Η Deloitte δημοσιεύει την τέταρτη έκδοση του European Construction Monitor, μια έκδοση που εξετάζει τις τελευταίες τάσεις στις εξαγορές και στις συγχωνεύσεις στον ευρωπαϊκό κατασκευαστικό κλάδο και αποτελεί συνέχεια της έκδοσης Ευρωπαϊκές Κατασκευαστικές Δυνάμεις. Η Deloitte συνδύασε τις αναλύσεις αυτές με τη βαθειά γνώση των εξειδικευμένων συμβούλων των ευρωπαϊκών εταιριών-μελών της Deloitte σε θέματα εξαγορών και συγχωνεύσεων στον κλάδο των ακινήτων, των κατασκευών και των υποδομών.
Η Deloitte ανέμενε ένα πιο δυναμικό περιβάλλον εξαγορών και συγχωνεύσεων το 2013 και το 2014. Το 2013 και το πρώτο εξάμηνο του 2014 πραγματοποιήθηκαν λιγότερες μικρές συναλλαγές εταιριών που επικεντρώνονται σε διαφοροποιημένες δραστηριότητες, ενώ αυξήθηκε ο αριθμός των μεγάλων συμφωνιών. Η αύξηση αυτή εντοπίζεται σε δυο διαφορετικά είδη συναλλαγών: την εξαγορά εταιριών παραχωρήσεων, κυρίως αεροδρομίων, αυτοκινητοδρόμων και χώρων στάθμευσης και την εξαγορά ή την απόκτηση μεριδίων σε κατασκευαστικές εταιρίες.
Οι τάσεις της αγοράς
Αναζήτηση ανάπτυξης και διαχείριση της μελλοντικής ζήτησης: Οι διασυνοριακές συμφωνίες έχουν αυξηθεί, ενώ ιδιαίτερη έμφαση παρατηρείται και στις διηπειρωτικές συναλλαγές, ειδικότερα με επίκεντρο τις ΗΠΑ και τον Καναδά. Οι διασυνοριακές συμφωνίες αυξήθηκαν από 34 το 2012 σε 48 το 2013. Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2014 καταγράφηκαν 26 διασυνοριακές συμφωνίες, που αναλογούν στο 40% του συνολικού αριθμού των συμφωνιών.
Κοστολογικές πιέσεις στην εργασία και τα υλικά: Ο ευρωπαϊκός κατασκευαστικός κλάδος έχει επηρεαστεί σημαντικά από την οικονομική ύφεση αλλά αρχίζει να εμφανίζει σημάδια συγκρατημένης ανάκαμψης. Ο ανταγωνισμός στον κλάδο έχει γίνει εντονότερος, ειδικότερα στην νότια, ανατολική και νοτιοανατολική Ευρώπη. Οι κατασκευαστικές εταιρίες στις αγορές που ανακάμπτουν έρχονται αντιμέτωπες με δυσκολίες στην εφοδιαστική τους αλυσίδα. Η ζήτηση για κατασκευαστικές εργασίες αυξάνεται, αλλά η προσφορά μειώνεται, λόγω του μεγάλου αριθμού μικρότερων υποκατασκευαστών που βρέθηκαν σε καθεστώς αδυναμίας πληρωμών τα τελευταία χρόνια.
Αύξηση των ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων και αλλαγή στη συμμετοχή και στο ρόλο τους: Ο αριθμός των συναλλαγών στις οποίες συμμετείχαν ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια (private equity funds) έχει αυξηθεί για τρίτη συνεχή χρονιά, από 10% για τις συμφωνίες που καταγράφηκαν το 2012 σε 19% το 2013 και σε 23% το πρώτο εξάμηνο του 2014. Παρατηρούμε μια αλλαγή στα είδη των συμφωνιών και στον επενδυτικό ορίζοντα των εταιριών ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων. Στο παρελθόν, εξαγόραζαν εταιρίες για τη διεύρυνση του αντικειμένου σε ορισμένους κλάδους σε χαμηλές αποτιμήσεις, ενώ πιο πρόσφατα προβαίνουν σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις, ειδικότερα στον τομέα των υποδομών.
Τάσεις του ελληνικού κατασκευαστικού κλάδου
Ύστερα από χρόνια στασιμότητας, εντός του 2014 ξεκίνησε εκ νέου η κατασκευή μεγάλων έργων παραχώρησης αυτοκινητοδρόμων, συνολικής εκτιμώμενης αξίας πλέον των €5 δισ. Παρά τη συνεχή πίεση στη στεγαστική αγορά, εξαιτίας της χαμηλής ζήτησης, της ύπαρξης αποθέματος έτοιμων κατοικιών και της περιορισμένης τραπεζικής χρηματοδότησης, το μακροοικονομικό περιβάλλον στην Ελλάδα σταθεροποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό κατά τη διάρκεια του 2014 του μεγαλύτερου μέρους του έτους, γεγονός το οποίο συνέβαλε στην υπογραφή επτά συμβάσεων Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (Σ.Δ.Ι.Τ.) αξίας €465 εκατ. περίπου (ηλεκτρονικό εισιτήριο, σχολικά κτίρια, τηλεματική, ευρυζωνικά δίκτυα). Ο αριθμός και η αξία των έργων Σ.Δ.Ι.Τ. που υπογράφηκαν εντός του 2014 ως ποσοστό του Εγχώριου Ακαθάριστου Προϊόντος φέρνουν την Ελλάδα στην τέταρτη θέση στην ευρωπαϊκή αγορά Σ.Δ.Ι.Τ. Παράλληλα, μια σειρά από άλλα έργα Σ.Δ.Ι.Τ. κυρίως στον τομέα της διαχείρισης απορριμμάτων βρίσκεται στο τελικό στάδιο για την υπογραφή τους.
Προβλέψεις για τον ευρωπαϊκό κατασκευαστικό κλάδο
• Αναμένεται ότι οι διηπειρωτικές συμφωνίες θα συνεχίσουν να αυξάνονται και το 2015, αφού οι εταιρίες αναζητούν έργα με μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους και αυξημένα έσοδα.
• Ο μεγάλος αριθμός κατασκευαστικών εταιριών που αντιμετωπίζουν χρηματοοικονομικό πρόβλημα τα τελευταία χρόνια έχει καταστήσει πιο δύσκολη την προσέλκυση όχι μόνο εργατικού δυναμικού, αλλά και την εξεύρεση υπεργολάβων που υποστηρίζουν την κατασκευή μεγάλων έργων. Αναμένεται ότι η ευρωπαϊκή κατασκευαστική αγορά φτάνει στο κατώτατο σημείο και σταδιακά θα ανακάμψει παράλληλα με την πορεία της οικονομίας των αντίστοιχων χωρών.
• Ο αριθμός των συμφωνιών με τη συμμετοχή ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων αυξήθηκε τα τελευταία έτη, ενώ εκτιμάται ότι θα υπάρξει ενδιαφέρον για συμφωνίες ακόμη μεγαλύτερου μεγέθους από ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια, κυρίως στον τομέα των υποδομών.
• Ο αριθμός των συμφωνιών εξαγορών και συγχωνεύσεων αναμένεται να αυξηθεί το 2015.