Οι πρώτες ενδείξεις και εκτιμήσεις για το μέγεθος της καταστροφής που έχουν προκαλέσει στην ελληνική οικονομία τα capital controls, ένα μήνα μετά την έναρξη της εφαρμογή τους, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Τα Νέα.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, στο καλό σενάριο, η ύφεση φέτος θα είναι της τάξεως του 4%, ενώ στα σενάρια τρόμου αγγίζει το 10%, ισοπεδώνοντας μικρομεσαίες επιχειρήσεις, απογειώνοντας την ανεργία πάνω από το 30% και προκαλώντας ένα κύμα δευτερογενών επιπτώσεων το μέγεθος του οποίου είναι αδύνατο να προβλεφθεί.
Οι τράπεζες θα χρειαστούν νέα κεφάλαια έως και 25 δισ. ευρώ για να σταθούν στα πόδια τους και να ανοίξουν πάλι. Τραπεζίτες εκτιμούν ως ρεαλιστικό σενάριο ανάγκες νέων κεφαλαίων της τάξεως των 15 δισ. ευρώ. Σημαίνουν όμως καμπανάκι ότι η ανακεφαλαιοποίηση θα πρέπει να ολοκληρωθεί τάχιστα και έως το τέλος του έτους θα πρέπει να έχουν αποκατασταθεί οι συνθήκες εμπιστοσύνης. Στο τραπεζικό σύστημα, στο πολιτικό τοπίο, χωρίς ίχνος ενδεχόμενου Grexit. Μόνο τότε θα ανοίξουν, όπως παλιά, οι τράπεζες.
Στην αντίθετη περίπτωση, οι όποιες καταθέσεις έχουν απομείνει στο σύστημα θα εξανεμίζονταν οδηγώντας σε κατάρρευση με πάταγο.`
Γι’ αυτό και η χαλάρωση των capital controls θα γίνει σταδιακά, με μέτρο και περισσή προσοχή από την Τράπεζα της Ελλάδος και το υπουργείο Οικονομικών.
Κάθε μέρα που διατηρούνται σε ισχύ οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων ροκανίζουν την οικονομία. Κανείς δεν το θέλει. Αναγκαίο κακό, όταν η ρευστότητα είναι μόνο από τον Ντράγκι 900 εκατ. την εβδομάδα και αν.
Πόσα χρήματα χάνονται
Η αναγωγή των προβλέψεων συρρίκνωσης του ΑΕΠ σε δισεκατομμύρια οδηγεί σε εκτιμήσεις απωλειών από 7 έως και 18 δισ. ευρώ το 2015, δηλαδή από 1 έως 3 δισ. ευρώ τον μήνα στο β’ εξάμηνο του έτους. Πρόκειται για επιπλέον μείωση από τα 180 δισ. ευρώ του περσινού τσακισμένου – ύστερα από οκτώ χρόνια σωρευτικής ύφεσης πάνω από 25% – Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος. Πάνω που φαινόταν ότι μπορεί η οικονομία να σήκωνε κεφάλι. Την ώρα που δεν υπήρχε βεβαίως καμία πιθανότητα επιβεβαίωσης του στόχου για ανάπτυξη 2,9%, όπως είχαν συμφωνήσει πέρυσι κυβέρνηση και θεσμοί, αλλά η πρόβλεψη της Κομισιόν στις εαρινές της προβλέψεις για επέκταση 0,5% φάνταζε εφικτή.
Οι τελευταίες προβλέψεις της Κομισιόν, αμέσως μετά την επιβολή των capital controls, αφορούσαν συρρίκνωση του ΑΕΠ μεταξύ 2% και 4%. Είχαν ημερομηνία 10 Ιουλίου. Πριν από την επιβολή των περιορισμών κίνησης κεφαλαίων. Τώρα, αναλυτές εκτιμούν ότι το 4% της ύφεσης «το έχουμε στο νερό», ενώ η πρόβλεψη πανεπιστημιακών με τους οποίους συνομίλησαν Τα Νεα για ύφεση έως και 10% συνιστά σενάριο τρόμου.
Τραπεζικές πηγές θεωρούν το 10% υπερβολικό. Υποστηρίζουν ότι η σταδιακή χαλάρωση των capital controls η οποία δρομολογήθηκε χθες (ημερήσιο όριο εισαγωγών 100.000 ευρώ ανά πελάτη, ανά τράπεζα όσον αφορά τα αιτήματα εισαγωγών και αποκεντρωμένη διαχείριση των αιτημάτων σε επίπεδο τραπεζών, ανακοίνωσε ο Γ. Στουρνάρας) θα εξομαλύνει τις αρχικές ασφυκτικές πιέσεις.
