«Βροχή» οι καταγγελίες ελεύθερων επαγγελματιών που έχασαν την ασφαλιστική τους ικανότητα για χρέη λίγων μόλις ευρώ, τα οποία μπορούν να μετρηθούν στα δάχτυλα του ενός χεριού.
«Κρυφές» οφειλές που είχαν ξεχαστεί σε… κάποια συρτάρια του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών από πριν ξεσπάσει η πανδημία του κορονοϊού και βεβαιώνονται τώρα.
Αυτά τα μικρο-ποσά στέρησαν τις τελευταίες ημέρες από ασφαλισμένους του e- ΕΦΚΑ το «προνόμιο» της κάλυψης των εξετάσεών τους -και όχι μόνον- από ιδιώτες γιατρούς.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Με τις περιπτώσεις αυτές να λαμβάνουν διαστάσεις επιδημίας, στο τραπέζι του υπουργείoυ Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων έχει πέσει η ιδέα να προωθηθεί νομοθετική ρύθμιση βάσει της οποίας δεν θα χάνεται η ιατροφαρμακευτική κάλυψη και περίθαλψη για οφειλές που αγγίζουν τα 10 ευρώ. Άλλωστε, έχει παρατηρηθεί πως δεν είναι λίγοι εκείνοι που δεν αντιλαμβάνονται χρέη που ξεκινούν από λίγα λεπτά και κλιμακώνονται ως τα 10 ευρώ και τα αμελούν με αποτέλεσμα να χάνουν την ασφαλιστική τους ικανότητα.
Σενάρια διατήρησης ασφαλιστικής ικανότητας για ποσά έως 10 ευρώ
Τι ακριβώς λοιπόν έχει συμβεί; Χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες που δεν κατάφεραν να τακτοποιήσουν τους ανοιχτούς λογαριασμούς που είχαν με τον e-ΕΦΚΑ, έμειναν εκτός ιατροφαρμακευτικής κάλυψης και περίθαλψης από την 1η Μάρτη.
Όσοι δεν ρύθμισαν τα χρέη τους χάνουν την ασφαλιστική τους ικανότητα και μαζί και τα όποια «προνόμια» είχαν που τους επέτρεπαν την πρόσβαση και σε ιδιωτικές δομές υγείας. Με άλλα λόγια παύει πλέον να τους καλύπτει ο Ενιαίος Φορέας Ασφάλισης τα έξοδα για την αγορά φαρμάκων, όπως και για νοσηλεία.
Και αυτό συμβαίνει και με αρκετούς που είχαν δημιουργήσει χρέη ελάχιστων ευρώ πριν από την πανδημία, τα οποία μετά τις αλλεπάλληλες παρατάσεις που έδωσε στην ισχύ της ασφαλιστικής ικανότητας η Πολιτεία εν μέσω κορονοϊού, βεβαιώθηκαν τώρα.
Η ασφαλιστική ικανότητα στην ουσία παρέχει στους άμεσα και τους έμμεσα ασφαλισμένους (μέλη οικογένειας), πέραν της δωρεάν πρόσβασης στα δημόσια νοσοκομεία που δίνει ο ΑΜΚΑ, επιπλέον πρόσβαση με δαπάνη του ΕΟΠΥΥ σε ιδιωτικές δομές υγείας, κάλυψη παροχών υγειονομικής περίθαλψης σε είδος από τον ΕΟΠΥΥ, όπως ενδεικτικά, ιδιωτική συνταγογράφηση για ιατρικές ή άλλες θεραπευτικές πράξεις, διαγνωστικές εξετάσεις, νοσήλια, φάρμακα κ.λπ.
«Δεύτερη ευκαιρία» για όσους έχασαν ασφαλιστική ικανότητα
Ωστόσο, όποιος θέλει να ανακτήσει την ασφαλιστική του ικανότητα έχει μια.. δεύτερη ευκαιρία.
