Με μια προσθήκη που φαντάζει μικρή λεπτομέρεια κάνει όμως… τεράστια διαφορά στα ευάλωτα νοικοκυριά, τέθηκε σε διαβούλευση το νομοσχέδιο «Δάνεια: Διαφάνεια, ανταγωνισμός, προστασία των ευάλωτων- Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2021/2167»: Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει οκτώ παρεμβάσεις για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους, την προστασία των ευάλωτων δανειοληπτών, την ενίσχυση του ανταγωνισμού στο τραπεζικό σύστημα, τους κανόνες για τους servicers και θα είναι σε δημόσια διαβούλευση στο http://www.opengov.gr/minfin/?p=12092 έως και την Τετάρτη 22 Νοεμβρίου.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο υπάρχει αλλαγή στα όσα είχαν εξαγγελθεί από την ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας σε σχέση με τις παρεμβάσεις στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό: Ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε ότι η πρόταση αναδιάρθρωσης του χρέους των ευάλωτων οφειλετών όπως προκύπτει από την εφαρμογή του υπολογιστικού εργαλείου του εξωδικαστικού θα γίνεται αυτόματα και υποχρεωτικά αποδεκτή από το σύνολο των πιστωτών (τράπεζες και Δημόσιο).
Η λεπτομέρεια που κάνει την διαφορά για τους ευάλωτους
Εντούτοις, όπως προκύπτει από το κείμενο που κατατέθηκε προς διαβούλευση η αποδοχή της πρότασης από τους πιστωτές δεν είναι και τόσο «αυτόματη», καθώς προστέθηκε μία ακόμη προϋπόθεση που διαφοροποιεί τα δεδομένα.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει το νομοσχέδιο, «η άσκηση ανακοπής κατά της πρότασης ρύθμισης επιτρέπεται εντός είκοσι (20) ημερών από την εξαγωγή της πρότασης ρύθμισης, ενώπιον του κατά τόπον αρμόδιου Ειρηνοδικείου. Λόγοι της ανακοπής είναι αποκλειστικά:
- η ανακρίβεια των στοιχείων που έχει υποβάλει ο οφειλέτης, και
- η μειωμένη ικανοποίηση της απαίτησης του πιστωτή σε σχέση με την ικανοποίηση που θα προέκυπτε από την ολοκλήρωση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης».
Η δεύτερη περίπτωση, δίνει στους χρηματοδοτικούς φορείς τη δυνατότητα να προσβάλλουν τη ρύθμιση χρέους ενός ευάλωτου δανειολήπτη, καθώς ο αλγόριθμος του Εξωδικαστικού είναι πολύ πιθανό να καταλήξει σε μια ρύθμιση για ποσό χαμηλότερο από την εμπορική αξία του ακινήτου.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο χρηματοδοτικός φορέας έχει την δυνατότητα να προσφύγει στο δικαστήριο προκειμένου να αποδείξει ότι μπορεί να εισπράξει περισσότερα αν βγάλει την κατοικία σε πλειστηριασμό, αντί να ρυθμίσει το χρέος με τον Εξωδικαστικό.
Κανόνες για τη… συμπεριφορά των servicers
Κατά τα άλλα, μέσω του νέου νομοσχεδίου, διαμορφώνεται ένα νέο πλαίσιο βάσει του οποίου οι servicers (Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις) θα υποχρεούνται να τηρούν και να παρέχουν προσωποποιημένη ενημέρωση προς τους οφειλέτες για το σύνολο της οφειλής τους, τις οφειλόμενες δόσεις, το επιτόκιο και άλλες συναφείς πληροφορίες, που σήμερα δεν δίνουν. Οι ποινές μάλιστα που θα προβλέπονται σε περίπτωση που δεν τηρηθούν τα όσα θα ορίζει ο νόμος θα είναι εξαιρετικά «βαριές».
Έτσι, θα υπάρχουν συγκεκριμένοι άξονες πάνω στους οποίους θα «πατάει» το νέο νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο θα προβλέπει για τους servicers:
- Να ενεργούν καλόπιστα, δίκαια και επαγγελματικά.
- Να παρέχουν στους δανειολήπτες πληροφορίες που δεν είναι παραπλανητικές, ασαφείς ή ψευδείς.
- Να σέβονται και να προστατεύουν τα προσωπικά στοιχεία και την ιδιωτική ζωή των δανειοληπτών.
- Να επικοινωνούν με τους δανειολήπτες με τρόπο που δεν συνιστά παρενόχληση, καταναγκασμό ή αθέμιτη επιρροή.
- Να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τα ποσά που οφείλει ο δανειολήπτης με αναλυτική καταγραφή των ποσών που οφείλονται ως κεφάλαιο, τόκοι, προμήθειες κι άλλες επιτρεπόμενες χρεώσεις.
- Να παρέχουν πληροφορίες για την πραγματοποιηθείσα μεταβίβαση του δανείου συμπεριλαμβανομένης της ημερομηνίας μεταβίβασης καθώς και τα στοιχεία ταυτότητας και επικοινωνίας του αγοραστή πιστώσεων.
- Επιβολή ποινών σε παραβίαση των υποχρεώσεων τους
Μείωση των επιτοκίων για τις ρυθμίσεις
Επιπρόσθετα, υπάρχουν προβλέψεις -όπως προαναφέρθηκε- και για τον εξωδικαστικό μηχανισμό: Για το σύνολο των οφειλετών που έχουν δάνεια με εμπράγματη εξασφάλιση βελτιώνεται ο αλγόριθμος από τον οποίο προκύπτει το ύψος της διαγραφής και της οφειλής μέσω του εξωδικαστικού.
Η συγκεκριμένη ρύθμιση, που θα έρθει με υπουργική απόφαση μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, οδηγεί σε μείωση έως και 28% της ρυθμιζόμενης οφειλής από δάνεια με εμπράγματη εξασφάλιση.
Με τον ίδιο τρόπο θα οριστεί σε 3% σταθερό για 3 έτη το επιτόκιο των ρυθμίσεων ενώ επεκτείνεται η δυνατότητα ένταξης στον εξωδικαστικό στα πρόσωπα που «κληρονόμησαν» οφειλές προς το Δημόσιο και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, που έχουν βεβαιωθεί σε βάρος επιχειρήσεων που έχουν κλείσει, μέσω της συμπλήρωσης της διάταξης και της άμεσης έκδοσης της σχετικής υπουργικής απόφασης.
Εισάγεται ακόμη ρύθμιση που προβλέπει ότι οι Εταιρείες Παροχής Πιστώσεων (ΕΠΠ) θα μπορούν στο εξής να χορηγούν και στεγαστικά ή επιχειρηματικά δάνεια. Παράλληλα, θα απλοποιηθεί και το πλαίσιο αδειοδότησης των ΕΠΠ από την Τράπεζα της Ελλάδος.
στο 