Σειρά διατάξεων που περιλαμβάνονται σε νόμους από το 1951 έως και σήμερα, προβλέπουν διαφορετικά καθεστώτα στην ασφάλιση δημοσίων, δημοτικών και κοινοτικών υπαλλήλων, οι οποίοι εκτός από το δημόσιο παρέχουν δεύτερη απασχόληση σε άλλον, ιδιώτη – εργοδότη.
Παλιός ασφαλισμένος
Για παράδειγμα, ο αναγκαστικός νόμος του 1951 ορίζει ρητά ότι αποκλείεται από την ασφάλιση του ΙΚΑ, κάθε χρονικό διάστημα που υπολογίζεται ως συντάξιμο κατά τη συνταξιοδοτική νομοθεσία του Δημοσίου, έστω και αν κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, παράλληλα προς τη συντάξιμη αυτή υπηρεσία, έχει παρασχεθεί και άλλη διαφορετική εξαρτημένη εργασία προς άλλο εργοδότη. Η διάταξη αυτή όμως, δεν ισχύει για τους δημοτικούς και κοινοτικούς υπαλλήλους, ενώ είχε εφαρμογή για τους δημοσίους υπαλλήλους, παλαιούς και νέους.
Ως εκ τούτου οι δημοτικοί και κοινοτικοί υπάλληλοι δεν εξαιρούνταν από την υποχρέωση υπαγωγής στην ασφάλιση του ΙΚΑ σε περίπτωση παράλληλης απασχόλησης.
Κατά συνέπεια, «παλαιός» ασφαλισμένος δημοτικός ή κοινοτικός υπάλληλος σε ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού, ο οποίος παράλληλα απασχολείτο και σε άλλη εργασία υπακτέα στο ΙΚΑ, ασφαλίζονταν για την εργασία του αυτή σε όλους τους Κλάδους του Ιδρύματος, με δικαίωμα επιλογής μόνο του Κλάδου Παροχών Ασθένειας.
Νέος ασφαλισμένος
Ο «νέος» ασφαλισμένος δημοτικός ή κοινοτικός υπάλληλος σε ΟΤΑ α’ και β΄ βαθμού ο οποίος παράλληλα απασχολείτο και σε άλλη εργασία υπακτέα στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ επέλεγε Φορέα Ασφάλισης κατά τα γνωστά.
Ο νόμος 3863/2010 επέφερε αλλαγές στα παραπάνω. Σχετικό ερώτημα ετέθη από το ΙΚΑ στη Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων, και διευκρινίστηκαν τα εξής:
Από 15/7/2010 και μετά, τόσο οι δημόσιοι, όσο και οι δημοτικοί και κοινοτικοί υπάλληλοι οι οποίοι είναι «παλαιοί» ασφαλισμένοι, εφόσον παρέχουν και άλλη εργασία υπακτέα στο ΙΚΑ σε διαφορετικό εργοδότη, υπάγονται υποχρεωτικά για τη δεύτερη αυτή εργασία τους στην ασφάλιση μόνο του Κλάδου Κύριας σύνταξης του ΙΚΑ.
Αντίθετα, πριν από τις 15/7/2010 οι δημοτικοί και κοινοτικοί υπάλληλοι «παλαιοί» ασφαλισμένοι, όταν απασχολούνται σε εργασία υπακτέα στην ασφάλιση του ΙΚΑ, θα εξακολουθήσουν να ασφαλίζονται για τη δεύτερη απασχόλησή τους όπως ασφαλίζονταν μέχρι την ημερομηνία έναρξης ισχύος του Ν.3863/10 (υποχρεωτική υπαγωγή σε όλους τους κλάδους του ΙΚΑ, πλην του κλάδου Παροχών ασθένειας για τον οποίο υφίσταται δυνατότητα επιλογής).
Κατά συνέπεια, παύει να ισχύει η εξαίρεση από την υποχρέωση υπαγωγής στην ασφάλιση του ΙΚΑ των «νέων» ασφαλισμένων δημοσίων υπαλλήλων που απασχολούνται σε εργασία υπακτέα στην ασφάλιση του Ιδρύματος.
Συνεπώς, «νέοι» ασφαλισμένοι οι οποίοι παράλληλα με την εργασία τους ως δημόσιοι υπάλληλοι, παρέχουν και άλλη εργασία προς άλλο εργοδότη υπακτέα στην ασφάλιση του ΙΚΑ, δεν θα εξαιρούνται πλέον από την ασφάλιση του ΙΚΑ, αλλά θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν φορέα ασφάλισης κατά τα γνωστά. Όσον αφορά στους «νέους» ασφαλισμένους δημοτικούς, και κοινοτικούς υπαλλήλους, δεν επέρχεται καμιά μεταβολή στην ασφάλισή τους.
Ο ίδιος νόμος ορίζει ότι σε περιπτώσεις όπου «παλαιοί» ασφαλισμένοι οι οποίοι παράλληλα με την εργασία τους ως δημόσιοι υπάλληλοι παρείχαν, πριν την έναρξη ισχύος του νόμου (δηλ. πριν την 15/7/2010), παράλληλα και άλλη εξαρτημένη εργασία για την οποία χώρησε ασφάλιση στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, η ασφάλιση αυτή θεωρείται ισχυρή και δεν θα ακυρώνεται.
Υποχρεωτικά σε δύο ασφαλιστικούς φορείς
Δημόσιοι υπάλληλοι «νέοι» ασφαλισμένοι», οι οποίοι λόγω της παράλληλης απασχόλησής τους σε εργασία υπακτέα στην ασφάλιση του ΙΚΑ υπάγονται υποχρεωτικά σε δύο ασφαλιστικούς φορείς (Δημόσιο και ΙΚΑ), έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν την υποχρεωτική ασφάλιση ενός από τους φορείς αυτούς με δήλωσή τους η οποία θα πρέπει να υποβληθεί εντός 6 μηνών από την ανάληψη της δεύτερης απασχόλησης.
Εξαιρετικά, στις περιπτώσεις ασφαλισμένων δημοσίων υπαλλήλων «νέων ασφαλισμένων», που βρέθηκαν να απασχολούνται παράλληλα και σε εργασία υπακτέα στην ασφάλιση του ΙΚΑ, εφόσον κατά την ανάληψη της εργασίας τους αυτής δεν τους δόθηκε η δυνατότητα επιλογής ασφαλιστικού φορέα, για λόγους χρηστής διοίκησης, δύνανται να επιλέξουν ασφαλιστικό φορέα εντός εξαμήνου, με υποχρέωση καταβολής των αναλογουσών εισφορών που αντιστοιχεί στην επιλογή τους, χωρίς πρόστιμα και προσαυξήσεις.
Πιο συγκεκριμένα, για εισφορές που αναλογούν στο διάστημα από 15/7/2010 έως 31/12/2012, τότε η καταληκτική ημερομηνία καταβολής των εισφορών είναι η 30η/6/2015. Αντίθετα για εισφορές της περιόδου από 1/1/2013 έως 31/12/2014 οι ασφαλιστικές εισφορές μπορούν να καταβληθούν έως 31/12/2015.
Τονίζεται ότι για τη μισθολογική περίοδο από 1/1/2015 και μετά η ασφαλιστική τακτοποίηση των απασχολούμενων θα πραγματοποιείται με υποβολή ΑΠΔ.
στο 