Επιστροφή φόρων: Αυτοματοποιείται η διαδικασία για επιχειρήσεις και επαγγελματίες – Η απόφαση της ΑΑΔΕ

Αυτοματοποιείται και επιταχύνεται από τις 19 Νοεμβρίου 2022 η διαδικασία για την επιστροφή  φόρου εισοδήματος προς τις επιχειρήσεις και στους ελεύθερους επαγγελματίες, όπως προκύπτει από σχετική απόφαση της ΑΑΔΕ που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ .

Με αυτό το τρόπο οι παραπάνω γλιτώνουν από τη γραφειοκρατία της εφορίας καθώς η όλη διαδικασία για την επιστροφή φόρου εισοδήματος γίνεται ηλεκτρονικά.

Αναλυτικά η απόφαση αναφέρει τα εξής:

Δικαίωμα επιστροφής

Σε περίπτωση που από την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος νπ/νο (νομικού προσώπου/νομικής οντότητας) προκύπτει πιστωτικό υπόλοιπο προς επιστροφή επειδή το ποσό του φόρου που προκαταβλήθηκε ή παρακρατήθηκε είναι μεγαλύτερο από τον οφειλόμενο φόρο, η επιπλέον διαφορά επιστρέφεται στο νπ/νο από τη Φορολογική Διοίκηση, χωρίς να απαιτείται η υποβολή αίτησης, με την επιφύλαξη των αναφερόμενων στην παράγραφο 1 του άρθρου 3 της απόφασης, καθώς και των περί παραγραφής διατάξεων.

Διαδικασία επιστροφής πιστωτικού υπολοίπου

Α. Αξιολόγηση δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων με πιστωτικό υπόλοιπο, που υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω διαδικασίας ανάλυσης κινδύνου.

•  Η υποβολή αρχικών ή τροποποιητικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων συνιστά άμεσο προσδιορισμό φόρου που προκύπτει χωρίς περαιτέρω ενέργεια, ταυτόχρονα με την υποβολή της φορολογικής δήλωσης, όταν αυτή υποβάλλεται ηλεκτρονικά.
• Σε περίπτωση που με την υποβολή των αρχικών ή τροποποιητικών δηλώσεων προκύπτει πιστωτικό υπόλοιπο προς επιστροφή, αυτό επιστρέφεται από τη Φορολογική Διοίκηση κατόπιν κεντρικής αξιολόγησης με βάση κριτήρια ανάλυσης κινδύνου, τα οποία δε δημοσιοποιούνται.
• Για την αξιολόγηση των πιστωτικών δηλώσεων δεν απαιτείται υποβολή έγγραφου αιτήματος, καθόσον η δήλωση φορολογίας εισοδήματος επέχει θέση έγγραφου αιτήματος σύμφωνα με την υπό στοιχεία Α.1129/2019 (Β’ 1399) απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε.
• Η αξιολόγηση υλοποιείται στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα ELENXIS από την αρμόδια Διεύθυνση της Γ.Δ.ΗΛΕ.Δ, ανά μήνα, βάσει του χρόνου υποβολής των ως άνω δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος.

Β. Διαχείριση αξιολογημένων πιστωτικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων.

Ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας που είναι αρμόδιος για την επιστροφή του φόρου ανακτά αμελλητί τα προ-αναφερόμενα αρχεία στο Ο.Π.Σ. ELENXIS και προβαίνει άμεσα και σε κάθε περίπτωση όχι πέραν των 10 εργασίμων ημερών από την ανάκτηση των αρχείων χαρακτηρισμένων με την ένδειξη «ΑΜΕΣΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ» ή «ΚΑΤΟΠΙΝ ΕΛΕΓΧΟΥ» στις ακόλουθες ενέργειες κατά περίπτωση:

•  Για τις πιστωτικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων που περιλαμβάνονται στο αρχείο με την ένδειξη «ΑΜΕΣΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ», το οποίο αναρτάται στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. παραλαβής της δήλωσης, ενεργεί πριν την επιστροφή, σύμφωνα με τα αναγραφόμενα στην παρ. Α.1. του Παραρτήματος της παρούσας. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί η συνδρομή έστω ενός εκ των ειδικότερα οριζομένων κριτηρίων της παρ. Α.1. του Παραρτήματος της παρούσας, ο Προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. που είναι αρμόδιος για την παραλαβή της δήλωσης από την οποία προκύπτει η επιστροφή φόρου, ενημερώνει τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας που είναι αρμόδια για τον φορολογικό έλεγχο, εφόσον είναι διαφορετικός. Ο αρμόδιος για το φορολογικό έλεγχο Προϊστάμενος, εντός της αυτής προθεσμίας των 10 εργασίμων ημερών του πρώτου εδαφίου, εισηγείται την επιλογή της υπόθεσης για έλεγχο πριν την επιστροφή, με πλήρη αιτιολόγηση.
• Για τις πιστωτικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, που περιλαμβάνονται στο αρχείο με την ένδειξη «ΚΑΤΟΠΙΝ ΕΛΕΓΧΟΥ», ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας που είναι αρμόδια για τον φορολογικό έλεγχο προβαίνει σε έκδοση εντολής ελέγχου εντός 5 εργασίμων ημερών από την ημερομηνία που εμφανίζονται στο Ο.Π.Σ. ELENXIS ως «ΥΠΟΨΗΦΙΕΣ ΣΤΗ Φ.Ε.Υ.».

