Η ψηφιακή μετάβαση της Ελλάδας προχωρά με σημαντικά βήματα, αλλά όχι χωρίς εμπόδια. Η πρόοδος είναι ορατή, οι επενδύσεις αυξάνονται, όμως το ερώτημα παραμένει: έχει η χώρα στρατηγικό σχέδιο για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της νέας εποχής; Ο Νίκος Χριστοδούλου, επικεφαλής Partner των Συμβουλευτικών Υπηρεσιών της Deloitte Ελλάδας από το 2018, είναι ένας άνθρωπος που δεν μιλά με θεωρίες.
Έχοντας διατελέσει, μεταξύ άλλων, επί σειρά ετών Group COO και CIO της Εθνικής Τράπεζας, με ευθύνη για όλες τις λειτουργίες και την ψηφιοποίηση του Ομίλου, αλλά και πρόεδρος της Ethnodata, γνωρίζει τόσο τον δημόσιο όσο και τον ιδιωτικό τομέα. Η συζήτηση ξεκινά από τη μεγάλη εικόνα: τον ψηφιακό μετασχηματισμό της Ελλάδας: «Τα τελευταία χρόνια ο ψηφιακός μετασχηματισμός έχει κάνει σημαντικά βήματα στην Ελλάδα τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Στον δημόσιο τομέα εφαρμογές όπως το gov.gr, το emvolio, η ψηφιοποίηση του Κτηματολογίου κ.ά. έχουν συμβάλει ουσιαστικά στον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους. Αντίστοιχα και στον ιδιωτικό τομέα, μεγάλες επιχειρήσεις όπως οι τράπεζες, οι τηλεπικοινωνίες, οι εταιρείες ενέργειας έχουν επενδύσει σημαντικά κεφάλαια για τον εκσυγχρονισμό τους», αναφέρει ο Νίκος Χριστοδούλου σε συνέντευξη του στο ΑΠΕ/ΜΠΕ και το δημοσιογράφο Αλέκο Λιδωρίκη.
Όμως, όπως σημειώνει με έμφαση, δεν αρκεί η πρόοδος — χρειάζεται επιτάχυνση. «Ο ρυθμός του ψηφιακού μετασχηματισμού πρέπει να επιταχυνθεί περαιτέρω. Αφενός, πολλές επιχειρήσεις και ειδικά οι μικρομεσαίες δεν έχουν εκμεταλλευτεί τις διαθέσιμες χρηματοδοτικές ευκαιρίες και αφετέρου, πολλές επιχειρήσεις δεν έχουν αναπτύξει έναν ολοκληρωμένο ψηφιακό στρατηγικό σχεδιασμό. Και τα δύο τις καθιστούν ευάλωτες στον ανταγωνισμό.»
Ο Νίκος Χριστοδούλου αναδεικνύει ένα θεμελιώδες ζήτημα του στρατηγικού σχεδιασμού. «Όταν μια επιχείρηση π.χ. δεν διαθέτει μια ενιαία και συνεκτική στρατηγική για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της, κινδυνεύει να επενδύσει σε αποσπασματικές ή μη συντονισμένες λύσεις, οι οποίες συχνά δεν αποδίδουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Χωρίς στρατηγική που να ενσωματώνει τις προηγμένες τεχνολογίες, όπως το GenAI, οι επιχειρήσεις χάνουν την ευκαιρία να βελτιώσουν τις εσωτερικές τους διαδικασίες, να προσφέρουν καλύτερες υπηρεσίες στους πελάτες τους και να αναπτύξουν καινοτόμα προϊόντα ή υπηρεσίες»
Ο ίδιος έχει αφιερώσει σημαντικό μέρος της καριέρας του στον σχεδιασμό ψηφιακών δομών, όχι μόνο στον τραπεζικό τομέα, αλλά και σε θεσμικούς φορείς όπως το Παρατηρητήριο για την Κοινωνία της Πληροφορίας. Γνωρίζει πόσο κρίσιμο είναι να αξιοποιηθεί εγκαίρως η τεχνολογία — και ειδικά το GenAI — για την αναβάθμιση των επιχειρήσεων. Όμως, αναφέρει «η έλλειψη εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού αποτελεί σημαντικό εμπόδιο. Από τα πανεπιστήμιά μας αποφοιτούν λιγότεροι από τους μισούς επιστήμονες νέων τεχνολογιών που απαιτούνται ετησίως για να καλυφθούν οι ανάγκες της αγοράς.»
