Αύξηση της τάξεως του 2,4% αναμένεται να δοθούν στις νέες επικουρικές συντάξεις 1,2 εκατ. συνταξιούχων.
Όπως αναφέρει η εφημερίδα “Ελεύθερος Τύπος” οι σημερινές καταβαλλόμενες επικουρικές συντάξεις μετά τις κρατήσεις και πριν από τον φόρο, ανά Ταμείο και ανά κατηγορία (γήρατος, αναπηρίας, θανάτου), αναμένεται να διαμορφωθούν ως εξής:
- Για τους συνταξιούχους του ΙΚΑ, η μέση επικουρική λόγω γήρατος θα ανέλθει στα 186 ευρώ από 182 ευρώ τώρα, η μέση επικουρική λόγω αναπηρίας θα αυξηθεί στα 138 ευρώ από 135 ευρώ σήμερα και η μέση επικουρική λόγω θανάτου θα φτάσει στα 112 ευρώ από 109 ευρώ περίπου που είναι τώρα.
- Για τους συνταξιούχους του ΤΕΑΔΥ (Δημόσιο), η μέση επικουρική λόγω γήρατος θα ανέλθει στα 183 ευρώ από 179 ευρώ τώρα, η μέση επικουρική λόγω αναπηρίας θα αυξηθεί στα 173 ευρώ από 169 ευρώ σήμερα και η μέση επικουρική λόγω θανάτου θα φτάσει στα 114 ευρώ από 111 ευρώ περίπου που είναι τώρα.
- Για τους συνταξιούχους του ΤΕΑΥΕΚ, η μέση επικουρική λόγω γήρατος θα ανέλθει στα 248 ευρώ από 242 ευρώ τώρα, η μέση επικουρική λόγω αναπηρίας θα αυξηθεί στα 214 ευρώ από 209 ευρώ σήμερα και η μέση επικουρική λόγω θανάτου θα φτάσει στα 151 ευρώ από 147 ευρώ περίπου που είναι τώρα.
- Για τους συνταξιούχους του ΝΑΤ, η μέση επικουρική λόγω γήρατος θα ανέλθει στα 296 ευρώ από 289 ευρώ τώρα, η μέση επικουρική λόγω αναπηρίας θα αυξηθεί στα 241 ευρώ από 296 ευρώ σήμερα και η μέση επικουρική λόγω θανάτου θα φτάσει στα 202 ευρώ από 197 ευρώ περίπου που είναι τώρα.
- Για τους συνταξιούχους του ΝΑΤ, η μέση επικουρική λόγω γήρατος θα ανέλθει στα 296 ευρώ από 289 ευρώ τώρα, η μέση επικουρική λόγω αναπηρίας θα αυξηθεί στα 241 ευρώ από 296 ευρώ σήμερα και η μέση επικουρική λόγω θανάτου θα φτάσει στα 202 ευρώ από 197 ευρώ περίπου που είναι τώρα.
Πώς υπολογίζονται οι επικουρικές συντάξεις;
Στις επικουρικές συντάξεις που εκδίδονται μετά το 2015 εφαρμόζονται δύο υπολογισμοί, ένας για τα χρόνια ασφάλισης ως το 2014 και ένας για τα χρόνια ασφάλισης από το 2015 και μετά. Για τα έτη ως το 2014 η επικουρική υπολογίζεται με συντελεστή 0,45% ανά έτος και πολλαπλασιάζεται με τον συντάξιμο μισθό που είχαν οι ασφαλισμένοι από το 2002 ως το 2014, ενώ από το 2015 και μετά το ποσό των εισφορών πολλαπλασιάζεται με συντελεστές (ράντες) απομείωσης της σύνταξης όσο χαμηλότερο είναι το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων. Ετσι, μπορεί ένας ασφαλισμένος με υψηλό μισθό να έχει καταβάλει μεγάλες εισφορές μετά το 2015, αλλά αν αποχωρήσει στα 60 αντί 67, θα έχει πέναλτι στο ποσό της σύνταξης.
ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΙ
Το νέο σύστημα υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων ευνοεί όσους έχουν πολλά χρόνια ασφάλισης ως το 2014, καθώς και όσους κατέβαλαν για το διάστημα ασφάλισής τους ως το 2014 εισφορές επικουρικής ασφάλισης (εργαζομένου και εργοδότη) υψηλότερες του 6%, καθώς θα λάβουν προσαύξηση σύνταξης.
ΧΑΜΕΝΟΙ
Η μείωση του επιβάλλεται στην κύρια σύνταξη όταν οι ασφαλισμένοι αποχωρούν με μειωμένο όριο ηλικίας επεκτείνεται πλέον και στο ποσό της επικουρικής σύνταξης που αντιστοιχεί στα έτη ασφάλισης ως το 2014. Η μείωση λόγω πρόωρης συνταξιοδότησης είναι 6% για αποχώρηση στο 66ο έτος αντί 67 και φτάνει στο 30% για μειωμένη σύνταξη στο 62ο έτος.
Πώς θα διαμορφωθούν οι επικουρικές συντάξεις αν δοθεί αύξηση 2,4%
Το πλεόνασμα
Αυξήσεις και στις επικουρικές συντάξεις από το 2025 σηματοδοτεί το πλεόνασμα που εμφάνισε το 2024, μετά από πολλά χρόνια, ο κλάδος Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑΕΠ) του ΕΦΚΑ, το οποίο ανήλθε στα 156 εκατ. ευρώ.
Για το 2025 η πρόβλεψη είναι ότι το πλεόνασμα θα διαμορφωθεί στα 98 εκατ. ευρώ. Το πλεόνασμα για το 2024, αλλά και για το 2025 θα σηματοδοτήσει την επανεξέταση ή και την άρση της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος, ώστε να αποφασιστούν αυξήσεις από το 2025 στις επικουρικές συντάξεις 1,2 εκατ. συνταξιούχων, με απόφαση του υπουργείου Εργασίας.
Η μέση επικουρική σύνταξη ανέρχεται στα 190 ευρώ και αν δινόταν η ίδια αύξηση με τις κύριες συντάξεις (2,4%), τότε το ετήσιο κόστος δεν θα ξεπερνούσε τα 70 εκατ. ευρώ. Η καλή πορεία του ΕΤΕΑΕΠ και ως έναν βαθμό ανέλπιστη, καθώς οι νέοι ως 35 ετών ασφαλίζονται πλέον υποχρεωτικά στο νέο επικουρικό ταμείο (ΤΕΚΑ) με κεφαλαιοποιητικά χαρακτηριστικά, στερώντας έτσι πόρους από την παλιά επικουρική ασφάλιση, ανοίγει τον δρόμο για να έρθουν αυξήσεις και στις επικουρικές που απαγορεύθηκαν με τον νόμο Κατρούγκαλου (ν. 4387/2016).
Η επίμαχη διάταξη στις παραγράφους 2 και 3 του άρθρου 96 του νόμου 4387/2026 αναφέρει ότι, από το 2016 ως το 2019, οι επικουρικές δεν αναπροσαρμόζονται (ούτε αυξάνονται, αλλά ούτε και μειώνονται) αν ο κλάδος επικουρικής ασφάλισης εμφανίζει έλλειμμα ή αν η αρνητική διαφορά εσόδων -εξόδων είναι μικρότερη του 0,5% των εσόδων. Ακολούθως, μετά το 2019, η διάταξη προβλέπει ότι οι επικουρικές δεν θα μπορούν να αναπροσαρμόζονται (στην ουσία δεν θα αυξάνονται) αν υπάρχει το οποιοδήποτε αρνητικό αποτέλεσμα.
Αυτή είναι η λεγόμενη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος, που αποκλείει τις αυξήσεις από τις επικουρικές συντάξεις. Επιπλέον, η διάταξη αναφέρει ότι σε περίπτωση ελλείμματος θα μπορεί να αξιοποιείται και η περιουσία του κλάδου επικουρικής ασφάλισης για την επάρκεια των συντάξεων.
