Μείωση εμφανίζουν οι εκκρεμείς κύριες συντάξεις του ΕΦΚΑ, με 15.000 αιτήσεις στη λίστα αναμονής τον Δεκέμβριο του 2024, αλλά την ίδια στιγμή να καταγράφεται νέο ρεκόρ συνταξιοδοτήσεων με 197.228 αιτήσεις μέσα στο 2024.
Τον Δεκέμβριο του 2024, όπως δείχνουν τα επίσημα στοιχεία της έκθεσης «Ατλας», οι συντάξεις που η έκδοσή τους καθυστερεί από 3 μήνες έως και 2 χρόνια είχαν μειωθεί στις 15.000, από 23.050 που ήταν τον ίδιο μήνα του 2023, όπως αναφέρει ο Ελεύθερος Τύπος.
Η πρόοδος που έχει καταγραφεί στη μείωση των εκκρεμοτήτων φαίνεται από τα στοιχεία των προηγούμενων ετών.
Το 2019 στον ΕΦΚΑ υπήρχαν 127.155 εκκρεμείς συντάξεις, οι οποίες μειώθηκαν στις 125.747 το 2020 και υποχώρησαν περαιτέρω στις 86.063 το 2021.
Το 2022 το στοκ των εκκρεμών συντάξεων είχε υποχωρήσει στις 37.287 αιτήσεις, το 2023 στις 23.050 και τον Δεκέμβριο του 2024 στις 15.000.
Οι μη ληξιπρόθεσμες αιτήσεις, αυτές, δηλαδή, που είναι εντός του τριμήνου από την ημερομηνία υποβολής τους, ήταν 17.855 τον Δεκέμβριο του 2024, από 18.241 που ήταν τον ίδιο μήνα του 2023.
Σημειώνεται ότι στις εκκρεμείς συντάξεις δεν περιλαμβάνονται οι συντάξεις των ασφαλισμένων που έχουν και χρόνο ασφάλισης στο εξωτερικό (διεθνείς συντάξεις), ενώ δεν καταχωρίζονται ως εκκρεμείς οι αιτήσεις που μπαίνουν προσωρινά στο αρχείο «χωρίς απόφαση», ελλείψει δικαιολογητικών.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι διεθνείς ληξιπρόθεσμες συντάξεις είναι περίπου 20.000, ενώ οι αιτήσεις συνταξιοδότησης με την ένδειξη «χωρίς απόφαση» ανέρχονταν τον περασμένο Δεκέμβριο σε 22.981.
Όπως αναφέρει ο Ελεύθερος Τύπος, στις κατηγορίες που εξακολουθούν να υπάρχουν καθυστερήσεις στην έκδοση των οριστικών αποφάσεων περιλαμβάνονται:
- Οι αιτήσεις συνταξιοδότησης από ασφαλισμένους που έχουν οφειλές.
- Οι αιτήσεις με διαδοχική ή και 2 παράλληλη ασφάλιση, όπως ΙΚΑ με διαδοχική ασφάλιση στον ΟΑΕΕ ή ΟΓΑ με διαδοχική στον ΟΑΕΕ ή παράλληλη ασφάλιση σε Δημόσιο και ΕΤΑΑ.
Καθυστερήσεις υπάρχουν στην έκδοση των επικουρικών συντάξεων, με περίπου 35.000 αιτήσεις να βρίσκονται σε εκκρεμότητα απονομής έως και 3 χρόνια.
Την ίδια στιγμή, τα στοιχεία της έκθεσης δείχνουν ότι το 2024 υπήρξε ρεκόρ στις συνταξιοδοτήσεις, με 197.228 νέες αιτήσεις να υποβάλλονται μέσα στη χρονιά για σύνταξη λόγω γήρατος, αναπηρίας και θανάτου.
Η επίδοση του 2024 είναι η 3η υψηλότερη που καταγράφεται στα τελευταία επτά χρόνια. Η δεύτερη υψηλότερη επίδοση ήταν το 2022 με 211.133 αιτήσεις συνταξιοδότησης και η πρώτη ήταν το 2021 με 212.151 αιτήσεις συνταξιοδότησης.
Αύξηση των δαπανών
Η αύξηση των συνταξιοδοτήσεων χτυπά νέο καμπανάκι για το ασφαλιστικό, καθώς προκαλεί αύξηση των δαπανών για την εξυπηρέτηση των συντάξεων που είναι μεγαλύτερη και από το κόστος των αυξήσεων.
Για το 2025, η συνολική δαπάνη για τις συντάξεις προβλέπεται ότι θα αυξηθεί σχεδόν κατά 1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 420 εκατ. ευρώ είναι για το κόστος των αυξήσεων στις συντάξεις (2,4% από 1ης/1/2025) και σχεδόν 600 εκατ. ευρώ είναι το κόστος από την πληρωμή των νέων συντάξεων κυρίως με βάση τις αιτήσεις του 2024.
Η αύξηση των συνταξιοδοτήσεων και η αύξηση των δαπανών για τις συντάξεις λειτουργούν ως «επιταχυντές» της δημογραφικής κρίσης, που είναι η σοβαρότερη απειλή για το ασφαλιστικό σύστημα και φέρνουν πλέον με βεβαιότητα τη λήψη διαρθρωτικών μέτρων που θα περιορίσουν τις δαπάνες συντάξεων.
Το πρώτο από τα μέτρα αυτά, που θα εφαρμοστεί σε περίπου ενάμιση χρόνο από σήμερα, είναι η σύνδεση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής των ατόμων άνω των 65 ετών.
Η σύνδεση αυτή σημαίνει ότι τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης θα ανεβαίνουν κατ’ αναλογία όσο ανεβαίνει το προσδόκιμο ζωής μετά το 65ο έτος.
Η εκτίμηση που διατυπώνεται στις επίσημες εκθέσεις (της αναλογιστικής αρχής και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) είναι ότι στην τριετία 2027-2030 θα υπάρξει αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης για άνδρες και γυναίκες κατά 1,5 έτος.
Αυτό σημαίνει ότι το όριο ηλικίας για σύνταξη με 40ετία από το 62ο έτος που είναι σήμερα προβλέπεται να διαμορφωθεί στα 63,5 έτη στο διάστημα 2027-2030 και για πλήρη σύνταξη γήρατος με 15ετία στα 68,5 έτη.
Η «κόκκινη γραμμή» για τη μακροχρόνια βιωσιμότητα του συστήματος είναι οι 70.000 με 80.000 νέες συνταξιοδοτήσεις λόγω γήρατος κατ’ έτος. Η «κόκκινη γραμμή», όμως, έχει ξεπεραστεί κατά πολύ.
στο 