“Σαφάρι” ελέγχων
κάνει η εφορία στις κινήσεις καταθετικών λογαριασμών, των πιστωτικών και χρεωστικών καρτών αλλά και στις πληρωμές λογαριασμών
για ηλεκτρικό ρεύμα, νερό,
κινητή και σταθερή τηλεφωνία και σε μια σειρά άλλων δαπανών
διαβίωσης των φορολογουμένων προκειμένου να εντοπίσει τα αδήλωτα ποσά των εισοδημάτων τους. Στο πλαίσιο των ελέγχων αυτών,
η ΑΑΔΕ διευκρινίζει τα εξής:
Α. Έκδοση πράξεων
διοικητικού προσδιορισμού φόρου μετά από αξιοποίηση διαθέσιμων πληροφοριών.
1. Η πράξη διοικητικού προσδιορισμού του φόρου εκδίδεται
βάσει στοιχείων, τα οποία είτε έχουν παρασχεθεί από τον ίδιο το φορολογούμενο
σε δήλωσή του είτε έχει στη διάθεσή της η Φορολογική Διοίκηση. Ειδικότερα, σε
περίπτωση που από στοιχεία που διαθέτει η Φορολογική Διοίκηση, προκύπτει ότι
έχουν αποκτηθεί από φορολογούμενο (φυσικό πρόσωπο) εισοδήματα, ημεδαπής ή
αλλοδαπής, αδιακρίτως κατηγορίας και πηγής προέλευσης (ήτοι ενδεικτικά:
εισοδήματα από μισθούς, συντάξεις, αμοιβές από επιχειρηματική δραστηριότητα, εισοδήματα
από ακίνητα, μερίσματα, τόκους, δικαιώματα κ.λπ.), που δεν έχουν περιληφθεί σε
δήλωσή του, τότε εκδίδεται και κοινοποιείται πράξη διοικητικού προσδιορισμού
φόρου εισοδήματος, με την οποία προσδιορίζεται ο τυχόν οφειλόμενος επιπλέον
φόρος και κατά περίπτωση, τα τυχόν ποσά της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, του
τέλους επιτηδεύματος και του φόρου πολυτελούς διαβίωσης.
2. Για τον διοικητικό προσδιορισμό του φόρου, η Φορολογική
Διοίκηση αντλεί στοιχεία από τις κάτωθι πηγές
πληροφοριών, που αναφέρονται ενδεικτικά:
α. Ετήσιες βεβαιώσεις εισοδημάτων που έχουν ληφθεί με
τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω διαδικτύου (βεβαιώσεις αποδοχών
ή συντάξεων, αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα, εισοδημάτων από
μερίσματα, τόκους, δικαιώματα, όπως προβλέπονται ειδικότερα για παράδειγμα στις
Α. 1025/2020, Α. 1009/2019, ΠΟΛ. 1025/2017 Αποφάσεις του Διοικητή της ΑΑΔΕ),
β. Στοιχεία αποδοχών που έχουν ληφθεί μέσω των
μηνιαίων αναλυτικών εγγραφών της ηλεκτρονικής δήλωσης απόδοσης του φόρου
μισθωτών υπηρεσιών (απόδοση ΦΜΥ με την Α.1099/2019 Απόφαση Διοικητή ΑΑΔΕ, όπως
ισχύει),
γ. Πληροφορίες που λαμβάνονται ηλεκτρονικά με την ΠΟΛ.
1033/2014 Απόφαση του
Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων και αφορούν
σε εισοδήματα ή δαπάνες,
δ. Πληροφορίες που ζητούνται από οργανισμούς και φορείς
κατόπιν αιτήματος της
Α.Α.Δ.Ε.,
ε. Πληροφορίες που αντλούνται στο πλαίσιο της
ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των κρατών,
στ. Κάθε διαθέσιμη πληροφορία από τρίτους, που λαμβάνει
η Φορολογική Διοίκηση με βάση τις διατάξεις του άρθρου 15 του ΚΦΔ, με σκοπό τη
διασταύρωση των δηλούμενων εισοδημάτων.
3. Η διασταύρωση και η χρήση των στοιχείων και πληροφοριών
που έχει στη διάθεσή της η Φορολογική Διοίκηση και η έκδοση νέας πράξης
διοικητικού προσδιορισμού φόρου, μπορεί να γίνει και αφού ήδη έχει εκδοθεί
πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου κατόπιν της υποβολής της φορολογικής
δήλωσης.