Υπ’ αυτό το πρίσμα, ένα 4% ύφεσης θεωρείται ασφαλής εκτίμηση με μια καθοριστική προϋπόθεση πολλών συνιστωσών: συμφωνία με τους εταίρους εντός Αυγούστου, άμεση δρομολόγηση των διαδικασιών ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, πλήρη αποκατάσταση της εμπιστοσύνης όσον αφορά τις τράπεζες ώστε να ανοίξουν όπως παλιά κάποια στιγμή στις αρχές του 2016, ομαλότητα στις πολιτικές εξελίξεις. Δύσκολη εξίσωση.
Ακόμα και με 4% ύφεση, το άλμα του δημόσιου χρέους (χρέος 150% του ΑΕΠ εκτιμούσε το ΔΝΤ για το 2020 πριν από τη μεγάλη κατρακύλα της οικονομίας) και η επιδείνωση των δημοσιονομικών μεγεθών (ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 1% του ΑΕΠ φέτος δεν αποκλείεται με την αποδοχή της τρόικας να μετουσιωθεί σε πρωτογενές έλλειμμα) απειλούν να μας φέρουν σε πολλαπλάσια χειρότερη θέση από τα πέντε πέτρινα χρόνια του Μνημονίου. Ενα βουνό μέτρων στις πλάτες των φορολογουμένων, το οποίο καταβροχθίζεται στην άβυσσο της ύφεσης. Χαμένη παρτίδα, χωρίς επενδύσεις, ανάπτυξη και δραστική ελάφρυνση χρέους.
Η κατηφόρα επιταχύνεται. Ακόμα και αν η κατάσταση αρχίσει να εξομαλύνεται σταδιακά, γνωστός πανεπιστημιακός, ο οποίος ζήτησε να μην κατονομαστεί, υποστηρίζει ότι οι επιπτώσεις θα είναι από ένα σημείο και μετά πολλαπλασιαστικές και δεν έχουν φανεί ακόμα.
Σκεφτείτε, μας λέει, «το κύμα των απολύσεων που είναι προ των πυλών, τις δευτερογενείς επιπτώσεις οι οποίες θα αρχίσουν να φαίνονται από Σεπτέμβριο.» Η ύφεση, κατά την εκτίμησή του, θα είναι μεγαλύτερη από τη βουτιά κατά 7,1% που σημειώθηκε το 2011.
Τότε η ανεργία έκανε άλμα από το 14,2% (τέταρτο τρίμηνο 2010) στο 20,7% του εργατικού δυναμικού. Οι άνεργοι από 712.065 αυξήθηκαν σε 1.025.877.
Το πρώτο τρίμηνο του έτους φέτος η ανεργία ήταν ήδη στο 27,8% (1.272.541 οι άνεργοι). «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πάμε φουλ για πάνω από 30%» εκτιμά.
Ενα παράδειγμα το οποίο καταγράφηκε σε σύσκεψη στο υπουργείο Οικονομικών είναι ικανό να αναδείξει το μέγεθος του σοκ. Ο Κώστας έχει κάνει μια επένδυση 350.000 ευρώ. Εισάγει ντονέρ κοτόπουλου από την Τουρκία, είχε εκατό πελάτες, απασχολούσε 17 εργαζομένους και η επιχείρηση πήγαινε καλά. Μέσα στις δύο πρώτες εβδομάδες των capital controls έχασε τους πενήντα πελάτες του. Δεν είχε εμπόρευμα. Προετοιμάζεται να ανακοινώσει απολύσεις στους ανθρώπους οι οποίοι εργάζονται γι’ αυτόν τον Αύγουστο, αν δεν αλλάξει δραστικά η κατάσταση.
Ο φόβος για κούρεμα ευνόησε την Εφορία
Με κλειστές τράπεζες, οι εισπράξεις φόρων είναι εντυπωσιακές. Παραμονές δημοψηφίσματος, στις 3 Ιουλίου εισπράχθηκαν μέσω ηλεκτρονικών πληρωμών 260 εκατ. ευρώ. Στις 30 Ιουνίου, μετά το πρώτο σοκ των capital controls, εισπράχθηκαν 190 εκατομμύρια ευρώ.
Μεταξύ 29 Ιουνίου και 21 Ιουλίου οι εισπράξεις φόρων με ηλεκτρονικά μέσα έφτασαν τα 1,991 δισ. ευρώ συν 148 εκατ. ευρώ στα γκισέ των Eφοριών. Ο φόβος του κουρέματος καταθέσεων.
στο 