Ύφεση που μπορεί να ξεπεράσει το 9,8% του
ΑΕΠ “βλέπει” η φθινοπωρινή έκθεση του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου(ΕΔΣ), για το
2020 μετά τα νέα περιοριστικά μέτρα που
εφαρμόζονται κατά την καταπολέμηση του
κορονοϊού. Επίσης το ΕΔΣ αναφέρεται και
στην πορεία του ΑΕΠ της χώρας κατά πρώτο εξάμηνο του έτους και δεύτερου
τριμήνου .
”Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν σημείωσε το Β’ τρίμηνο του
2020 κατακόρυφη πτώση της τάξης του 15,2%, ενώ στο Α’ εξάμηνο η πτώση του ΑΕΠ
διαμορφώθηκε στο 7,9%. Όλοι οι προσδιοριστικοί παράγοντες του ΑΕΠ παρουσίασαν
επιδείνωση. Ειδικότερα, κατά το Α’
εξάμηνο του 2020 και σε ετήσια βάση η ιδιωτική κατανάλωση μειώθηκε κατά 6,1%, η
δημόσια κατανάλωση κατά 1,0%, o ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου (ΑΣΠΚ)
κατά 8,4%, και οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών κατά 15%. Στον αντίποδα,
οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών μειώθηκαν κατά 9,2%, αντισταθμίζοντας, σε
μικρό μόνο βαθμό, την πτώση στις εξαγωγές. Η προστιθέμενη αξία των περισσοτέρων
κλάδων της ελληνικής οικονομίας υπέστη σημαντική συρρίκνωση το
Α’ εξάμηνο του 2020, σε ετήσια βάση. Συγκεκριμένα, ο κλάδος «χονδρικό και
λιανικό εμπόριο-εστίαση-καταλύματα κλπ» γνώρισε σημαντική μείωση κατά 19,5%,
μεγαλύτερη από το μέσο όρο των ευρωπαϊκών οικονομιών (- 14,5%). Πτώση μεγαλύτερη του
ευρωπαϊκού μέσου όρου συναντάται επίσης στους μικρότερους κλάδους των
«τεχνών-διασκέδασης-ψυχαγωγίας κλπ» (-22,3%), των επαγγελματικών,
επιστημονικών, τεχνικών, διοικητικών κλπ δραστηριοτήτων (- 12,7%), των
χρηματοπιστωτικών δραστηριοτήτων (-8,3%) και του αγροτικού τομέα (- 6,8%).
Οι κλάδοι που επλήγησαν περισσότερο
Η έκθεση αναφέρεται και στους κλάδους της ελληνικής οικονομίας που επλήγησαν περισσότερο από την πανδημία.” Η προστιθέμενη αξία των περισσοτέρων κλάδων της ελληνικής οικονομίας υπέστη
σημαντική συρρίκνωση. Συγκεκριμένα, ο κλάδος «χονδρικό και λιανικό
εμπόριο-εστίαση-καταλύματα κλπ» γνώρισε σημαντική μείωση κατά 19,5%, μεγαλύτερη
από το μέσο όρο των ευρωπαϊκών οικονομιών. Πτώση μεγαλύτερη του ευρωπαϊκού
μέσου όρου συναντάται επίσης στους μικρότερους κλάδους των τεχνών (-22,3%), των
επαγγελματικών, επιστημονικών, τεχνικών, διοικητικών κλπ δραστηριοτήτων (-
12,7%), των χρηματοπιστωτικών δραστηριοτήτων (-8,3%) και του αγροτικού τομέα (-
6,8%). Ο τομέας διαχείρισης ακίνητης περιουσίας, ο οποίος έχει διπλάσιο μέγεθος
από τον ευρωπαϊκό μέσο, συρρικνώθηκε οριακά (-0,7%)”
Oι μακροοικονομικές
προβλέψεις για το 2021
-
Πολύ υψηλή η αβεβαιότητα για την εξέλιξη του ελληνικού ΑΕΠ το 2021.
-
Περισσότερο επιφυλακτικές κατά κανόνα οι προβλέψεις σε αντίθεση με τις
προτεινόμενες από το Υπουργείο Οικονομικών.