Β. Έκδοση
πράξεων διοικητικού προσδιορισμού φόρου μετά από αξιολόγηση των απαιτούμενων
δικαιολογητικών που ζητούνται για τη συμπλήρωση φορολογικής δήλωσης
4. Για εισοδήματα και δαπάνες για τα οποία δεν υπάρχει
ηλεκτρονική πληροφόρηση και περιλαμβάνονται σε δηλώσεις που υποβάλλουν
ηλεκτρονικά οι φορολογούμενοι, η Φορολογική Διοίκηση, όταν το κρίνει
απαραίτητο, ζητά την προσκόμιση των προβλεπόμενων δικαιολογητικών προκειμένου
να οριστικοποιηθούν και να εκκαθαριστούν οι δηλώσεις και να εκδοθεί η πράξη
διοικητικού προσδιορισμού φόρου, όπως προβλέπεται στην Απόφαση για τον Τύπο και
Περιεχόμενο της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων. Τέτοια
δικαιολογητικά ενδεικτικά μπορεί να αφορούν:
α. Παρακρατούμενους φόρους, όλων των κατηγοριών
εισοδημάτων, ημεδαπής ή αλλοδαπής, για τους οποίους δεν υπάρχει ηλεκτρονική
πληροφόρηση,
β. Πιστοποιητικά αναπηρίας που απαλλάσσουν από τον
φόρο (ποσοστό αναπηρίας 80%) ή μειώνουν κατά διακόσια (200) ευρώ τον φόρο
(ποσοστό αναπηρίας 67%) είτε του ίδιου του φορολογούμενου είτε εξαρτώμενου
μέλους, τα οποία δεν περιλαμβάνονται στα ηλεκτρονικά αρχεία που αποστέλλουν τα
ΚΕ.Π.Α. και συνεπώς δεν υπάρχει ηλεκτρονική για αυτά πληροφόρηση,
γ. Δικαιολογητικά δωρεών του άρθρου 19 του ΚΦΕ και
λοιπών δαπανών του Πίνακα 7 της δήλωσης (έντυπο Ε1) που αφαιρούνται από το
εισόδημα ή από τον φόρο, για τις οποίες δεν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση.
Περιλαμβάνονται και δικαιολογητικά ιατρικών δαπανών για τα φορολογικά έτη που
μείωναν τον φόρο (άρθρο 18 του ΚΦΕ που ίσχυε έως το φορολογικό έτος 2016) για
τα οποία ομοίως δεν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση.
5. Με τα ΔΕΑΦ Α 1091834 ΕΞ2020, ΔΕΑΦ Α 1048340 ΕΞ 2018 και
ΔΕΑΦ Α 1055958 ΕΞ2015/ 24.4.2015 έγγραφα έχουν δοθεί οδηγίες στις Δ.Ο.Υ. για τη
διαχείριση και εκκαθάριση εκκρεμών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών
προσώπων, για τις οποίες δεν έχουν προσκομισθεί από τους φορολογούμενους τα
δικαιολογητικά, που έχουν ζητηθεί από τη Φορολογική Διοίκηση. Ειδικότερα:
α. Οι παρακρατούμενοι φόροι, για τους οποίους η κατά τα
ανωτέρω ηλεκτρονική πληροφόρηση δεν υπάρχει και δεν αποδεικνύονται ούτε με
έντυπες βεβαιώσεις αποδοχών, δεν λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό φόρου.
Το ίδιο ισχύει και για την αναγραφή οποιουδήποτε ποσού δαπάνης, το οποίο
αναγράφεται στη δήλωση που μειώνει τον φόρο ή το εισόδημα, για το οποίο δεν
προσκομίζεται το προβλεπόμενο σχετικό δικαιολογητικό.
β. Όταν αναγράφονται εισοδήματα αλλοδαπής προέλευσης και
προκειμένου να πιστωθεί ο φόρος που καταβλήθηκε ή παρακρατήθηκε στο εξωτερικό,
ζητείται να προσκομίζονται από τους φορολογούμενους τα δικαιολογητικά που
ορίζονται με την ΠΟΛ.1026/2014 Απόφαση ΓΓΔΕ. Άλλως λαμβάνεται υπόψη μόνο το
δηλούμενο εισόδημα και όχι ο φόρος.
γ. Δεν επιβάλλεται πρόστιμο εκπρόθεσμης υποβολής και
δεν υπολογίζεται τόκος εκπρόθεσμης καταβολής στις περιπτώσεις που οι δηλώσεις
υποβλήθηκαν μεν εμπροθέσμως, αλλά δεν εκκαθαρίστηκαν μέσα στην προθεσμία
υποβολής δηλώσεων, επειδή τα δικαιολογητικά που ζητήθηκαν για έλεγχο δεν
προσκομίστηκαν στις Δ.Ο.Υ.
6. Η Φορολογική Διοίκηση μπορεί να ζητήσει τα σχετικά
δικαιολογητικά για τα εισοδήματα ή τις δαπάνες για τα οποία δεν υπάρχει
ηλεκτρονική πληροφόρηση, είτε κατά την υποβολή της δήλωσης από τον
φορολογούμενο και πριν από την έκδοση της πράξης διοικητικού προσδιορισμού
φόρου, είτε μετά την υποβολή της και αφού έχει ήδη εκδοθεί η πράξη διοικητικού
προσδιορισμού φόρου. Για την προσκόμιση των δικαιολογητικών αυτών, είτε
εμφανίζεται σχετικό μήνυμα κατά την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης, είτε
αποστέλλεται στον φορολογούμενο μήνυμα μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, είτε
αποστέλλεται απλή επιστολή.
