Στην άμεση κατάθεση του επικαιροποιημένου Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος εγκαταλείποντας -σε αυτή τη φάση τουλάχιστον- τις προσπάθειες για αλλαγή των στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος για τα έτη 2019 και 2020 προσανατολίζεται η κυβέρνηση, η οποία ωστόσο αναμένεται να δεχθεί πιέσεις από την τρόικα, καθώς η χρηματοδότηση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ) παραμένει στον «αέρα», τόσο για το 2017 όσο κυρίως για το 2018.
Οι αντιστάσεις των Ευρωπαίων εταίρων της χώρας είναι ισχυρές, αφού δεν θέλουν να ανοίξει τώρα αυτή η συζήτηση, φοβούμενοι ότι η μείωση των στόχων θα οδηγήσει στην ανάγκη άμεσης λήψης νέων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους. Για τον λόγο αυτό και η Ευρωζώνη εμφανίζεται ανυποχώρητη στο ζήτημα.
Ο αρμόδιος κοινοτικός επίτροπος κ. Π. Μοσκοβισί μετέφερε το μήνυμα στην Αθήνα, ενώ το ίδιο έπραξαν και οι εκπρόσωποι των χωρών της Ευρωζώνης στο πλαίσιο του τελευταίου Euroworking Group (πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα).
Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με την Καθημερινή, το οικονομικό επιτελείο αναμένεται να θέσει εκ νέου το θέμα στις συζητήσεις που θα γίνουν με τους θεσμούς κατά την παρουσία τους στην Αθήνα από τις 12 έως τις 16 Σεπτεμβρίου, αλλά οι προσδοκίες για μία θετική έκβαση αναφορικά με το αίτημα της μείωσης των στόχων των πρωτογενών πλεονασμάτων είναι χαμηλές.
Ετσι, στο υπουργείο Οικονομικών είναι έτοιμοι να καταθέσουν το επικαιροποιημένο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα με τους ίδιους στόχους για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2019 και του 2020. Δηλαδή, με 3,5% του ΑΕΠ. Και όπως αναφέρουν παράγοντες του οικονομικού επιτελείου, το θέμα θα ανοίξει ξανά αργότερα. «Αλλωστε, το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα επικαιροποιείται κάθε χρόνο» αναφέρουν χαρακτηριστικά, υποδηλώνοντας ότι μπορεί να υποχωρεί η Αθήνα σε αυτή τη φάση, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι εγκαταλείπει την προσπάθεια. Απλώς, επιλέγει να δώσει τη σχετική μάχη όταν οι συνθήκες θα είναι ευνοϊκότερες.
Με αυτά τα δεδομένα, το επικαιροποιημένο Μεσοπρόθεσμο αναμένεται να πάρει τον δρόμο προς τη Βουλή την ίδια περίοδο με το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2017. Το προσχέδιο θα πρέπει να κατατεθεί σε ένα μήνα από τώρα (3 Οκτωβρίου). Υπενθυμίζεται ότι η κατάθεση του Μεσοπρόθεσμου αποτελεί μία από τις «βασικές παραδοτέες» δράσεις του δεύτερου ελέγχου και θα πρέπει να έχει τελειώσει βάσει Μνημονίου μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου. Οπότε στο υπουργείο Οικονομικών θέλουν να κλείσουν αυτή την εκκρεμότητα όσο πιο νωρίς γίνεται.
Ωστόσο, τα προβλήματα με την κατάθεση του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος δεν τελειώνουν στο θέμα της στοχοθεσίας για τα πρωτογενή πλεονάσματα. Η κυβέρνηση έχει συμπεριλάβει στο Μεσοπρόθεσμο την καταβολή του ΚΕΑ. Το κόστος για το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης ανέρχεται στα 900 εκατ. ευρώ κατ’ έτος. Η χρηματοδότησή του δεν είναι διασφαλισμένη, κυρίως για το 2018. Σύμφωνα με πληροφορίες, το οικονομικό επιτελείο υποστηρίζει ότι:
– Για το 2017, τα 900 εκατ. ευρώ είναι διασφαλισμένα χωρίς να χρειαστούν νέα μέτρα. Στο υπουργείο Οικονομικών θεωρούν ότι τα μέτρα που έχουν ήδη ψηφιστεί για το 2017 σε συνδυασμό με εκείνα που ήδη εφαρμόζονται, δημιουργούν τον «χώρο» για να χρηματοδοτηθεί το ΚΕΑ το επόμενο έτος, χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η επίτευξη του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα (1,75% του ΑΕΠ).
– Για το 2018 θα υπάρχει αναφορά σε μη προσδιορισμένα μέτρα για την πλήρη χρηματοδότηση του ΚΕΑ. Στο υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν ότι το σημαντικότερο πρόβλημα στις συζητήσεις για το ΚΕΑ αφορά το έτος 2018, καθώς η Ελλάδα θα πρέπει να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα (3,5% του ΑΕΠ) και δεν υπάρχει δημοσιονομικό περιθώριο για την καταβολή των 900 εκατ. ευρώ. Τα μη προσδιορισμένα μέτρα θα προκύψουν κατά την ελληνική πλευρά κυρίως από την εξοικονόμηση δαπανών στο πλαίσιο της επισκόπησής τους (spending review) και άλλες δράσεις. Υπενθυμίζεται ότι η δράση θα ολοκληρωθεί τον Ιούλιο του 2017 και στόχος είναι να περικοπούν έως και 10% οι δαπάνες όλων των δημόσιων φορέων.
Πάντως, η τρόικα έχει ήδη ζητήσει από την κυβέρνηση να προχωρήσει σε περικοπές φοροαπαλλαγών και προνοιακών επιδομάτων ή και σε συγχώνευση ορισμένων επιδομάτων στο ΚΕΑ, ώστε να διασφαλιστεί η χρηματοδότηση του Εισοδήματος Αλληλεγγύης. Επίσης, έχει καταστήσει σαφές ότι η χρηματοδότησή του θα πρέπει να προκύψει από εξοικονομήσεις δαπανών και όχι νέους φόρους, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι η εν λόγω δράση τυγχάνει της στήριξης των δανειστών, οι οποίοι θεωρούν ότι θα πρέπει να υπάρχει ένα «δίχτυ» ασφαλείας για τα φτωχά στρώματα του πληθυσμού.
Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός ότι στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα θα αναφέρεται η χρηματοδότηση του ΚΕΑ από μη προσδιορισμένα μέτρα, ενέχει τον κίνδυνο της άσκησης πιέσεων από την πλευρά των θεσμών, ώστε τα μέτρα αυτά να προσδιοριστούν από τώρα. Κάτι που εάν επιβεβαιωθεί, πιθανόν να δημιουργήσει καθυστερήσεις στην κατάθεση του Μεσοπρόθεσμου.