Οι
κύριοι παράγοντες κινδύνου εστιάζουν :
-
Στη χαμηλότερη από όσο προβλεπόταν επίδοση της ελληνικής οικονομίας το 2020.
-
Στη συνέχιση των αρνητικών επιπτώσεων της πανδημίας εντός του 2021.
-
Σε αβεβαιότητες όσον αφορά την εμπροσθοβαρή απορρόφηση των πόρων από το Ταμείο
Ανάκαμψης.
-
Στην ασθενή ανάκαμψη της απασχόλησης και των αμοιβών της μισθωτής εργασίας.
-Στην
επιφυλακτική δημοσιονομική πολιτική όπως έχει καταγράφει στο προσχέδιο
προϋπολογισμού 2021.
-
Στην ενδεχόμενη γεωπολιτική αστάθεια στην περιοχή της Ν.Α. Μεσογείου
Δεδομένου
ότι το 2021 η δημοσιονομική πολιτική θα περιλαμβάνει παρεμβάσεις με στόχο τον
περιορισμό της ύφεσης («επιβαρύνσεις» στον προϋπολογισμό) ύψους 2,7 δισ. ευρώ η
αύξηση των φορολογικών εσόδων μπορεί να αποδοθεί σε δύο πηγές:
(α) στην ανάκαμψη της οικονομικής
δραστηριότητας, και
(β)
στην σταδιακή αποπληρωμή φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων του 2020 οι
οποίες είχαν ανασταλεί στα πλαίσια των εκτατών κυβερνητικών μέτρων στήριξης της
οικονομικής δραστηριότητας λόγω της υγειονομικής κρίσης. Ωστόσο, το σενάριο του
Υπουργείου Οικονομικών για γενικό και πρωτογενές έλλειμμα της τάξης αντιστοίχως
του 3,7% και 1,1% του ΑΕΠ στηρίζεται σε υποθέσεις, οι οποίες ενέχουν υψηλή
αβεβαιότητα. Ειδικότερα τέτοιες πηγές μεγάλης αβεβαιότητας αποτελούν:
-Η παραδοχή ότι
η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 6,5% θα προκαλέσει αύξηση 22,6% των
εσόδων του ΦΠΑ.
-Η αύξηση των
εισοδημάτων της μισθωτής εργασίας κατά 8,0% μπορεί να προκαλέσει αύξηση των
εσόδων του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων κατά 4,1%, υπό την προϋπόθεση ότι
η αύξηση των εισοδημάτων της μισθωτής εργασίας θα αφορά κυρίως τα υψηλότερα
εισοδήματα.
-H εκτίμηση πως η αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ κατά 8,5% θα προκαλέσει αύξηση των
φορολογικών εσόδων κατά 11,1% η οποία δεν υποστηρίζεται από τα ιστορικά
δεδομένα: ο ιστορικός κανόνας δείχνει ότι η ποσοστιαία αύξηση των φορολογικών
εσόδων υπολείπεται της ποσοστιαίας μεταβολής του ΑΕΠ.
Δύο καθοριστικοί
παράγοντες που θα επηρεάσουν τη δημοσιονομική κατάσταση της οικονομίας είναι:
α)
το τελικό ύψος της αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ και
β) η εξέλιξη του υγειονομικού προβλήματος.
Στην περίπτωση που η πρόβλεψη για αύξηση του 53 ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΗ ΕΚΘΕΣΗ 2020 -
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ονομαστικού ΑΕΠ το 2021 κατά 8,5%, δεν υλοποιηθεί, ενώ παράλληλα οι
επιπτώσεις της πανδημίας διατηρηθούν μετά το πρώτο τρίμηνο του 2021 θα
απαιτηθούν νέα δημοσιονομικά μέτρα. Το δημοσιονομικό αποτέλεσμα θα επιδεινωθεί
σημαντικά σε σχέση με την ανωτέρω εκτίμηση του υπουργείου Οικονομικών.
Διαβάστε ολόκληρη την έκθεση ΕΔΩ