Σε μεταβατικό στάδιο ο τραπεζικός τομέας
Η συζήτηση στρέφεται και στον τραπεζικό κλάδο, όπου διαθέτει τεχνογνωσία. «Ο τραπεζικός τομέας βρίσκεται σε ένα μεταβατικό στάδιο, καθώς οι fintech και οι neobanks δημιουργούν έναν νέο και πιο ευέλικτο χρηματοοικονομικό κόσμο, όπου ο πελάτης βρίσκεται στο επίκεντρο των εξελίξεων. Οι παραδοσιακές τράπεζες αντιμετωπίζουν την πρόκληση να ανταγωνιστούν με καινοτόμες τεχνολογίες και επιχειρηματικά μοντέλα που προσφέρουν εξαιρετική εμπειρία στους πελάτες τους και μια πιο απλοποιημένη, χωρίς γραφειοκρατία, ταχύτατη εξυπηρέτηση.»
Το εντυπωσιακό είναι ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν αρχίσει να ξεχωρίζουν σε διεθνές επίπεδο. «Σε πρόσφατη παγκόσμια έρευνα της Deloitte που αξιολόγησε συνολικά 350 τράπεζες σε 44 διαφορετικές χώρες, οι ελληνικές συστημικές τράπεζες σημείωσαν πολύ αξιόλογη επίδοση ως προς την ψηφιακή τους ωριμότητα. Οι επιδόσεις τους συγκαταλέγονται στο τοπ 20% των τραπεζών στο σύνολο των 44 χωρών.»
Στο επίκεντρο στο ψηφιακού μετασχηματισμού ο άνθρωπος
Στον πυρήνα, όμως, κάθε τεχνολογικής μετάβασης δεν βρίσκεται ούτε η πλατφόρμα ούτε ο αλγόριθμος — αλλά ο άνθρωπος. «Απαιτείται μια στρατηγική που να εξισορροπεί τις τεχνολογικές επενδύσεις με την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού. Οι νέες τεχνολογίες δεν αντικαθιστούν τον άνθρωπο, αλλά τον ενισχύουν.» Με αυτό το σκεπτικό, η Deloitte στηρίζει ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας για πτυχιούχους θεωρητικών επιστημών, «φιλολόγους, νομικούς, ψυχολόγους», οι οποίοι εκπαιδεύονται σε νέες τεχνολογίες και εντάσσονται στην αγορά.
Ο Νίκος Χριστοδούλου βλέπει την τεχνολογία ως ευκαιρία, όχι ως απειλή. «Η καλλιέργεια ψηφιακής κουλτούρας και η αποτελεσματική διαχείριση της αλλαγής είναι σημαντικά για την επιτυχή μετάβαση. Αντί να αντιμετωπίζουμε την ψηφιοποίηση ως απειλή, μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε ως ευκαιρία όχι μόνο για αναβάθμιση δεξιοτήτων, αλλά και για την ενσωμάτωση της τεχνολογίας με ανθρωποκεντρικό τρόπο»
Η Ελλάδα κέντρο τεχνολογικών επενδύσεων- Οι προϋποθέσεις
Όπως αναφέρει ο κ. Χριστοδούλου «η Ελλάδα καλείται να ενισχύσει ουσιαστικά τις ψηφιακές της υποδομές, με προτεραιότητα τη δημιουργία προηγμένων data centers και competence centers. Παράλληλα, η στρατηγική επένδυση σε τεχνολογίες αιχμής όπως το GenAI είναι αναγκαία για τη η δυναμική της χώρας στον διεθνή ανταγωνισμό. Σε αυτό το πλαίσιο, η επιλογή της Ελλάδας να φιλοξενήσει ένα από τα επτά AI Factories της Ευρώπης αποτελεί θετική εξέλιξη, ενισχύοντας τον ρόλο της ως κέντρο καινοτομίας και τεχνητής νοημοσύνης στην περιοχή. Ταυτόχρονα, η περαιτέρω στήριξη του οικοσυστήματος νεοφυών επιχειρήσεων (startups) θα δημιουργήσει πρόσφορο έδαφος για καινοτόμες λύσεις, καθιστώντας τη χώρα ακόμα πιο ελκυστική για επενδυτές. Ωστόσο, για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, είναι κρίσιμο να καλυφθεί το έλλειμμα εξειδικευμένων επαγγελματιών στον τομέα των ΤΠΕ, καθώς και να θεσπιστούν ανταγωνιστικά φορολογικά και ρυθμιστικά κίνητρα, συνοδευόμενα από την απλοποίηση διαδικασιών, προκειμένου να διαμορφωθεί ένα φιλικό και ευέλικτο επιχειρηματικό περιβάλλον»
