Επιστρεπτέα 1,2 και 3: Ανοίγει ο δρόμος για «κούρεμα» των δανείων – Τι αλλάζει για τις επιδοτήσεις

Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
«Καταλύτης»
των εξελίξεων το «πράσινο φως» που άναψε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην 5η
τροποποίηση του Προσωρινού Πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις προς τις
επιχειρήσεις: Η τροποποίηση αυτή, λαμβάνει υπόψη της τη συνέχιση της πανδημίας
και των μέτρων περιορισμού για την προστασία της δημόσιας υγείας, αλλά και τις
«ασφυκτικές» συνθήκες που δημιουργούνται για την οικονομία και την ανάγκη
στήριξης των επιχειρήσεων. Πέρα από τις αλλαγές, λοιπόν, στα όρια ενισχύσεων
και το «μερίδιο» που θα καταλαμβάνουν οι επιδοτήσεις, σημαντικό είναι και το
ότι το πλαίσιο στήριξης παρατείνεται κατά 6 μήνες ακόμα.

Τι αλλάζει στο
πλαίσιο στήριξης των επιχειρήσεων
Συγκεκριμένα, οι βασικές αλλαγές που εισάγονται,
μεταξύ άλλων, είναι:

• Η παράταση της εφαρμογής του
Προσωρινού Πλαισίου ως το τέλος του 2021, από τον Ιούνιο του 2021 που είχε
καθοριστεί με πρόσφατη τροποποίηση.

• Η πρόβλεψη της δυνατότητας
μετατροπής των επιστρεπτέων μέτρων (Επιστρεπτέα Προκαταβολή, εγγυήσεις, δάνεια)
σε άλλες μορφές ενίσχυσης υπό προϋποθέσεις, όπως επιχορηγήσεις.

• Ο διπλασιασμός των ορίων
ενισχύσεων του σημείου 3.1, στη βάση του οποίου χορηγείται και η Επιστρεπτέα
Προκαταβολή, καθώς αυξάνονται από 800.000 ευρώ ανά επιχείρηση σε 1.600.000
ευρώ, από 100.000 ευρώ ανά επιχείρηση που δραστηριοποιείται στην πρωτογενή
παραγωγή γεωργικών προϊόντων σε 225.000 ευρώ και από 120.000 ευρώ ανά
επιχείρηση που δραστηριοποιείται στον τομέα της αλιείας και της
υδατοκαλλιέργειας σε 270.000 ευρώ. Εάν σε αυτό προστεθεί και η ευχέρεια για
αξιοποίηση του ορίου των 200.000 ευρώ μέσω του de minimis, τότε το μέγιστο
συνολικό ποσό ανά επιχείρηση δύναται να διαμορφωθεί στα 2.000.000 ευρώ.

• Η αύξηση του ορίου των ενισχύσεων του σημείου 3.12, στη βάση του οποίου
  προβλέπεται ότι το κράτος μπορεί να συνεισφέρει στην κάλυψη μέρους των πάγιων
  δαπανών των επιχειρήσεων που δεν καλύπτονται από τα έσοδά τους, από τα
  3.000.000 ευρώ που είχε καθοριστεί με πρόσφατη τροποποίηση στα 10.000.000 ευρώ.

Ανοίγει ο δρόμος για
«κούρεμα»
Αυτή η
απόφαση ανοίγει -μεταξύ άλλων- τον δρόμο για μετατροπή των επιστρεπτέων
ενισχύσεων που έχουν χορηγήσει τα κράτη μέλη σε επιδοτήσεις: Κάτι που
διαμορφώνει τις προϋποθέσεις ώστε το μέτρο της επιστρεπτέας προκαταβολής,
ανάλογα με τα ειδικά χαρακτηριστικά του καθενός από τους πέντε πρώτους
κύκλους, να λάβει χαρακτήρα επιδοτήσεων σε μεγαλύτερο βαθμό. Στους πρώτους κύκλους
της Επιστρεπτέας Προκαταβολής ολόκληρο το ποσό που χορηγήθηκε στους δικαιούχους
ήταν προνομιακό κρατικό δάνειο, το οποίο θα αρχίσει να επιστρέφεται στο Δημόσιο
από το 2022: Στο «τραπέζι» όμως είναι το σχέδιο να χαριστεί το 50% των επιστρεπτέων προκαταβολών 1, 2 και 3 που
καταβλήθηκαν από τον περασμένο Απρίλιο και μετά στους πληττόμενους
επιχειρηματίες. Επί του παρόντος, το
ενδεχόμενο να ανέβει ψηλότερα -αν και
επίσης έχει συζητηθεί- το ποσοστό των ενισχύσεων του 4ου και 5ου
κύκλου φαντάζει πιο… μακρινό.

