Κίνητρα σε επιχειρήσεις προκειμένου αυτές να συνεργαστούν
με τη μορφή «εταιρικών συμπράξεων» (clusters), ενίσχυση
παραγωγικών επενδύσεων με έμφαση στον ψηφιακό μετασχηματισμό, «έξυπνη
εξειδίκευση» για τους εργαζόμενους, απασχόληση νέων και πολλές άλλες
παρεμβάσεις σε κάθε τομέα της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας, περιλαμβάνει
το νέο ΕΣΠΑ 2021- ’27: Μάλιστα, σχεδόν το 1/3 των συνολικών πόρων κατανέμεται στις ελληνικές
περιφέρειες.
Γράφει ο
Βαγγέλης Δουράκης
Δεν είναι μόνο τα 30,5 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης που θα «κατακλύσουν» την χώρα την
επόμενη πενταετία, αλλά και τα προγράμματα του νέου ΕΣΠΑ μέσω του οποίου θα
χορηγηθούν 26,1 δισ. ευρώ! Ήδη για το επόμενο διάστημα είναι στα «σκαριά» τουλάχιστον
έξι προγράμματα, που θα δώσουν έμφαση στην διαφοροποίηση και τον μετασχηματισμό
της ελληνικής οικονομίας σε καίριους τομείς.
Προτεραιότητες μέσω του νέου ΕΣΠΑ
Προτεραιότητα μέσω του νέου ΕΣΠΑ θα δοθεί σε
υφιστάμενες αλυσίδες αξίας που περιλαμβάνουν εξωστρεφείς, δυναμικούς κλάδους,
όπως για παράδειγμα η αγροδιατροφή, ο τουρισμός, αλλά και κλάδοι όπως τα logistics, η
ανακύκλωση, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Τα ποσά που θα διατεθούν μέσω των προγραμμάτων του νέου
ΕΣΠΑ αναμένεται να αρχίσουν να εκταμιεύονται από τις αρχές της επόμενης
χρονιάς.
Οι πρώτες δράσεις του νέου ΕΣΠΑ
Μέσα στους επόμενους μήνες υπολογίζεται πως θα ξεκινήσει
η σταδιακή προκήρυξη έξι νέων προγραμμάτων
επιδότησης για μικρομεσαίες επιχειρήσεις:
- Διαφοροποίηση τουριστικού προϊόντος: Πρόγραμμα
που θα απευθύνεται σε υφιστάμενες τουριστικές επιχειρήσεις που προτίθενται να
κάνουν επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό τους. Θα αφορά σε ανακαίνιση
υφιστάμενων τουριστικών επιχειρήσεων στον εκσυγχρονισμό των τουριστικών
καταλυμάτων και των τουριστικών επιχειρήσεων, σε εναλλακτικές μορφές τουρισμού
και σε νέες υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας. - Εξοικονομώ επιχειρώντας: Πρόγραμμα, το
οποίο στοχεύει στην αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας των επιχειρήσεων και
την μείωση του ενεργειακού κόστους λειτουργίας τους. Θα επιδοτείται η
ενεργειακή αναβάθμιση των κτιριακών εγκαταστάσεων και παράλληλα η προμήθεια και
εγκατάσταση εξοπλισμού εξοικονόμησης ενέργειας, παραγωγής ΑΠΕ, ανάκτησης
θερμότητας και ηλεκτρικών οχημάτων. - Έξυπνη μεταποίηση: Πρόγραμμα, το οποίο
επιδοτεί μεταποιητικές επιχειρήσεις για την προμήθεια μηχανημάτων και παραγωγικού
εξοπλισμού παράλληλα με εκσυγχρονισμό των υποδομών των επιχειρήσεων με στόχο
την αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας. Το ποσοστό επιδότησης θα
ανέρχεται σε 50% και το πρόγραμμα θα παραμείνει ανοιχτό όλο το 2021 και 2022
για την υποβολή αιτήσεων. - Ψηφιακός μετασχηματισμός μικρομεσαίων
επιχειρήσεων: Πρόγραμμα με στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των
επιχειρήσεων μέσα από την ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών πληροφορικής που
συμβάλλει στον ψηφιακό μετασχηματισμό τους. Στα πλαίσια του προγράμματος, το
οποίο θα έχει πολύ υψηλό ποσοστό επιδότησης, θα επιδοτούνται δαπάνες προμήθειας
και εγκατάστασης λογισμικού και συστημάτων αυτοματοποίησης διαδικασιών,
υποδομές για εργασία από απόσταση καθώς και συστήματα διαχείρισης εργασιών και
αυτοματοποίησης διαδικασιών. - Εξηλεκτρισμός οχημάτων – φορτιστές: Το
πρόγραμμα θα επιδοτεί την δημιουργία δικτύου φόρτισης οχημάτων σε επιχειρήσεις
ανά την Ελλάδα με την προμήθεια και εγκατάσταση ηλεκτρικών φορτιστών και του
απαραίτητου εξοπλισμού και εγκαταστάσεων. Επίσης, στα πλαίσια του προγράμματος
θα επιδοτείται στοχευμένα και η αντικατάσταση των ρυπογόνων επαγγελματικών
οχημάτων με νέα ηλεκτρικά. - Ενίσχυση αγροδιατροφικού τομέα: Πρόγραμμα
το οποίο στοχεύει στην ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα της οικονομίας και στην
συγκεκριμένα στην υλοποίηση επενδύσεων στην αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή
Στόχος του προγράμματος είναι η υλοποίηση επενδύσεων σε νέα αγροτικά προϊόντα
υψηλής ποιότητας.