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει κέντρο τεχνολογικών επενδύσεων. «Η Ελλάδα καλείται να ενισχύσει ουσιαστικά τις ψηφιακές της υποδομές, με προτεραιότητα τη δημιουργία προηγμένων data centers και competence centers. Η επιλογή της χώρας να φιλοξενήσει ένα από τα επτά AI Factories της Ευρώπης είναι μια θετική εξέλιξη, που ενισχύει τον ρόλο της ως κέντρο καινοτομίας στην περιοχή.» Προϋπόθεση όμως, όπως σημειώνει, είναι «να θεσπιστούν ανταγωνιστικά φορολογικά και ρυθμιστικά κίνητρα, συνοδευόμενα από την απλοποίηση διαδικασιών.»
Φυσικά, κανένα μέλλον δεν χτίζεται σήμερα χωρίς τεχνητή νοημοσύνη και αυτοματοποίηση. «Η Τεχνητή Νοημοσύνη και η αυτοματοποίηση αποτελούν σήμερα καταλύτες για τον επιχειρηματικό μετασχηματισμό. Οι τεχνολογίες αυτές ανοίγουν νέους επαγγελματικούς ορίζοντες σε τομείς όπως η επιστήμη δεδομένων, η βιοιατρική, η έρευνα για νέα φάρμακα, η ανάπτυξη λογισμικού και η κυβερνοασφάλεια.» Και η πρόκληση είναι να υιοθετηθούν με υπευθυνότητα. «Δίνουμε η Deloitte έμφαση στην υπεύθυνη και ανθρωποκεντρική χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης παράλληλα με την ανάπτυξη των ανθρώπων.»
Κλείνοντας, μιλά για τον ρόλο των συμβουλευτικών εταιρειών. «Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί τη βασικότερη προϋπόθεση για την οικοδόμηση ενός σύγχρονου, αναπτυξιακού και ανθεκτικού μοντέλου για την Ελλάδα. Οι οργανισμοί και οι επιχειρήσεις χρειάζονται εξειδικευμένη στρατηγική καθοδήγηση — από την αξιολόγηση αναγκών μέχρι την εφαρμογή λύσεων και την εκπαίδευση των εργαζομένων.» Αναφερόμενος στην Deloitte επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι δίνει έμφαση στην υπεύθυνη και ανθρωποκεντρική χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης παράλληλα με την ανάπτυξη των ανθρώπων και την επένδυση στη διαρκή εκπαίδευση και καλλιέργεια ψηφιακών δεξιοτήτων, που θα επιτρέψουν σε εργαζόμενους και επιχειρήσεις να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της νέας εποχής».
Ένα ενιαίο όραμα, μια ενιαία στρατηγική, μια ενιαία κατεύθυνση. Αυτό είναι, σύμφωνα με τον Νίκο Χριστοδούλου, το ψηφιακό στοίχημα της Ελλάδας. Ένα στοίχημα που δεν ανήκει στο μέλλον, αλλά στο παρόν.
Ο Νίκος Χριστοδούλου θα συμμετάσχει στο 10ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, που θα διεξαχθεί από τις 9 έως τις 12 Απριλίου 2025, στους Δελφούς.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
στο 