 Επιλογή δείγματος προς έλεγχο

Για τις περιπτώσεις δικαιούχων που έτυχαν επιστροφής χωρίς έλεγχο, δύναται να διενεργείται εκ των υστέρων έλεγχος σε δείγμα που επιλέγεται, σύμφωνα με το άρθρο 26 του ν. 4174/2013.

Γ. Αξιολόγηση δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων με πιστωτικό υπόλοιπο που υποβάλλονται σε έντυπη μορφή.

•  Οι υποβαλλόμενες σε έντυπη μορφή πιστωτικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων εκκαθαρίζονται και αξιολογούνται από τον Προϊστάμενο που είναι αρμόδιος για την παραλαβή τους εντός των προθεσμιών που προβλέπονται από το άρθρο 42 του ν. 4174/2013.
• Ο αρμόδιος για την παραλαβή της δήλωσης Προϊστάμενος, εντός 10 εργασίμων ημερών από την εκκαθάριση, αποφαίνεται για τη διενέργεια ελέγχου ή μη πριν την επιστροφή, εφαρμόζοντας τα οριζόμενα στο προτελευταίο εδάφιο της υποπερ. α’ της περ. 1 της παρ. Β του παρόντος άρθρου. Ο  αρμόδιος για το φορολογικό έλεγχο Προϊστάμενος, ενεργεί εφαρμόζοντας τα οριζόμενα στο τελευταίο εδάφιο της υποπερ. α’ της περ. 1 της παρ. Β του παρόντος άρθρου ή της υποπερ. β’ της περ. 1 της παρ. Β του παρόντος άρθρου, κατά περίπτωση και εντός των προθεσμιών που προβλέπονται από το άρθρο 42 του ν. 4174/2013.

Δ. Έκδοση Ατομικών Φύλλων Έκπτωσης (Α.Φ.ΕΚ.).

•  Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας αξιολόγησης των ηλεκτρονικά υποβαλλόμενων πιστωτικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, που χαρακτηρίστηκαν με την ένδειξη «ΑΜΕΣΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ» ή «ΚΑΤΟΠΙΝ ΕΛΕΓΧΟΥ», εκδίδονται κεντρικά ψηφιακά Ατομικά Φύλλα Έκπτωσης (Α.Φ.ΕΚ.), με ανάλογη σήμανση. Τα Α.Φ.ΕΚ. με την ένδειξη «ΑΜΕΣΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ» εκκαθαρίζονται κεντρικά μετά την πάροδο της δεκαήμερης προθεσμίας οριστικοποίησης του αρχείου των αξιολογημένων πιστωτικών δηλώσεων της υποπερ. α’ της περ. 1 της παρ. Β του παρόντος άρθρου.  Για τα Α.Φ.ΕΚ. με την ένδειξη «ΚΑΤΟΠΙΝ ΕΛΕΓΧΟΥ» καθώς και για τα Α.Φ.ΕΚ. με την ένδειξη «ΑΜΕΣΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ», για τα οποία ο αρμόδιος Προϊστάμενος εισηγήθηκε τον έλεγχο, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο προτελευταίο και τελευταίο εδάφιο της υποπερ. α’ της περ. 1 της παρ. Β του παρόντος άρθρου, η εκκαθάρισή τους διενεργείται από τις Δ.Ο.Υ. μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου, εντός των προθεσμιών που προβλέπονται από το άρθρο 42 του ν. 4174/2013.
• Για τις υποβαλλόμενες σε έντυπη μορφή δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων η έκδοση των Ατομικών Φύλλων Έκπτωσης (Α.Φ.ΕΚ.) διενεργείται από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. φορολογίας του δικαιούχου της επιστροφής.

