Λίγες ώρες απέμειναν για την συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η οποία μοιάζει να έχει τραβήξει «φρένο» στις αλλεπάλληλες αυξήσεις των βασικών επιτοκίων. Το «σήμα» που θα δώσει η Κριστίν Λαγκάρντ για τις επόμενες κινήσεις της στο πεδίο των ευρω- επιτοκίων, αναμένουν και οι εγχώριες τράπεζες, προκειμένου να λάβουν τις αποφάσεις τους για την «τύχη» του καθεστώς «Ανταμοιβής Συνεπών Δανειοληπτών».
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Το εν λόγω καθεστώς –μέσω του οποίου παρέμειναν αμετάβλητα τα κυμαινόμενα επιτόκια των στεγαστικών δανείων των εγχώριων νοικοκυριών όλο το προηγούμενο διάστημα και παρά τις όποιες αυξήσεις- λήγει κανονικά τον φέτος τον Απρίλιο. Τα τραπεζικά ιδρύματα όμως φαίνεται να έχουν ήδη συμφωνήσει μεταξύ τους στην παράταση του μέτρου, έως το τέλος του 2024.
Ποιες είναι οι «σκέψεις» των τραπεζών
Αν ωστόσο η επικεφαλής της ΕΚΤ δώσει «σήμα» για επερχόμενο «κούρεμα» των ευρωεπιτοκίωναπό τον προσεχή Ιούνιο κιόλας, τότε δεν αποκλείεται να υπάρξει και ανασχεδιασμός των πλάνων που είχαν πέσει στο «τραπέζι» για το μέλλον του προγράμματος «Ανταμοιβής Συνεπών Δανειοληπτών».
Εφόσον λοιπόν προχωρήσουν στην συγκεκριμένη κίνηση τα επιτόκια «παγώνουν» έως το τέλος του χρόνου, σε επίπεδα λίγο χαμηλότερα από εκείνα του Μαρτίου 2023.
Αυτό πρακτικά σημαίνει, πως Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ακόμη και αν αποφασίσει να αυξήσει τα επιτόκια σε επόμενη συνεδρίασή της, εντός του τρέχοντος έτους, αυτή η εξέλιξη εκ των πραγμάτων θα αφήσει… αδιάφορους όσους έχουν ενήμερα στεγαστικά δάνεια, εφόσον βεβαίως παραταθεί και υιοθετηθεί από όλες τις εγχώριες Τράπεζες, συστημικές και μη, αλλά και τις Εταιρείες Διαχείρισης Δανείων, το λεγόμενο πρόγραμμα «Ανταμοιβής Συνεπών Δανειοληπτών».
Αν και ακόμη δεν υπάρχει κάτι επίσημο η απόφαση των τραπεζών, σε συνεννόηση με τις εποπτικές αρχές, είναι σχεδόν δεδομένη. Άλλωστε, το τραπεζικό σύστημα αυτή την στιγμή εκτιμά πως η όποια επιβάρυνση προκύψει από την παράταση του μέτρου, είναι μια επιβάρυνση που μπορεί να χρηματοδοτηθεί.
Εξάλλου, το σκεπτικό πίσω από την παράταση του μέτρου είναι να μην υπάρξει «κενό» μέχρι την απαρχή αποκλιμάκωσης των επιτοκίων από την ΕΚΤ (άγνωστο ακόμη πότε, αλλά αναμενόμενο εντός του έτους), ούτως ώστε να μην απειληθεί για λίγους μήνες η ισορροπία στις αποπληρωμές της στεγαστικής πίστης.
Πώς «παγώνουν» οι δόσεις των δανείων
Στο τρέχον πρόγραμμα ανταμοιβής είχαν ενταχθεί όλοι οι κάτοχοι στεγαστικών δανείων κυμαινομένου επιτοκίου (ανεξάρτητα, εάν είχαν ήδη μπει και στο πρόγραμμα επιδότησης επιτοκίου ευάλωτων νοικοκυριών) που:
- εκταμίευσαν το δάνειό τους έως 31/12/2022 και
- το δάνειο δεν εμφάνιζε ληξιπρόθεσμες οφειλές
Για την εφαρμογή του προγράμματος υιοθετήθηκε το επιτόκιο αναφοράς που ίσχυε κατά την 31/03/2023 μειωμένο κατά 0,2%, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να μην επηρεάζονται όσοι εντάχθηκαν στο πρόγραμμα από τις αλλεπάλληλες αυξήσεις των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, οι οποίες και προέκυψαν μέσα σε αυτό το διάστημα.
Με τον τρόπο αυτό, οι κάτοχοι δανείων κυμαινόμενου επιτοκίου για το διάστημα από τον περασμένο Μάρτη απολάμβαναν τα «προνόμια» του σταθερού επιτοκίου.
Το τρέχον πρόγραμμα λήγει τέλος Μαρτίου, αλλά σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις θα παραταθεί μέχρι το τέλος του χρόνου, επιτρέποντας στα νοικοκυριά με ενήμερα στεγαστικά να μην «αγχώνονται» για τις επόμενες κινήσεις της ΕΚΤ, δεδομένου ότι ανεξαρτήτως των όποιων εξελίξεων από την Φρανκφούρτη θα συνεχίσουν να καταβάλλουν την ίδια δόση.
Βεβαίως εδώ πρέπει να επισημανθεί πως εάν επεκταθεί το μέτρο στην περίπτωση που μέσα σε αυτό το διάστημα έως και τις 31 Δεκεμβρίου προκύψουν μειώσεις των επιτοκίων, τότε θα «κουρευτούν» ανάλογα και οι δόσεις των εν λόγω δανείων. Με άλλα λόγια ο «πάγος» ισχύει μόνον στην περίπτωση αυξήσεων των επιτοκίων.
Για να διατηρηθεί όμως η τιμολόγηση, το δάνειο θα πρέπει να παραμείνει ενήμερο καθ’ όλη τη διάρκεια του προγράμματος.