Σκληρό μπρα ντε φερ Κυβέρνησης – τραπεζιτών με φόντο τα δάνεια νοικοκυριών και επιχειρήσεων: Το στίγμα το έδωσε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας ζητώντας από το τραπεζικό σύστημα να «αρθεί στο ύψος των περιστάσεων», καθώς η ανησυχία για μια νέα γενιά «κόκκινων δανείων» είναι έκδηλη. «Διευκολύνσεις» στους ενήμερους δανειολήπτες από τις τράπεζες ζητά το Υπουργείο, επιδοτήσεις από το Κράτος θέλουν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Δεδομένου, ότι το ζήτημα έχει πάρει διαστάσεις δεν αποκλείεται σήμερα ή αύριο στο Λονδίνο εκπρόσωποι των τραπεζικών ιδρυμάτων να έχουν τετ- α –τετ με τον ίδιο τον Πρωθυπουργό για το θέμα. Το υπουργείο Οικονομικών θέλει να «βάλουν πλάτη» οι τραπεζίτες ώστε να αποφύγει το ίδιο να βάλει κρατικό χρήμα για την στήριξη και των δανειοληπτών. Χρήματα από τον κρατικό κορβανά για ενίσχυση των συνεπών θέλουν οι τράπεζες.
Ραντεβού του Πρωθυπουργού με εκπροσώπους των τραπεζών
Οι εκπρόσωποι των Ελληνικών τραπεζών θα έχουν την ευκαιρία να συζητήσουν αυτό το θέμα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη -ο οποίος έδωσε σήμα «ανταμοιβής» των συνεπών δανειοληπτών- και τον οικονομικό σύμβουλο του πρωθυπουργού Αλέξη Πατέλη, στο περιθώριο του Ελληνικού Επενδυτικού Συνεδρίου, που πραγματοποιείται σήμερα 28 και αύριο 29 Νοεμβρίου στο Λονδίνο και το οποίο διοργανώνει το Χρηματιστήριο Αθηνών σε συνεργασία με τις τέσσερις συστημικές τράπεζες.
Το Μαξίμου πάντως ως τώρα έχει δώσει σαφές στίγμα: Επιθυμεί την διαμόρφωση ενός πλέγματος μέτρων ως αντίδοτο στις παρενέργειες που προκαλεί η αύξηση των επιτοκίων στα δάνεια, εξαιτίας της πολιτικής την οποία ακολουθεί η ΕΚΤ ως «φάρμακο» για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού.
Η κυβέρνηση δεν κρύβει την ανησυχία της, όπως άλλωστε και ο κεντρικός τραπεζίτης Γιάννης Στουρνάρας, καθώς διαβλέπουν αύξηση των «κόκκινων» δανείων αλλά και εν γένει επιβάρυνση των οικογενειακών προϋπολογισμών των δανειοληπτών. Στο οικονομικό επιτελείο έχει σημάνει συναγερμός καθώς βλέπουν ένα πρόβλημα να έρχεται και επιχειρούν με κάθε τρόπο να το αναχαιτίσουν.
Ποιες διευκολύνσεις ζητούν από τις Τράπεζες κυβερνητικά στελέχη
Από την πλευρά της η Κυβέρνηση έριξε στο τραπέζι το «ισπανικό μοντέλο» για τα στεγαστικά δάνεια: Στην Ιβηρική το σχέδιο αφορά συνεπείς δανειολήπτες με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 25.000 ευρώ.
Το ισπανικό μοντέλο περιλαμβάνει επιμήκυνση δανείου (μεγαλώνει η χρονική διάρκεια αποπληρωμής του δανείου για να μικρύνουν οι δόσεις), με τη δόση να μειώνεται κατά 40%-50%. Επίσης, παγώνει το επιτόκιο, ενώ η ρύθμιση μπορεί να κρατήσει έως και μία πενταετία.
Το υπουργείο πρότεινε –ως μία από τις λύσεις- το «ισπανικό μοντέλο» για τον πολύ απλό λόγο ότι δεν έχει δημοσιονομικό κόστος και επέμεινε σε κάθε περίτπωση στην ανάγκη τώρα, κάποιου είδους ουσιαστική παρέμβαση πριν το πρόβλημα γιγαντωθεί.
