«Aλισβερίσι» με «φόντο» τις αντικειμενικές αξίες και τους φόρους που τελικά επιβάλλονται στους δημότες υπάρχει κίνδυνος να στηθεί ανάμεσα στο υπουργείο Οικονομικών και τους τοπικούς άρχοντες: Με νομοσχέδιο που τέθηκε σε διαβούλευση, το υπουργείο επιτρέπει στους Δήμους να προσβάλουν την ισχύ των αντικειμενικών τιμών που πρόσφατα το ίδιο υιοθέτησε και τελικά να τις μειώσουν. Κάτι το οποίο διαμορφώνει συνθήκες που οδηγούν σε «μικροπολιτικές» συναλλαγές.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Ο κάθε Δήμος θα έχει τη δυνατότητα να υποβάλλει ενστάσεις και να καταθέσει τη γνώμη του για τις νέες αντικειμενικές οι οποίες τέθηκαν σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2022. Εφόσον οι ενστάσεις και τα στοιχεία που θα προσκομίσουν κριθούν επαρκή ώστε να δικαιολογούν αναπροσαρμογή των τιμών ζώνης, το υπουργείο Οικονομικών θα προχωρήσει σε… νέα αναπροσαρμογή τους στη συνέχεια.
Ποιοι φόροι μειώνονται εφόσον συμφωνήσει το ΥΠΟΙΚ σε μείωση αντικειμενικών
Οι διορθώσεις αυτές θα επηρεάσουν μια σειρά από φόρους και τέλη που συνδέονται με τις αντικειμενικές αξίες, μεταξύ των οποίων ο ΕΝΦΙΑ και ο φόρος μεταβίβασης, κληρονομιάς, δωρεών και γονικών παροχών, κ.ά. Με άλλα λόγια, η ένσταση που θα κάνει ένας δήμος και η απόφαση που θα λάβει το ΥΠΟΙΚ ουσιαστικά θα καθορίσει και το ύψος του ΕΝΦΙΑ ή του φόρου μεταβίβασης ή οποιουδήποτε άλλου φόρου ή τέλους συνδέεται με ακίνητα, το οποίο θα κληθεί να πληρώσει τελικά ο κάθε δημότης!
Αν και πρόκειται για μια κίνηση που οπωσδήποτε θα διορθώσει αδικίες, εντούτοις μάλλον διαμορφώνει συνθήκες που επιτρέπουν μικροπολιτικές συναλλαγές και πολιτική εκμετάλλευση.
Μετά από αυτή την εξέλιξη ουσιαστικά μπαίνουμε σε μία φάση επανάληψης της διαδικασίας καθορισμού των αντικειμενικών αξιών ακινήτων, από μηδενική βάση, σε χιλιάδες περιοχές της χώρας.
Μέσω της συγκεκριμένης διαδικασίας ενδέχεται να ακυρωθούν οι αντικειμενικές αξίες που ορίστηκαν την 1η-1-2022 και να οριστούν νέες, πολύ χαμηλότερες!
Ο επανακαθορισμός των αντικειμενικών αξιών θα γίνει, συγκεκριμένα, στις περιοχές για τις οποίες θα αποδειχθεί η βασιμότητα των καταγγελιών των τοπικών δημοτικών αρχών ότι οι αυξήσεις οι οποίες επιβλήθηκαν την 1η-1-2022 αποφασίστηκαν χωρίς να ληφθεί υπόψη η δική τους γνώμη, ήταν υπέρμετρες και δεν δικαιολογούνταν από τα πραγματικά δεδομένα της κτηματαγοράς. Η προθεσμία υποβολής των σχετικών ενστάσεων λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2022.
Για τον επανακαθορισμό θα ληφθούν υπόψη γνωμοδοτήσεις που θα κληθούν να υποβάλουν οι ίδιοι οι δήμοι της χώρας οι οποίοι διαμαρτύρονται για αδικαιολόγητα μεγάλες αυξήσεις των αντικειμενικών αξιών στις περιοχές των χωρικών τους αρμοδιοτήτων.
Πιθανή και η αναδρομική ισχύς
Υπάρχει μάλιστα η πιθανότητα, ο επανακαθορισμός των αντικειμενικών αξιών σε επίπεδα χαμηλότερα να ισχύσει αναδρομικά από την 1η-1-2022, οπότε το υπουργείο Οικονομικών θα υποχρεωθεί να επιστρέψει σε χιλιάδες φορολογούμενους τα επιπλέον ποσά ΕΝΦΙΑ που πλήρωσαν φέτος λόγω των υπέρμετρων αυξήσεων των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων τους ή τυχόν επιπλέον ποσά φόρων μεταβίβασης, γονικών παροχών, δωρεών ή κληρονομιών που κατέβαλαν επίσης για την ίδια αιτία.
Σε μια τέτοια περίπτωση, χιλιάδες άλλοι φορολογούμενοι θα επανακτήσουν, αναδρομικά από την 1η-1-2022, το δικαίωμα είσπραξης κοινωνικών παροχών και επιδομάτων που έχασαν φέτος εξαιτίας του γεγονότος ότι οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων τους αυξήθηκαν υπέρμετρα και ξεπέρασαν τα όρια αντικειμενικών αξιών που προβλέπουν τα περιουσιακά κριτήρια χορήγησης των συγκεκριμένων παροχών και επιδομάτων.
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών αποφάσισε να θεσπίσει μια έκτακτη διορθωτική διαδικασία ανάκλησης των αυξήσεων που επιβλήθηκαν την 1η-1-2022 στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων σε πολλούς δήμους της ελληνικής επικράτειας.