Προϋποθέσεις και διαδικασία καταβολής επιστρεπτέου φόρου

• Κατά την επιστροφή του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων εφαρμόζονται οι διατάξεις περί αποδεικτικού ενημερότητας και συμψηφισμού του άρθρου 12, της παρ. 1 του άρθρου 42, της παρ. 2 του άρθρου 48 του ΚΦΔ (ν. 4174/2013, Α’ 170) και του άρθρου 83 του ΚΕΔΕ  (ν.δ. 356/1974, Α’ 90), αντίστοιχα, κατά περίπτωση. Πλέον των ανωτέρω διατάξεων, εφαρμόζεται η διάταξη της περ. 2 της υποπαρ. ΙΑ.2 του άρθρου Πρώτου του ν. 4254/2014 (Α’ 85) περί συμψηφισμού για οφειλές σε Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης (εφεξής Ο.Κ.Α.).
• Η Δ.Α.Φ.Ε. της ΓΔΗΛΕΔ ενημερώνεται για τις οφειλές στους Ο.Κ.Α., από την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης Α.Ε. (Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.) κατόπιν αιτήματος που αποστέλλεται ηλεκτρονικά.
• Για τις επιστροφές χαρακτηρισμένες με την ένδειξη «ΑΜΕΣΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ» η Δ.Α.Φ.Ε. της Γ.Δ.ΗΛΕ.Δ. πραγματοποιεί κεντρικά έλεγχο για την συνδρομή των προϋποθέσεων της παρ. 1 του παρόντος άρθρου.

i. Εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις της παρ. 1 του παρόντος άρθρου η Δ.Α.Φ.Ε. προβαίνει στη διασταύρωση και ταυτοποίηση των δηλωθέντων στοιχείων λογαριασμού πληρωμών (σε μορφή ΙΒΑΝ) του δικαιούχου με αυτά που τηρούνται στον εκάστοτε πάροχο υπηρεσιών πληρωμών. Μετά την επιτυχή ταυτοποίηση η Δ.Α.Φ.Ε. εκδίδει και αποστέλλει στη Δ.Ο.Υ. φορολογίας του δικαιούχου επιστροφής ψηφιακά εκκαθαρισμένα Α.Φ.ΕΚ. Για την εξόφλησή των εν λόγω Α.Φ.ΕΚ., η Δ.Α.Φ.Ε. εκδίδει κεντρικά οριστικοποιημένες εντολές μεταφοράς, σε πίστωση των λογαριασμών των δικαιούχων με αντίστοιχη χρέωση του λογαριασμού της Δ.Ο.Υ. του δικαιούχου επιστροφής, που τηρείται στη Τράπεζα της Ελλάδος. Για κάθε εντολή μεταφοράς δημιουργείται αυτόματα γραμμάτιο μετρητοίς και διενεργείται κεντρικά η ενημέρωση του βιβλίου εντολών μεταφοράς της εκάστοτε Δ.Ο.Υ.

ii. Σε περίπτωση που δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις της παρ. 1 του παρόντος άρθρου ή σε περίπτωση που αν και πληρούνται δεν καταστεί εφικτή η ταυτοποίηση των δηλωθέντων στοιχείων λογαριασμού πληρωμών του δικαιούχου, η Δ.Α.Φ.Ε. αποστέλλει στη Δ.Ο.Υ. φορολογίας του δικαιούχου επιστροφής, ψηφιακά εκκαθαρισμένα Α.Φ.ΕΚ. για τη διενέργεια σχετικού έλεγχου και την πίστωση των προς επιστροφή ποσών, στους λογαριασμούς πληρωμών των δικαιούχων.

• Ο συμψηφισμός των αμοιβαίων ανταπαιτήσεων και η παρακράτηση των προς επιστροφή ποσών, κατά τις διατάξεις περί έκδοσης αποδεικτικού ενημερότητας ή βεβαίωσης οφειλής, δύναται να διενεργηθεί από τη Γ.Δ.ΗΛΕ.Δ. κεντρικά.
• Για τις επιστροφές χαρακτηρισμένες με την ένδειξη «ΚΑΤΟΠΙΝ ΕΛΕΓΧΟΥ», η Δ.Α.Φ.Ε. αποστέλλει στη Δ.Ο.Υ. φορολογίας του δικαιούχου επιστροφής, ψηφιακά μη εκκαθαρισμένα Α.Φ.ΕΚ. Μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου, η ένδειξη ενημερώνεται σχετικά και η Δ.Ο.Υ. προβαίνει στην εκκαθάριση του Α.Φ.ΕΚ., αφού διασφαλιστεί ότι δεν εκκρεμούν από τον διενεργηθέντα έλεγχο τυχόν πράξεις προσδιορισμού φόρου ή/και προστίμων με ποσά προς βεβαίωση. Εν συνεχεία, διενεργείται ο έλεγχος των προϋποθέσεων της παρ. 1 του παρόντος άρθρου και εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις, διενεργείται από τη Δ.Ο.Υ. η πίστωση των προς επιστροφή ποσών, στους λογαριασμούς πληρωμών των δικαιούχων.