Η Ένωση Επιχειρήσεων Αλκοολούχων Ποτών (Εν.Ε.Α.Π) ζητεί να μειωθεί κατά 30% ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στα αλκοολούχα ποτά σε τρεις διαδοχικές φάσεις (10% ετησίως) προκειμένου να αμβλυνθούν οι στρεβλώσεις που ταλανίζουν για χρόνια τον κλάδο, την πάταξη του παράνομου εμπορίου και τη συνεπακόλουθη εξυγίανση του ανταγωνισμού.
Σύμφωνα με τα όσα τόνισαν η γενική διευθύντρια της Εν.Ε.Α.Π, Σοφίκα Παπανικολάου και η αντιπρόεδρος Εν.Ε.Α.Π,Έφη Μπούρα στο πλαίσιο ενημερωτικής συνάντησης με δημοσιογράφους, η αναδιάρθρωση του φορολογικού πλαισίου για τα αλκοολούχα ποτά, μέσω της σύγκλισης του συντελεστή ΕΦΚ με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, αποτελεί το βασικό μέτρο στήριξης που χρειάζονται οι επιχειρήσεις του κλάδου. Ειδικότερα, εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε αύξηση των πωλήσεων νόμιμων προϊόντων κατά περίπου 10% μέχρι το 2026, ενίσχυση του ΑΕΠ κατά περίπου 325 εκατ. ευρώ την περίοδο 2024-2026, αύξηση της απασχόλησης σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού αλκοολούχων ποτών κατά 11,3 χιλ. θέσεις πλήρους απασχόλησης, επέκταση της εγχώριας παραγωγής κατά 10% σε βάθος τριετίας αλλά και μείωση της λιανικής τιμής πώλησης μιας τυπικής φιάλης αλκοολούχου ποτού κατά 10,7% μεταξύ 2023-2026. Επιπλέον, η σταδιακή μείωση των συντελεστών ΕΦΚ, ακόμη και με τις πλέον μετριοπαθείς εκτιμήσεις, αναμένεται πως θα έχει ουδέτερο ή και θετικό δημοσιονομικό ισοζύγιο με συνολική μεταβολή εσόδων (ΕΦΚ, ΦΠΑ, φόροι εισοδήματος) έως και 8,0 εκατ. ευρώ.
Η μελέτη του ΙΟΒΕ
Όπως προκύπτει από τη μελέτη του ΙΟΒΕ, η Ελλάδα έχει με διαφορά τον υψηλότερο συντελεστή ΕΦΚ αλκοολούχων ποτών ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ-27 με βάση την αγοραστική δύναμη των Ελλήνων καταναλωτών, τον 5ο υψηλότερο σε ονομαστική αξία, καθώς και υπερδιπλάσιο ΕΦΚ από τον μέσο όρο γειτονικών και τουριστικά ανταγωνιστικών χωρών. Σημειώνεται ότι από το 1998 μέχρι σήμερα, η φορολογία αλκοολούχων ποτών στην Ελλάδα αυξήθηκε συνολικά οκτώ φορές, με τις τέσσερις αυξήσεις να πραγματοποιούνται εντός του διαστήματος 2009-2010, οδηγώντας σε αύξηση του ΕΦΚ αλκοολούχων ποτών κατά 125%.
Την ίδια ώρα, η υπέρμετρη αύξηση του ΕΦΚ, πέραν της μείωσης της κατανάλωσης, των στρεβλώσεων που εμπεριέχει η ισχύουσα πολιτική καθώς και σημαντικά κενά στο ρυθμιστικό πλαίσιο παραγωγής και διακίνησης στα αποστάγματα διήμερων παραγωγών, οδηγεί σε υποκατάσταση της κατανάλωσης νόμιμων ποτών με προϊόντα παράνομης διακίνησης, όπως τα προϊόντα λαθρεμπορίου και νοθείας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Π.Ο.Υ., το παράνομο εμπόριο αλκοολούχων ποτών στην Ελλάδα ανέρχεται σε 11% της συνολικής κατανάλωσης, κάτι το οποίο αποτελεί μία πολύ συντηρητική εκτίμηση σε σχέση με τις εκτιμήσεις του κλάδου που κάνουν λόγο για διπλάσιο τουλάχιστον ποσοστό δηλαδή πάνω από 22%. Σε πρόσφατη μελέτη (ΙΟΒΕ, 2024) εκτιμήθηκε ότι οι συνολικές απώλειες φορολογικών εσόδων από το παράνομο εμπόριο αλκοολούχων ποτών ανέρχονται περίπου σε 70 εκατ. ευρώ (μη καταβολή ΕΦΚ και ΦΠΑ), χωρίς να περιλαμβάνονται οι απώλειες από το προϊόν των διήμερων αποσταγματοποιών. Μάλιστα, οι απώλειες φορολογικών εσόδων ενδέχεται να είναι σημαντικά υψηλότερες, καθώς ο κύριος όγκος των παρανόμως διακινούμενων ποτών διοχετεύεται στην επιτόπια αγορά, όπου το έσοδο ΦΠΑ είναι σημαντικά υψηλότερο.
Αναφορικά με το προϊόν απόσταξης των διήμερων αποσταγματοποιών (χύμα τσίπουρο), οι απώλειες από ΕΦΚ εκτιμώνται σε έως και 90 εκατ. ευρώ, καθώς το συγκεκριμένο προϊόν, αξιοποιώντας το χαμηλό καθεστώς φορολόγησης, διοχετεύεται στην αγορά σε πολλαπλάσιες ποσότητες (είτε χωρίς να δηλώνονται, είτε από παράνομα αποστακτήρια) για εμπορική χρήση.
Σε ό,τι αφορά στα μέτρα που λαμβάνει η πολιτεία για την αντιμετώπιση του παράνομου εμπορίου, μεταξύ άλλων, από τις αρχές Φεβρουαρίου έχει τεθεί σε εφαρμογή από την ΑΑΔΕ το Ηλεκτρονικό Σύστημα Ταυτοποίησης Αλκοολούχων Ποτών (LOTIFY) για τον έλεγχο της αλυσίδας παραγωγής και διακίνησης αλκοολούχων ποτών ως προς την νόμιμη εισαγωγή και την καταβολή φόρων. Συγκεκριμένα ελέγχεται η ένδειξη παρτίδας (lot) και καταχωρείται σε ειδική πλατφόρμα. Όπως αναφέρθηκε από τους εκπροσώπους της Εν.Ε.Α.Π. το μέτρο αυτό είναι προς την σωστή κατεύθυνση, ωστόσο προωθούνται βελτιώσεις, καθώς διαπιστώνονται δυσκολίες στην εφαρμογή του.
Η Εν.Ε.Α.Π. εκπροσωπεί τις μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου αλκοολούχων ποτών, που εισάγουν και διακινούν το 80% των διεθνών μαρκών premium αλκοολούχων ποτών στην Ελλάδα. Εταιρείες- μέλη της Εν.Ε.Α.Π. είναι οι: ΑΜΒΥΞ, Β.Σ.ΚΑΡΟΥΛΙΑΣ, CAMPARI GROUP, DIAGEO, PERNOD RICARD.
στο 