Η διαδικασία θα προβλέπει, για τους συγκεκριμένους δήμους, την ακύρωση των υψηλών αντικειμενικών τιμών ζώνης που καθορίστηκαν, την επανάληψη της διαδικασίας αναπροσαρμογής των τιμών από μηδενική βάση και τον επαναπροσδιορισμό τους, μετά από μια προσεκτικότερη εξέταση και εκτίμηση των συνθηκών της κτηματαγοράς.
Ο εκ νέου προσδιορισμός των αντικειμενικών τιμών θα γίνει αυτή τη φορά όχι με βάση εισηγήσεις πιστοποιημένων εκτιμητών, αλλά απευθείας με βάση στοιχεία και προτάσεις που θα υποβάλουν στο υπουργείο Οικονομικών οι ίδιοι οι δήμοι που διαμαρτύρονται για τις υπερβολικές αυξήσεις.
Η έκτακτη αυτή διαδικασία θεσπίζεται με νομοθετική ρύθμιση που περιλαμβάνεται σε ένα νέο φορολογικό νομοσχέδιο, το οποίο έθεσε σε δημόσια διαβούλευση (στην ιστοσελίδα opengov.gr) ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.
Η εν λόγω ρύθμιση βρίσκεται στο άρθρο 34 του νομοσχεδίου και προβλέπει, συγκεκριμένα, τη δυνατότητα επανάληψης της διαδικασίας καθορισμού των αντικειμενικών τιμών ζώνης ανά τ.μ., δηλαδή των τιμών εκκίνησης των περιοχών, οι οποίες είναι ενταγμένες στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού φορολογητέας αξίας ακινήτων. Η επανάληψη της διαδικασίας θα γίνει κατόπιν υποβολής, από την 1η-12-2022 έως και την 31η-12-2022, της προβλεπόμενης γνώμης των δημοτικών συμβουλίων των οικείων δήμων.
Και… μειώσεις ΦΠΑ
Με το νομοσχέδιο αυτό παρατείνεται μια σειρά προθεσμιών ευνοϊκής φορολόγησης ακινήτων και παίρνει νέα εξάμηνη παράταση η επιβολή μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ σε καφέ, εστίαση και μεταφορές.
Προβλέπεται παράλληλα κατάργηση του ελέγχου από τη Φορολογική Διοίκηση σε κάθε περίπτωση υποβολής τροποποιητικής δήλωσης φόρου μεταβίβασης ακινήτων ή τροποποιητικής δήλωσης φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών από την οποία προκύπτει μείωση φόρου άνω των 300 ευρώ, καθώς και σε κάθε μεταγενέστερη αυτής τροποποιητική δήλωση, ανεξαρτήτως ποσού μείωσης του φόρου.
Το νομοσχέδιο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση έως τις 21 Νοεμβρίου, προκειμένου μετά την υποβολή παρατηρήσεων και τυχόν διορθώσεων να κατατεθεί στη συνέχεια στη Βουλή.
Με τις διατάξεις του νομοσχεδίου:
- Στον «πάγο» ο ΦΠΑ.Για δύο ακόμα χρόνια στα νεόδμητα ακίνητα δεν θα επιβάλλεται ΦΠΑ και η απαλλαγή παρατείνεται έως τις 31-12-2024. Με αίτηση του κατασκευαστή οικοδομών αναστέλλεται, υποχρεωτικά μέχρι τις 31.12.2024, η εφαρμογή του ΦΠΑ στα ακίνητα και επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης ακινήτων. Η αναστολή αφορά το σύνολο των αδιάθετων ακινήτων του κατασκευαστή.
- Στον «πάγο» και ο φόρος υπεραξίας. Αναστέλλεται μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2024 η επιβολή φόρου υπεραξίας 15% στις αγοραπωλησίες ακινήτων. Πρόκειται για ένα φόρο ο οποίος, σύμφωνα με τις διατάξεις, επιβάλλεται στην υπεραξία που προκύπτει ανάμεσα στην τιμή κτήσης και την τιμή πώλησης ενός ακινήτου, αλλά αναστέλλεται από το 2015 με διαρκείς παρατάσεις.
- Εκπτώσεις φόρου για ανακαινίσεις. Παράταση δύο ετών έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024 προβλέπεται και για την έκπτωση φόρου 40% στις δαπάνες ενεργειακής, λειτουργικής και αισθητικής αναβάθμισης των ακινήτων. Αναγνωρίζονται συνολικές δαπάνες έως 16.000 ευρώ, οι οποίες κατανέμονται ισόποσα σε περίοδο τεσσάρων ετών και επί των οποίων προβλέπεται έκπτωση φόρου 40%, εφόσον βεβαίως αποδεικνύονται από τα προβλεπόμενα παραστατικά.
- Έξι μήνες ακόμα μειωμένος ΦΠΑ.Με παράταση στην παράταση, το μέτρο του μειωμένου ΦΠΑ σε καφέ, εστίαση, μεταφορές επεκτείνεται πλέον έως το τέλος Ιουνίου 2023. Το μέτρο αφορά:
- Μεταφορές προσώπων και τις αποσκευές τους. Ο μειωμένος ΦΠΑ καλύπτει εισιτήρια των δρομολογίων με τρένο, μετρό και τραμ, με αστικά και υπεραστικά λεωφορεία, αεροπορικά εισιτήρια, εισιτήρια των επιβατικών πλοίων, τις μεταφορές με συνδυασμό οδικών, εναέριων και θαλάσσιων μέσων.
- Εστίαση
- Μη αλκοολούχα ποτά(καφές, ροφήματα) και αεριούχα νερά
- Υλικά αιμοκάθαρσης, απινιδωτές, μάσκες, αντισηπτικά, μέσα ατομικής υγιεινής και προστασίας
- Εισιτήρια κινηματογράφων
- Εισιτήρια ζωολογικών κήπων
- Υπηρεσίες γυμναστηρίων και σχολών χορού.
στο 