Από την 1η Οκτωβρίου 2021 θα τεθεί σε ισχύ η υπουργική απόφαση με τους ΚΑΔ των υπόχρεων για εγγραφή στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ) φυσικών προσώπων. Σύμφωνα με την ενημέρωση του νομικού συνεργάτη του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών Στάθη Σταματελόπουλου, δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης (ΦΕΚ Β 4066/6-9-2021) η απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, με την οποία καθορίζονται οι ΚΑΔ, που αντιστοιχούν σε εμπορική δραστηριότητα και σε μη εμπορική δραστηριότητα, βάση των οποίων καθορίζεται και η εγγραφή αλλά και οι υποχρεώσεις δημοσιότητας των φυσικών προσώπων που εγγράφονται στο Γ.Ε.ΜΗ.
Όπως σημειώνεται, με την απόφαση επιλύεται ένα σοβαρό πρόβλημα το οποίο – ειδικά μετά την ισχύ του Ν.4635/2019 και την κατάργηση της δυνατότητας προαιρετικής εγγραφής στο Γ.Ε.ΜΗ. των φυσικών προσώπων που δεν ασκούσαν εμπορική δραστηριότητα -, απασχολούσε τις υπηρεσίες Γ.Ε.ΜΗ. των επιμελητηρίων, καθώς καλούνταν πολλές φορές να απαντήσουν (χωρίς να υφίσταται επαρκές και απόλυτα σαφές νομικό πλαίσιο) σε ενδιαφερόμενα φυσικά πρόσωπα, τα οποία ασκούσαν οικονομική δραστηριότητα, για την οποία όμως, υπήρχε αμφιβολία αν αποτελεί συγχρόνως και εμπορική δραστηριότητα και για τον λόγο αυτό ζητούσαν την απαλλαγή τους από τα ανταποδοτικά τέλη για την τήρηση της μερίδας τους στο Γ.Ε.ΜΗ. που προβλέπει το άρθρο 113 του Ν.4635/2019.
Υπενθυμίζεται πως ήταν απόλυτα αναγκαίο να αποσαφηνιστεί πλήρως το καθεστώς της διάκρισης μεταξύ των υπόχρεων εγγραφής στο Γ.Ε.ΜΗ. φυσικών προσώπων, που ασκούν εμπορική δραστηριότητα και εκείνων που ασκούν μη εμπορική δραστηριότητα, ώστε να είναι σαφείς οι υποχρεώσεις τους στο Γ.Ε.ΜΗ.., καθώς από την διάκριση αυτή προκύπτουν σαφείς διαφοροποιήσεις, που σχετίζονται πρωτίστως με την υποχρέωση των προσώπων αυτών να καταβάλλουν ετήσια ανταποδοτικά τέλη για την διατήρηση της μερίδας τους στο Γ.Ε.ΜΗ, ή για την υποχρέωση τους να καταβάλλουν μόνο το τέλος για την έρευνα και την καταχώρηση του διακριτικού τίτλου και της επωνυμίας τους ..
Ειδικότερα, με την υπουργική απόφαση γίνεται η κατάταξη των υφιστάμενων Κωδικών Αριθμών Δραστηριότητας (Κ.Α.Δ.) βάσει του χαρακτήρα των αντίστοιχων δραστηριοτήτων σε δυο διακριτές κατηγορίες και συγκεκριμένα :
α) σε εκείνους που αντιστοιχούν σε άσκηση εμπορικής δραστηριότητας και
β) σε εκείνους που αντιστοιχούν σε άσκηση μη εμπορικής δραστηριότητας.
Σύμφωνα με το αιτιολογικό της απόφασης σκοπός της κατηγοριοποίησης αυτής είναι η εισαγωγή της κωδικοποίησης στο Πληροφοριακό Σύστημα (Π/Σ) του Γ.Ε.ΜΗ, ώστε κατά την έναρξη εργασιών των φυσικών προσώπων και την ταυτόχρονη εγγραφή τους στο Γ.Ε.ΜΗ., να γίνεται αυτόματα ο διαχωρισμός μεταξύ των υπόχρεων ανάλογα με το είδος της ασκούμενης δραστηριότητας.