Στις περιπτώσεις που ζητούνται δικαιολογητικά
αφού έχει εκδοθεί η πράξη προσδιορισμού φόρου, αυτά υποβάλλονται από τους
φορολογούμενους με ψηφιακή απεικόνιση (scan), μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού
ταχυδρομείου στον Προϊστάμενο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. ή (με φυσικό φάκελο)
ταχυδρομικά είτε με συστημένη επιστολή ή με υπηρεσία ταχυμεταφοράς. Είναι,
επίσης, δυνατή η κατάθεση των αιτήσεων και στο γραφείο πρωτοκόλλου της Δ.Ο.Υ.
Τα στοιχεία επικοινωνίας των Δ.Ο.Υ. είναι αναρτημένα στην αρχική ηλεκτρονική
σελίδα της Α.Α.Δ.Ε. Ημερομηνία υποβολής των δικαιολογητικών θεωρείται η ημερομηνία
αποστολής του μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ή η ημερομηνία που προκύπτει
από τη σφραγίδα του Ταχυδρομείου ή της υπηρεσίας ταχυμεταφοράς, αντίστοιχα. Το
αυτοματοποιημένο μήνυμα που αποστέλλεται ως απάντηση στο ηλεκτρονικό μήνυμα του
φορολογουμένου, ή το αποδεικτικό του ταχυδρομείου ή της υπηρεσίας
ταχυμεταφοράς, αποτελεί αποδεικτικό υποβολής των δικαιολογητικών και επέχει
θέση απόδειξης παραλαβής εκ μέρους του αποδέκτη.
7. Οι Δ.Ο.Υ. εξετάζουν αν τα δικαιολογητικά που παρέλαβαν
ανταποκρίνονται στα συμπληρωμένα στη δήλωση ποσά και είτε προσθέτουν εισοδήματα
που δεν είχαν δηλωθεί όπως έπρεπε, είτε απαλείφουν ποσά που οδηγούν σε
φορολογική απαλλαγή, έκπτωση ή μείωση φόρου ή ελάφρυνση του δηλούμενου
εισοδήματος όταν αυτά δεν αποδεικνύονται με κατάλληλα δικαιολογητικά ή όταν δεν
αποστέλλονται καθόλου δικαιολογητικά εντός της οριζόμενης προθεσμίας. Κατόπιν
διενεργούν νέα εκκαθάριση και εκδίδουν νέα πράξη διοικητικού προσδιορισμού
φόρου εισοδήματος, στην οποία συμπεριλαμβάνονται, ανάλογα με την περίπτωση, τα
ποσά της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, του τέλους επιτηδεύματος και του φόρου
πολυτελούς διαβίωσης.
Γ.
Κοινοποίηση των πράξεων διοικητικού προσδιορισμού φόρου – Στοιχεία στα οποία
βασίστηκε ο προσδιορισμός φόρου – Ενδικοφανής προσφυγή
8. Οι πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου που έχουν
εκδοθεί σύμφωνα με τα ανωτέρω, κοινοποιούνται με βάση τις διατάξεις της περιπτ.
α΄ της παρ. 2 του άρθρου 5 του ΚΦΔ. Ο φορολογούμενος λαμβάνει στην προσωπική
θυρίδα του στο taxisnet ειδοποίηση με διαδρομή (link) που τον οδηγεί στην
αντίστοιχη σελίδα του δικτυακού τόπου της Α.Α.Δ.Ε., όπου έχει τη δυνατότητα να
δει και να εκτυπώσει την εκδοθείσα πράξη προσδιορισμού φόρου. Επιπρόσθετα
αποστέλλεται ηλεκτρονική ειδοποίηση στη δηλωθείσα από τον φορολογούμενο
διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Εναλλακτικά δύνανται να κοινοποιούνται και
με απλή επιστολή, σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 5 του ΚΦΔ.
9. Στην πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου γίνεται
υποχρεωτικά αναφορά στα στοιχεία στα οποία βασίστηκε ο προσδιορισμός του, όταν
αυτός γίνεται με στοιχεία διαφορετικά από αυτά που περιέχονται στις δηλώσεις
των φορολογούμενων, κατ΄ εφαρμογή της παραγράφου 3 του άρθρου 32 του ΚΦΔ. Τα
στοιχεία αυτά δύνανται να αναφέρονται και σε ξεχωριστό φύλλο, το οποίο αποτελεί
αναπόσπαστο κομμάτι της πράξης διοικητικού προσδιορισμού φόρου.
10. Οι πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου εκδίδονται και
κοινοποιούνται έγκυρα και νόμιμα κατά τα ανωτέρω εντός της προθεσμίας που
ορίζεται από τις διατάξεις περί παραγραφής του άρθρου 36 ΚΦΔ.
11. Κατά της πράξης προσδιορισμού του φόρου ο φορολογούμενος
έχει τη δυνατότητα άσκησης ενδικοφανούς προσφυγής εντός προθεσμίας τριάντα (30)
ημερών από την κοινοποίησή της, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 63ΚΦΔ.
στο 