Κατά περίπτωση το «κούρεμα» των υποχρεώσεων
Με δεδομένο ότι μετά
τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διαμορφώνεται … ανάλογο κλίμα, δεν
αποκλείεται οι επιχειρηματίες που έλαβαν Επιστρεπτέα Προκαταβολή 1,2 και 3 να κληθούν να επιστρέψουν
από το 2022, μόνο το 50% των ποσών που έλαβαν. Κάτι όμως που ίσως να μην γίνει για όλους: Οι μέχρι στιγμής ενδείξεις αποτυπώνουν την πρόθεση να
προχωρήσει κάποιου τύπου «εξατομικευμένος «χειρισμός» των πρώτων τριών κύκλων της
Επιστρεπτέας.
Με άλλα λόγια δεν
αποκλείεται να υπάρξει «κούρεμα» των υποχρεώσεων που έχουν οι επιχειρηματίες
για επιστροφή ολόκληρων των ποσών που έλαβαν στους πρώτους κύκλους, ανάλογα
όμως με το πλήγμα που δέχτηκαν από την πανδημία. Αν ορθοποδήσουν άμεσα
και εφόσον η οικονομία επιστρέψει σε μια κανονικότητα θα εξοφλήσουν κανονικά
ολόκληρα τα ποσά. Εάν πάλι δυσκολεύονται θα υπάρξουν αποφάσεις κατά περίπτωση,
ώστε μέρος της Επιστρεπτέας να τους «χαριστεί».
Οι αποφάσεις για το εύρος του μη επιστρεπτέου τμήματος δεν
έχουν ληφθεί ακόμα στο ελληνικό υπουργείο Οικονομικών και αρμόδιες πηγές
παραπέμπουν στο χρόνο εξόδου από την πανδημία ώστε να σταθμιστούν και οι
δημοσιονομικές προεκτάσεις.

Επιδοτήσεις έως 10 εκατ. ευρώ για… λογαριασμούς
ΔΕΚΟ
Φως, νερό,
τηλέφωνο, ενοίκια, μισθοί: Αυτά είναι μερικά από τα έξοδα που έρχεται να
καλύψει το Κράτος με το νέο πρόγραμμα επιδότησης πάγιων δαπανών ή αλλιώς το
«διάδοχο» σχήμα της Επιστρεπτέας Προκαταβολής. Η απόφαση
της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «εκτόξευσε» το ποσό που μπορεί να χορηγηθεί γι’ αυτούς
τους σκοπούς σε κάθε επιχείρηση: Από τα 3 εκατ. ευρώ που ήταν αρχικά η «οροφή»
στα 10 εκατ.!
Αυτό το νέο εργαλείο θα αφορά σε επιχειρήσεις που επλήγησαν όχι μόνο σε
απώλεια τζίρου, αλλά και εξαιτίας μεγάλων δαπανών που έκαναν αναγκαστικά:
πάγιες δαπάνες, όπως το ρεύμα, το νερό, το τηλέφωνο, ενοίκια, μισθούς, προμήθειες
κλπ. και που ενδεχομένως δεν ήταν εφικτό να καλύψουν. Βασική προϋπόθεση για να καταστεί μία επιχείρηση δικαιούχος στη συγκεκριμένη δράση θα είναι να παρουσιάζει συρρίκνωση του κύκλου εργασιών την
περίοδο της πανδημίας, κατά τουλάχιστον 30% σε σύγκριση με το αντίστοιχο
διάστημα του 2019.
Επίσης, θα «μετρά» το αν έχει καταγραφεί ζημιά για την ίδια περίοδο, αλλά
και το αν παραμένει ζημιογόνα, αφού συνυπολογιστούν και τα ποσά που έχει λάβει
στο πλαίσιο μέτρων στήριξης, για παράδειγμα από τους κύκλους της Επιστρεπτέας. Με βάση και τον Ευρωπαϊκό
Κανονισμό, τα κονδύλια προορίζονται σε βιώσιμες επιχειρήσεις που απασχολούν έως
250 εργαζομένους. Από την επιδότηση θα αποκλείονται επιχειρήσεις χωρίς
προσωπικό.
Για την επιλογή των δικαιούχων
επιχειρήσεων, θα απαιτείται να είναι
βιώσιμες. Το υπουργείο Οικονομικών θα
ζητήσει να υποβάλουν όλα τα διαθέσιμα οικονομικά τους στοιχεία (τζίρους, ζημίες, δαπάνες, καταθέσεις). Με βάση αυτά θα προκύψει και ο
αλγόριθμος διανομής της επιδότησης.