Στο άρθρο 1 της υπουργικής απόφασης καθορίζονται τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική δραστηριότητα και οι σχετικές υποχρεώσεις αυτών.
Ειδικότερα στο άρθρο 1 προβλέπονται τα εξής :
1. Εμπορική δραστηριότητα ασκούν όλα τα φυσικά πρόσωπα τα οποία με εγκατάσταση στην ημεδαπή και σκοπό το κέρδος: α. διενεργούν εμπορικές πράξεις στο όνομά τους κατά σύνηθες επάγγελμα ή β. διαθέτουν αγαθά ή υπηρεσίες ή διαμεσολαβούν στη διάθεση αυτών με επιχειρηματικό κίνδυνο, μέσω οργανωμένης υποδομής ή/και εκμετάλλευσης της εργασίας τρίτων προσώπων.
2. Τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική δραστηριότητα: α) εγγράφονται υποχρεωτικά στο ΓΕ.Μ.Η., β) καταχωρίζουν και δημοσιεύουν στο Γ.Ε.ΜΗ τις πράξεις και τα στοιχεία που προβλέπονται στοάρθρο 95 του Ν.4635/2019 και γ) καταβάλουν τα ανταποδοτικά τέλη που προβλέπονται στοάρθρο 113 του ίδιου νόμου.
3. Για την καταχώριση και δημοσίευση πράξης, ή στοιχείου ατομικής επιχείρησης με εμπορική δραστηριότητα στο Γ.Ε.ΜΗ. γίνεται χρήση των κωδικών πρόσβασης που λαμβάνονται ταυτόχρονα με την ολοκλήρωση της έναρξης δραστηριότητας.
Στο άρθρο 2 της άνω υπουργικής απόφασης καθορίζονται αναλυτικά οι Κωδικοί Αριθμοί Δραστηριότητας (Κ.Α.Δ.) που αντιστοιχούν σε τέτοια εμπορική δραστηριότητα και ειδικότερα προβλέπεται ότι :
1. Οι Κ.Α.Δ. που αντιστοιχούν σε άσκηση εμπορικής δραστηριότητας, δυνάμει της ΠΟΛ 1133/2008(ΦΕΚ Β’ 2149), όπως αυτή έχει αναθεωρηθεί με την Α.1122/2021 (ΦΕΚ Β’ 2287) απόφαση της ΑΑΔΕ, περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι της παρούσας υπουργική; απόφασης. Ο εμπορικός χαρακτήρας των Κ.Α.Δ. του Παραρτήματος Ι προκύπτει από τις κείμενες διατάξεις του εταιρικού δικαίου, τη θεωρία και την κρατούσα νομολογία σχετικά με τον ορισμό των εννοιών του εμπόρου και των εμπορικών πράξεων. 2. Εμπορική δραστηριότητα ασκούν τα φυσικά πρόσωπα εφόσον η κύρια, ή η δευτερεύουσα δραστηριότητά τους ή του υποκαταστήματός τους αντιστοιχεί σε Κ.Α.Δ. του Παρατήματος Ι που είναι συνημμένο στην παρούσα απόφαση .
Στο άρθρο 3 της άνω υπουργικής απόφασης καθορίζονται τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν μη εμπορική δραστηριότητα καθώς και οι υποχρεώσεις αυτών .
Ειδικότερα προβλέπεται ότι
1. Μη εμπορική δραστηριότητα ασκούν όλα τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν οικονομική δραστηριότητα, που δεν έχει τα χαρακτηριστικά της παρ. 1 του άρθρου 1 της παρούσας. Μη εμπορικές δραστηριότητες θεωρούνται ιδίως αυτές που έχουν κυρίαρχα επιστημονικό ή/και καλλιτεχνικό χαρακτήρα, οι δραστηριότητες πρωτογενούς παραγωγής και διάθεσης αγαθών, καθώς και όσες λαμβάνουν χώρα σε εξαιρετικά μικρή κλίμακα στο πλαίσιο της αγοράς και με θεμέλιο τον ίδιο σωματικό μόχθο των προσώπων που τις ασκούν.
2. Τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν μη εμπορική δραστηριότητα:
3. α) εγγράφονται υποχρεωτικά στο ΓΕ.Μ.Η.,
β) δεν καταβάλλουν ανταποδοτικά τέλη του άρθρου 113 του Ν.4635/2019, με εξαίρεση τα τέλη που αφορούν σε επιλογή διακριτικού τίτλου, η οποία είναι προαιρετική.
Στο άρθρο 4 καθορίζονται οι Κωδικοί Αριθμοί Δραστηριότητας (Κ.Α.Δ.) που αντιστοιχούν σε μη εμπορική δραστηριότητα και συγκεκριμένα προβλέπεται ότι :
Οι Κ.Α.Δ. που αντιστοιχούν σε άσκηση μη εμπορικής δραστηριότητας, δυνάμει της ΠΟΛ 1133/2008 (ΦΕΚ Β’ 2149), όπως αυτή έχει αναθεωρηθεί με την Α.1122/2021 (ΦΕΚ Β’ 2287) απόφαση της ΑΑΔΕ, περιλαμβάνονται στο Παράρτημα ΙΙ της παρούσας. Ο μη εμπορικός χαρακτήρας των Κ.Α.Δ. του Παραρτήματος ΙΙ προκύπτει από τις κείμενες διατάξεις του εταιρικού δικαίου, τη θεωρία και την κρατούσα νομολογία σχετικά με τον ορισμό των εννοιών του εμπόρου και των εμπορικών πράξεων.
Στο άρθρο 5 της ως άνω υπουργικής απόφασης προβλέπεται ότι, η κωδικοποίηση των Κ.Α.Δ. σύμφωνα με τα Παρατήματα Ι και ΙΙ καταχωρίζεται στο πληροφοριακό σύστημα (Π/Σ) του Γ.Ε.ΜΗ.. Με την έναρξη δραστηριότητας ενός φυσικού προσώπου και τη λήψη αριθμού Γ.Ε.ΜΗ., ανάλογα με την επιλογή του ή των Κ.Α.Δ., προκύπτουν αυτόματα οι υποχρεώσεις των υπόχρεων εγγραφής στο Γ.Ε.ΜΗ., όπως αυτές ορίζονται στα άρθρα 1 και 3.
Εξάλλου προβλέπεται ότι, το Π/Σ του Γ.Ε.ΜΗ. διαλειτουργεί με τη βάση δεδομένων των Κ.Α.Δ. της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.).
Τέλος στο άρθρο 4 της σχετικής υπουργικής απόφασης προβλέπεται ότι, για τα φυσικά πρόσωπα που έχουν κάνει έναρξη δραστηριότητας πριν από την έναρξη ισχύος της παρούσας και δεν έχουν λάβει αριθμό Γ.Ε.ΜΗ., η διαδικασία εγγραφής τους στο Γ.Ε.ΜΗ. και ο διαχωρισμός τους βάσει Κ.Α.Δ. θα πραγματοποιηθεί αυτόματα.
Τέλος στο άρθρο 7 διευκρινίζεται ότι, η σχετική υπουργική απόφαση τίθεται σε ισχύ από την 1η Οκτωβρίου 2021.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ενημερωθούν αναλυτικά για τους ΚΑΔ που περιλαμβάνονται στ Παραρτήματα Ι και ΙΙ της σχετικής υπουργικής απόφασης με την αναζήτηση του σχετικού ΦΕΚ 4066/6-9-2021, στο οποίο έχει δημοσιευτεί η υπ. αριθμ. 90043/10-08-2021 απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, μέσω της ιστοσελίδας του Εθνικού Τυπογραφείου www.et.gr.