Τι ισχύει, λοιπόν, από 1η Μαρτίου;
Με τη λήξη της κατ’ εξαίρεση χορήγησης ασφαλιστικής ικανότητας, θα εφαρμόζεται ο γενικός κανόνας, δηλαδή:
- για τους μισθωτούς: απαιτείται η πραγματοποίηση τουλάχιστον 50 ημερών εργασίας κατά το προηγούμενο έτος,
- για τους μη μισθωτούς: απαιτείται η συμπλήρωση 2 τουλάχιστον μηνών ασφάλισης κατά το προηγούμενο έτος, η καταβολή των απαιτητών εισφορών μέχρι το τέλος του προηγούμενου έτους και, αν υπάρχει οφειλή, πρέπει να έχει ρυθμιστεί και να τηρείται η ρύθμιση.
Εντούτοις, όσοι έχασαν την ασφαλιστική τους ικανότητα θα έχουν μια «δεύτερη ευκαιρία» να την ανακτήσουν ανά πάσα στιγμή μέσα στην χρονιά, έστω και μήνα-μήνα.
Για να το πετύχουν αυτό θα πρέπει οι οφειλέτες να διευθετήσουν το σύνολο των υποχρεώσεών τους προς τον ΕΦΚΑ, όσον αφορά τις εισφορές για το 2023, είτε αποπληρώνοντας το σύνολό τους, είτε ρυθμίζοντάς τις οφειλές σε έως 24 δόσεις.
Εφόσον κάποιος εξοφλήσει πλήρως το ποσό που οφείλει θα πάρει ετήσια ασφαλιστική ικανότητα, ενώ εάν το ρυθμίσει θα πάρει μηνιαία.
Επισημαίνεται και πάλι πως όλοι οι πολίτες, ανεξάρτητα από την ασφαλιστική τους ικανότητα, εφόσον διαθέτουν ΑΜΚΑ έχουν πρόσβαση στις δημόσιες δομές υγείας.
Βέβαια, το ότι έχασαν όσοι διατηρούν οφειλές απέναντι στον ΕΦΚΑ την ασφαλιστική τους ικανότητα, δεν σημαίνει πως θα χάσουν το δικαίωμα για νοσηλευτική και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, καθώς εφόσον διαθέτουν ΑΜΚΑ έχουν ελεύθερη πρόσβαση στις Δημόσιες Δομές Υγείας.
Τι ισχύει για εργαζόμενους με «μπαταχτσήδες» εργοδότες
Τι ισχύει όμως για τους εργαζομένους των οποίων οι εργοδότες δεν έχουν καταβάλει τις ασφαλιστικές εισφορές; Για όσους εργαζομένους έχει υποβληθεί ΑΠΔ για τον απαιτούμενο χρόνο των 50 ημερών, η ασφαλιστική τους ικανότητα ανανεώνεται αυτόματα ανεξαρτήτως του αν ο εργοδότης έχει καταβάλει τις ασφαλιστικές εισφορές. Σε περίπτωση μη υποβολής ΑΠΔ τότε ο εργαζόμενος μπορεί να υποβάλλει καταγγελία στα αρμόδια ελεγκτικά όργανα του ΕΦΚΑ προκειμένου να προσμετρηθεί ο χρόνος ασφάλισης.
Από τον Ιούλιο του 2022, η συνταγογράφηση φαρμάκων, θεραπευτικών πράξεων και διαγνωστικών εξετάσεων γίνεται από όλους τους πιστοποιημένους στο Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης (Σ.Η.Σ.) ιατρούς, δηλαδή και ιδιώτες, για τις πιο κάτω κατηγορίες ανασφάλιστων πολιτών:
α. ανήλικοι έως 18 ετών.
β. ασθενείς με νοητική ή ψυχική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο down, διπολική διαταραχή, κατάθλιψη με ψυχωσικά συμπτώματα, εγκεφαλική παράλυση ή βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, ακρωτηριασμένοι που λαμβάνουν το εξωϊδρυματικό επίδομα με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, όπως και όσοι έχουν πιστοποιημένη αναπηρία από ΚΕΠΑ 80% και άνω, για οποιαδήποτε πάθηση.
γ. ασθενείς με παθήσεις, τα φάρμακα των οποίων χορηγούνται με μηδενική συμμετοχή του ασφαλισμένου καθώς και οι ανασφάλιστοι ασθενείς που πάσχουν από το σύνδρομο ανοσολογικής ανεπάρκειας (AIDS).
Επιπλέον, για όλους τους ανασφάλιστους πολίτες προβλέπεται η συνταγογράφηση όλων ανεξαιρέτως των εμβολίων.