Με τα σημερινά δεδομένα, οι δύο απαγορεύσεις δεν υφίστανται, καθώς τα στοιχεία -που αποστέλλονται και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή- δείχνουν ότι ο κλάδος Επικουρικής Ασφάλισης εμφανίζει πιστοποιημένο πλεόνασμα στην εκτέλεση του προϋπολογισμού για το 2024 και εκτιμάται τι θα έχει πλεόνασμα και για το 2025. Με αυτές τις δύο παραδοχές πλέον το «ξεπάγωμα» των αυξήσεων έχει μπει στο τραπέζι του υπουργείου Εργασίας.
Ωστόσο, η απόφαση για το ύψος των αυξήσεων θα εξαρτηθεί και από μια σειρά στοιχείων σχετικών με τη βιωσιμότητα του ΕΤΕΑΕΠ που εξετάζονται ήδη από την Αναλογιστική Αρχή.
Από τα στοιχεία που περιλαμβάνει ο προϋπολογισμός του ΕΦΚΑ-ΕΤΕΑΕΠ, η βιωσιμότητα του επικουρικού κλάδου δεν κινδυνεύει από τις πιθανές αυξήσεις, καθώς υπάρχει το «μαξιλάρι» των αποθεματικών κυρίως από τον κλάδο του Εφάπαξ, που ξεπερνά τα 4 δισ. ευρώ.
Μία σημαντική παράμετρος που συνέβαλε στην αύξηση των εσόδων και την επίτευξη πλεονάσματος είναι και η απασχόληση των συνταξιούχων, που έχει αυξηθεί σημαντικά μετά την άρση των περικοπών 30% στις συντάξεις όσων συνεχίζουν να εργάζονται λαμβάνοντας ταυτόχρονα και σύνταξη. Περίπου 100.000 συνταξιούχοι έχουν αξιοποιήσει τη διάταξη του νόμου 5078/2023, ενισχύοντας με τις εισφορές που καταβάλλουν ως εργαζόμενοι και τα έσοδα στην επικουρική ασφάλιση.
Πώς θα αυξηθούν οι επικουρικές συντάξεις
Το «κλειδί» για να «ξεπαγώσουν» οι αυξήσεις στις επικουρικές συντάξεις είναι να εξακριβωθεί από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή ότι το πλεόνασμα του ΕΤΕΑΕΠ δεν είναι προσωρινό και ότι η χορήγηση αυξήσεων δεν θα εκτροχιάσει τις μελλοντικές συνταξιοδοτικές δαπάνες.
Τα δεδομένα που ισχύουν πλέον στην επικουρική ασφάλιση είναι τέτοια που η αύξηση των συντάξεων ισοφαρίζεται μελλοντικά από τη μείωση των ποσών που θα λαμβάνουν οι νέοι συνταξιούχοι λόγω του υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων με το σύστημα της νοητής κεφαλαιοποίησης για όσους αποχωρούν από το 2015 και μετά.
Με το νέο σύστημα και όσο οι ασφαλισμένοι θα διανύουν περισσότερα χρόνια με το νέο καθεστώς, οι επικουρικές συντάξεις θα είναι χαμηλότερες από αυτές που έπαιρναν οι ασφαλισμένοι ως το 2014.
Η εξέλιξη αυτή σημαίνει εξοικονόμηση πόρων που συμβάλλουν στη συγκράτηση των δαπανών για νέες συντάξεις και στην επίτευξη πλεονασμάτων.
Με τα δεδομένα αυτά, θα θεωρηθεί παράταιρο να ακυρώσει τις αυξήσεις στις επικουρικές συντάξεις η αναλογιστική αρχή, δεδομένου ότι τα νούμερα «μιλάνε μόνα τους» και λένε ότι οι επικουρικές συντάξεις μπορούν να αυξηθούν το 2025 κατά 2,4%.
στο 