Μέσα σε 1,5 χρόνο έχει «φουσκώσει» σχεδόν κατά 20% ο λογαριασμός του σούπερ μάρκετ ενώ η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών μειώθηκε κατά κατά 18,8% το 2022. Όπως προκύπτει από έρευνα που διενήργησε η εφημερίδα “Ελεύθερος Τύπος πραγματοποιώντας τιμοληψία από την πλατφόρμα e-katanalotis του υπουργείου Ανάπτυξης, για ένα τυπικό καλάθι με 19 προϊόντα τα νοικοκυριά καλούνται, τώρα, να πληρώσουν 85,62 ευρώ από 72,21 ευρώ τον Ιούνιο του 2022, δηλαδή 18,6% περισσότερα χρήματα.
Οι μεγαλύτερες ανατιμήσεις καταγράφονται στο ελαιόλαδο, στα γαλακτοκομικά και τυροκομικά προϊόντα, στα λαχανικά και στα κρεατικά, στα απαραίτητα δηλαδή είδη για τη διαβίωση των καταναλωτών. Αναλυτικά:
- Η τιμή του ελαιόλαδου έχει εκτοξευτεί κατά 54,6% σε διάστημα 18 μηνών. Αυτό συμβαίνει επειδή έχει μειωθεί η παραγωγή τόσο στην Ισπανία και την Ιταλία όσο και στην Ελλάδα. Ελαιόλαδο γνωστής εταιρίας που κόστιζε 8,54 ευρώ το λίτρο τον Ιούνιο του 2022, σήμερα πωλείται στα 13,2 ευρώ!
- Ακριβότερα κατά 30% διατίθενται στα ράφια των σούπερ μάρκετ τα γάλατα και τα τυριά, με την τιμή του φρέσκου γάλακτος να αυξάνεται από 1,47 ευρώ σε 1,94 ευρώ (+32%), ενώ η συσκευασμένη φέτα (400 γραμμαρίων) σκαρφάλωσε από τα 4,83 ευρώ πέρυσι τον Ιούνιο στα 6,37 ευρώ (+31,9%). Και όλα αυτά ενώ το κόστος παραγωγής τον Σεπτέμβριο του 2023 είναι μειωμένο, έστω και οριακά, κατά 1,5% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022.
- Άνοδος κατά 20,2% καταγράφεται στην τιμή της ντομάτας από 1,78 σε 2,14 ευρώ το κιλό, ενώ οι πατάτες Κύπρου πωλούνται κατά 16,6% ακριβότερα συγκριτικά με 18 μήνες πριν, από 1,26 σε 1,47 ευρώ το κιλό. Πάντως, εκπρόσωποι του πρωτογενούς τομέα αποδίδουν τις αυξήσεις αυτές στις καιρικές συνθήκες που είχαν άμεση επίπτωση στον όγκο της παραγωγής, αλλά και στην αύξηση του εργατικού κόστους λόγω ελλείψεων σε εργατικά χέρια.
- Στα επίπεδα του 20% κινούνται και οι ανατιμήσεις σε καφέδες και αναψυκτικά, με την τιμή του στιγμιαίου καφέ (200 γραμμ.) να έχει εκτιναχθεί από τα 7 στα 8,26 ευρώ και της cola (1 λίτρο) από 1,08 σε 1,29 ευρώ.
- Με διψήφιο ρυθμό τρέχουν οι τιμές και στα κρεατικά, με το μοσχάρι (σπάλα ελληνική) να έχει ξεπεράσει τα 13,3 ευρώ το κιλό από 11,5 ευρώ τον Ιούνιο του 2022.
- Πιο περιορισμένες, αλλά επιβαρυντικές για τον οικογενειακό προϋπολογισμό είναι οι αυξήσεις των τιμών σε ζυμαρικά, ρύζι και όσπρια. Η τιμή των ζυμαρικών αυξήθηκε κατά 12,1%, από 1,08 σε 1,21 ευρώ, ενώ το ρύζι για πιλάφι (1 κιλό) πωλείται στο ράφι κατά 9,1% ακριβότερο, στα 4,68 ευρώ. Αντίστοιχα, η τιμή των φασολιών από τα 2,06 τον Ιούνιο του 2022 έχει φτάσει τα 2,24 ευρώ (+8,7%) και της φακής από 1,87 ευρώ σε 2,02 ευρώ (+8%).
- Πέρα όμως από τα τρόφιμα, μεγάλες ανατιμήσεις παρατηρούνται και στα είδη καθαριότητας-προσωπικής υγιεινής και στα χαρτικά. Ενδεικτικά, απορρυπαντικό πιάτων γνωστής εταιρίας διατίθεται στα ράφια σε τιμή υψηλότερη κατά 43,8% συγκριτικά με ενάμιση χρόνο πριν, στα 2,69 από 1,87 ευρώ. Αύξηση κατά 19% έχει σημειωθεί και στα αφρόλουτρα από τα 2,57 στα 3,06 ευρώ, ενώ τα χαρτιά υγείας (12 ρολά) έχουν «τσιμπήσει» κατά 6,13% από τα 9,62 στα 10,21 ευρώ.
Οι μειώσεις
Μόλις σε τρία προϊόντα παρατηρούνται μειώσεις, όπως στο κοτόπουλο, η τιμή του οποίου έχει υποχωρήσει κατά 13,9%, στα 3,21 από 3,73 ευρώ το κιλό. Κατά 0,10 ευρώ φθηνότερα πωλούνται και τα μήλα στάρκιν, 1,59 ευρώ το κιλό, αν και το επόμενο διάστημα αναμένεται να ακολουθήσουν ανοδική πορεία λόγω της μείωσης της παραγωγής κατά 30% ως αποτέλεσμα των ζημιών που υπέστησαν οι καλλιέργειες στη Θεσσαλία από την κακοκαιρία Daniel. Τέλος, οριακή πτώση 0,6% έχει καταγράψει η τιμή στο αλεύρι για όλες τις χρήσεις (1 κιλό), από 1,65 σε 1,64 ευρώ το κιλό.
Πάντως, τόσο η κυβέρνηση όσο και στελέχη της αγοράς εκτιμούν ότι το μέτρο της μόνιμης μείωσης τιμής στο ράφι τουλάχιστον κατά 5% και για διάστημα 6 μηνών το λιγότερο, στο οποίο έχουν ενταχθεί περίπου 1.000 κωδικοί προϊόντων, θα φρενάρει την πορεία του πληθωρισμού και θα ελαφρύνει το καλάθι των νοικοκυριών.