Άξονες που θα κινηθεί το νέο ΕΣΠΑ
Μέσω των συγκεκριμένων προγραμμάτων, αλλά και
όσων άλλων προκηρυχθούν μέσω του νέου ΕΣΠΑ, ο στόχος είναι η διαμόρφωση ενός
περισσότερο ανταγωνιστικού παραγωγικού μοντέλου με τα «συστατικά» του να
κινούνται προς την κατεύθυνση μεγέθυνσης των
επιχειρήσεων-συνεργειών-εξωστρέφειας-ανάπτυξης και διάχυσης καινοτομίας-θέσεων
απασχόλησης. Ενδεικτικά
κάποιοι από τους άξονες που θα κινηθεί το νέο ΕΣΠΑ, είναι:
- Αξιοποίηση
ερευνητικών αποτελεσμάτων και νέων ιδεών από υφιστάμενες και νεοφυείς
επιχειρήσεις - Ενίσχυση
παραγωγικών επενδύσεων με έμφαση στον ψηφιακό μετασχηματισμό (Industry 4.0) - Ενίσχυση της
συνδεσιμότητας με ευρυζωνική πρόσβαση υψηλών ταχυτήτων - Ψηφιακός
μετασχηματισμός δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και επέκταση ψηφιακών υπηρεσιών - Προσαρμογή
δεξιοτήτων ανθρώπινου δυναμικού στο πλαίσιο
της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης. - Δημιουργία
υποδομών και μηχανισμών στήριξης της καινοτομίας
και της επιχειρηματικότητας (π.χ. Innovation Agency) - Αύξηση του
μέσου μεγέθους των ελληνικών επιχειρήσεων, προώθηση συνεργασιών (clusters) - Προώθηση της αυτονομίας με χρήση των ΑΠΕ για αυτοπαραγωγή και
συστημάτων αποθήκευσης - Μετάβαση των νησιών σε καθαρές μορφές ενέργειας και πρωτοβουλία
GReco Islands - Εκσυγχρονισμός και ενίσχυση των οδικών αστικών συγκοινωνιών
- Στρατηγική για τα Δάση και άλλα σχέδια διαχείρισης
κινδύνων (action plans) - Αποτελεσματικότερη διακυβέρνηση και διαχείριση των
προστατευόμενων περιοχών και του δικτύου NATURA 2000, υποστήριξη του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού - Επεξεργασία διακριτών συλλεγόμενων βιολογικών και
ανακυκλώσιμων αποβλήτων - Αναβάθμιση Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων για την
μετατροπή τους σε Μονάδες Ανάκτησης και Ανακύκλωσης - Λήψη μέτρων για τη διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων
- Καθολική πρόσβαση σε επαρκές και καλής ποιότητας νερό, συμπεριλαμβανομένων των απομακρυσμένων
περιοχών και μικρών νησιών - Προώθηση της
επανάχρησης νερού κυρίως για άρδευση - Παρεμβάσεις οδικής ασφάλειας και ευφυών συστημάτων μεταφορών
- Αποτελεσματική και οικονομικά αποδοτική σύνδεση σιδηροδρομικών κόμβων με δίκτυα μεταφορών
- Χρήση καθαρών καυσίμων
- Αύξηση της απασχόλησης του ανθρώπινου δυναμικού και βελτίωση της απασχολησιμότητας
- Παρεμβάσεις για τη διευκόλυνση της πρόσβασης στην αγορά εργασίας
- Αύξηση της συμμετοχής των ενηλίκων στη μαθησιακή
διαδικασία - Ολοκληρωμένες παρεμβάσεις σε αστικές περιοχές