Πρακτικά προβλήματα των Δήμων και των Περιφερειών της χώρας αντιμετωπίζονται με σειρά διατάξεων που ψηφίστηκαν στη Βουλή, στο πλαίσιο της συζήτησης του Σχεδίου Νόμου «Χωρικός σχεδιασμός – βιώσιμη ανάπτυξη», όπου κατατέθηκαν με τη μορφή υπουργικών ή βουλευτικών τροπολογιών.
Πλήρης η ελευθερία στους ΟΤΑ για την άσκηση ή μη ένδικων μέσων σε περιπτώσεις εργατικών διαφορών, αίρεται η υποχρεωτικότητα άσκησης έφεσης σε πρωτόδικες αποφάσεις
Με τη διάταξη για τα ένδικα μέσα, δίνεται η δυνατότητα στα αρμόδια όργανα των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) α’ και β’ βαθμού να αποφασίζουν την άσκηση ή μη ένδικων βοηθημάτων και μέσων, καθώς και την παραίτηση από ήδη ασκηθέντα. Η διάταξη αφορά εργατικές διαφορές για τις οποίες οι ΟΤΑ εξαναγκάζονταν μέχρι τώρα να εξαντλούν τα ένδικα μέσα, δηλαδή να ασκούν έφεση σε πρωτόδικες αποφάσεις δικαστηρίων σε βάρος τους, ακόμη κι αν τα αρμόδια όργανα των ΟΤΑ εκτιμούσαν ότι η συνέχιση της δικαστικής αντιπαράθεσης θα δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα απ’ όσα καλείται να λύσει.
Για να επιτευχθεί αυτό, εκτός των αντικαταστάσεων υφιστάμενων ρυθμίσεων του ν.3852/2010 (για τον «Καλλικράτη»), καταργούνται επίσης το δεύτερο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 72 και το δεύτερο εδάφιο της περίπτωσης ιβ’ της παρ. 1 του άρθρου 176, του ίδιου νόμου.
Πρέπει να σημειωθεί ότι οι ΟΤΑ μέχρι τώρα είχαν την ελευθερία να αποφασίζουν για το αν θα επιμείνουν ή όχι στη δικαστική αντιπαράθεση σε δίκες με προμηθευτές, εργολάβους κλπ, αλλά αυτό δεν ίσχυε για τις περιπτώσεις των εργατικών διαφορών. Η διάταξη προβλέπει, προκειμένου να διασφαλιστεί το δημόσιο συμφέρον, εγγυήσεις για τη λήψη των σχετικών αποφάσεων (για τη μη χρήση ένδικων μέσων), όπως η αρμοδιότητα της Οικονομικής Επιτροπής ή του Δημοτικού ή Περιφερειακού Συμβουλίου του οικείου ΟΤΑ, η προηγούμενη γνωμοδότηση δικηγόρου και βεβαίως το γεγονός ότι υπάρχει ήδη πρωτόδικη δικαστική κρίση σε βάρος του.
Η διάταξη εκτιμάται ότι θα επιτρέψει στους ΟΤΑ να ρυθμίσουν ακόμη και εξωδικαστικά ορισμένες διαφορές τους, περιορίζοντας οικονομικές απαιτήσεις, ενώ δεν θα επιβαρυνθούν οι προϋπολογισμοί τους, καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις έχουν προβλεφθεί σε αυτούς τα σχετικά κονδύλια για τη μισθοδοσία των εργαζομένων. Σε κάθε περίπτωση, οι ΟΤΑ διατηρούν ακέραιο το δικαίωμά τους να ασκήσουν περαιτέρω ένδικα μέσα, εάν κρίνουν ότι τους συμφέρει.
Διευκόλυνση της διενέργειας και ολοκλήρωσης των διαγωνισμών για ακίνητα που χρησιμοποιούν οι Περιφέρειες, χωρίς να δημιουργηθούν κενά στέγασης των υπηρεσιών τους
Η διάταξη προβλέπει ότι είναι νόμιμη η καταβολή, από τις Περιφέρειες, των μισθωμάτων για κτίρια που χρησιμοποιούν είτε για στέγαση των υπηρεσιών τους είτε για κάλυψη των λειτουργικών τους αναγκών και δεν έχει παραταθεί η σύμβαση μίσθωσης μέχρι την έναρξη ισχύος του νόμου. Ωστόσο, οφείλουν μέσα σε δύο μήνες να ξεκινήσουν τις διαγωνιστικές διαδικασίες. Η διάταξη ισχύει και για την στέγαση υπηρεσιών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Με αυτό τον τρόπο εξασφαλίζεται η συνέχεια στην στέγαση των υπηρεσιών, δικαιολογούνται οι δαπάνες και δίνεται επαρκής χρόνος για την ολοκλήρωση των απαιτούμενων διαδικασιών. Συνοδεύεται από ορισμένες προϋποθέσεις, όπως την βεβαίωση από τον Περιφερειάρχη για τη συνέχιση της χρήσης του ακινήτου, το μίσθωμα να έχει προκύψει μετά από διαπραγμάτευση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας και των ιδιοκτητών και το ύψος του να μην είναι μεγαλύτερο από το τελευταίο που καταβλήθηκε στο πλαίσιο της σύμβασης που έληξε.
Αναδρομική ισχύς από 1.1.2016 για τις υπερωρίες σε ΟΤΑ α’ και β΄βαθμού και των νομικών προσώπων αυτών
Πρόκειται για τη διόρθωση μιας αδικίας, για το συγκεκριμένο έτος, καθότι οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα και το πράσινο έχασαν μέρος της υπερωριακής αποζημίωσης που δικαιούνταν για τις πρώτες ημέρες του 2016. Αυτό συνέβη επειδή πολλές αποφάσεις για υπερωριακή απασχόληση εκδόθηκαν από τα μέσα του Ιανουαρίου και δεν είχαν αναδρομική ισχύ. Σε περιπτώσεις όπως ο τομέας της καθαριότητας, η σημασία της ορθής υπερωριακής αποζημίωσης έχει ακόμη μεγαλύτερη σημασία.