η αύξηση των πωλήσεων,
παράλληλα με την μείωση του κόστους λειτουργίας προκειμένου προφανώς να
επιτευχθεί κερδοφορία. Οι τρόποι μέσω των οποίων αναζητείται η κερδοφορία και η
ανάπτυξη είναι η καινοτομία, η αναβάθμιση των δικτύων, η εξυπηρέτηση πελατών
και η πολυκαναλική διάθεση προϊόντων (στο οποίο δίνουν ιδιαίτερη σημασία οι
προμηθευτές).
στο 