Ποιο πρόγραμμα επιδοτήσεων προτείνουν οι τράπεζες
Αν και το κυβερνητικό επιτελείο έχει βάλει «φρένο» σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο για προφανείς λόγους, από την πλευρά τους οι τραπεζίτες επιμένουν σε ένα επιδοτούμενο πρόγραμμα τύπου «Γέφυρα», με άλλα λόγια στην διαμόρφωση ενός πλαισίου που θα «επιβραβεύσει» τους συνεπείς με χρήματα που θα προέρχονται από τα δημόσια ταμεία.
Όπως λένε ορισμένα τραπεζικά στελέχη, το «πάγωμα» και η μακροχρόνια επιμήκυνση του δανείου, όπως στο «ισπανικό μοντέλο» μπορεί να δίνει μια πρόσκαιρη ανάσα στον δανειολήπτη, ωστόσο, κατατάσσει αυτόματα τα ενήμερα δάνεια σε μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (stage 2 και stage 3), που σημαίνει ότι οι τράπεζες θα πρέπει να «σηκώσουν» νέες προβλέψεις, δηλαδή, να «κάψουν» κεφαλαία.
Οι προτάσεις που έριξαν από την πλευρά τους στο τραπέζι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα αφορούν σε στεγαστικά δάνεια με προσημείωση πρώτης κατοικίας, αλλά και επιχειρηματικά δάνεια κατά τα πρότυπα του προγράμματος «Γέφυρα» 2. Θα είναι το κράτος που θα επιδοτήσει την επιβάρυνση από την αύξηση των επιτοκίων ενήμερων δανείων και πιθανόν μη ενήμερων υπό προϋποθέσεις (αφού γίνουν πρώτα ενήμερα).
Πιο συγκεκριμένα, σε μια δόση δανείου ύψους 600 ευρώ που αυτή έχει καταλήξει να γίνει 690, θα επιδοτούνται τα 90 ευρώ κλιμακωτά. Το σύνολο για το α’ τρίμηνο, το 75% για το β’ τρίμηνο, για τη συνέχεια το 50% και το 25% της αύξησης στο τελευταίο τρίμηνο του προγράμματος.
Ο οφειλέτης έτσι θα κινητροδοτείται για να συνεχίσει να πληρώνει τη δόση του και μετά τη λήξη του προγράμματος αφού θα υπάρχει συνακόλουθη επιτήρηση, ενώ και οι μη ενήμεροι δανειολήπτες για να ενταχθούν στο πρόγραμμα θα πρέπει με νέες ρυθμίσεις να καταστούν ενήμεροι.
Το νέο πρόγραμμα εκτιμάται ότι θα καλύψει δάνεια αξίας από 6 έως 12 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Αν κάποιος παραβιάσει τις δόσεις του, μετά τη λήξη του προγράμματος θα κληθεί να επιστρέψει την επιδότηση. Στο πρόγραμμα αυτό, όπως και στις προηγούμενες «γέφυρες» θα μπορούν να ενταχθούν και οι δανειολήπτες του «νόμου Κατσέλη».
Προϋποθέσεις ένταξης στο πρόγραμμα επιδότησης
Δικαίωμα να ενταχθούν στο πρόγραμμα που συστήνουν οι τράπεζες, εξυπηρετούμενα δάνεια (συμπεριλαμβανομένων και των δανείων που ρυθμίστηκαν στο παρελθόν και παραμένουν εξυπηρετούμενα) και που δεν έχουν καθυστέρηση πληρωμής άνω των 90 ημερών, με τις εξής προϋποθέσεις:
- η αξία της κύριας κατοικίας έως 300.000 ευρώ
- υπόλοιπο του δανείου 300.000 ευρώ ανά τράπεζα
- οικογενειακό εισόδημα να μην ξεπερνά τις 24.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 18.000 ευρώ για τον/τη σύζυγο και κατά 5.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο μέλος (έως 3 μέλη), ήτοι μέγιστο ποσό 57.000 ευρώ
- οικογενειακές καταθέσεις έως 40.000 ευρώ
- οικογενειακή ακίνητη περιουσία έως 600.000 ευρώ
- Μεταφορικά μέσα τελευταίας τριετίας έως 80.000 ευρώ
Σε κάθε περίπτωση αυτή την στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη μία συζήτηση, απέχουμε αρκετά ακόμη από οριστικές αποφάσεις, αλλά οι και δύο πλευρές (υπουργείο και τράπεζες) ότι η λύση της άσκησης είναι πολύ δύσκολη και απαιτείται χρόνος ώστε να επέλθει προσέγγιση.