Του Τάσου Δασόπουλου
Άνευ αντικειμένου είναι στην παρούσα φάση η σωρεία δημοσιευμάτων και οι δεκάδες καθημερινά δηλώσεις υπευθύνων και ανεύθυνων με θέμα το ενδεχόμενο της εξόδου της Ελλάδας από το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα.
Σε θεσμικό επίπεδο η – πλέον αρμόδια – ευρωπαϊκή επιτροπή τοποθετήθηκε χθες μέσω της αναπληρώτριας εκπροσώπου τύπου της Κομισιόν κ. Ανίκα Μπράιτχαρτ . η οποία αρνήθηκε να σχολιάσει το δημοσίευμα του Der Spiegel που ξεκίνησε το σχετικό θέμα χαρακτηρίζοντας το διάλογο που ακολούθησε σπέκουλα. Επί της ουσίας θύμισε ότι «σύμφωνα με το άρθρο 143, παράγραφος 3 της Συνθήκης της ΕΕ, η συμμετοχή στην ευρωζώνη είναι αμετάκλητη».
Αυτό σημαίνει ότι στην παρούσα φάση δεν υπάρχει διαδικασία εξόδου μιας χώρες από την ζώνη του Ευρώ.
Ο διάλογος που έχει αναπτυχθεί κυρίως από μεγάλα ΜΜΕ της Γερμανίας ,της Αγγλίας και των ΗΠΑ βασίζεται σε εκτιμήσεις δημοσιογράφων με δεδομένη την συνολικά κακή εικόνα της ευρωπαϊκής οικονομίας και ειδικά των χωρών της ζώνης ευρώ.
Βασίζεται επίσης σε δηλώσεις κάποιον πολιτικών της άκρας δεξιάς της Γερμανίας οι οποίοι ούτως ή άλλως θεωρούσαν την συμμετοχή της Ελλάδας στο «σκληρό πυρήνα» της Ευρώπης ένα λάθος που πρέπει να διορθωθεί.
Δεν υπάρχει λοιπόν κανένα ενδεχόμενο εξόδου ; Φυσικά και υπάρχει αλλά μπορεί να γίνει μόνο οικειοθελώς Στην παρούσα φάση και με τις συνθήκες που επικρατούν σήμερα η Ελλάδα μπορεί από μόνη της να αποφασίσει να εγκαταλείψει το ευρώ. Πως;
Αν η νέα Κυβέρνηση δεν θελήσει να διαπραγματευτεί με τους επίσημους δανειστές μας για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης του μνημονίου θα κάνει το πρώτο κρίσιμο βήμα. ΕΕ ΔΝΤ και ΕΚΤ θα αποσύρουν όλα τα μέτρα στήριξης (παροχή ρευστότητας προς τις τράπεζες , άμεση δανειοδότηση μέσω των υφιστάμενων δανειακών συμβάσεων) και θα περιμένουν τις αποφάσεις της Ελλάδας.
Τα ταμειακά διαθέσιμα είναι σήμερα περίπου 2,5 δις ευρώ και μπορούν να καλύψουν με την βοήθεια και των εντόκων γραμματίων τις δανειακές υποχρεώσεις και τις ανελαστικές δαπάνες το πολύ μέχρι και τα τέλη Μαρτίου.
Αν η Ελλάδα επιμείνει να μην συζητά για την επόμενη μέρα του προγράμματος της θα πρέπει να δανειστεί… από κάπου 10 δις ευρώ για να καλύψει τις δανειακές της υποχρεώσεις για τον Ιούνιο και τον Αύγουστο. Με δεδομένο ότι οι αγορές θα παραμείνουν κλειστές μετά την αναστάτωση που θα έχει ήδη προκληθεί και το δεδομένο ότι η νομισματική πολιτική (με άλλα λόγια η έκδοση νέου χρήματος) είναι αποκλειστικό προνόμια της ΕΚΤ θα έχει δύο λύσεις.
Οι λύσεις περιλαμβάνουν:
Την στάση πληρωμών και την κήρυξή της Ελλάδας σε καθεστώς χρεοκοπίας. Μια τέτοια κατάσταση θα κινητοποιούσε τους ευρωπαίους εταίρους μας οι οποίοι ως πιο «φθηνή» λύση πιθανό να επέλεγαν την άμεση δημιουργία μηχανισμού εξόδου της Ελλάδας από ευρώ.
Ωστόσο σε μια κατάσταση που θα απειλούσε να προκαλέσει το φαινόμενο της χιονοστιβάδας εντός ευρώ έχοντας ανυπολόγιστες συνέπειες και για το ίδιο το κοινό νόμισμα οι αποφάσεις δεν θα ήταν εύκολες.
Η κερδοσκοπική επίθεση που θα δεχόταν ευρώ εν όψει των φημών για διάλυση της νομισματικής ένωσης θα οδηγούσε την ΕΚΤ και αύξηση των επιτοκίων στραγγαλίζοντας την ήδη αναιμική ανάπτυξη της Ευρώπης.
Οι πιο αδύναμοι «γίγαντες» της ευρωζώνης ( Ιταλία Ισπανία ) θα άρχισαν να παραπαίουν και τότε κανείς δεν θα είχε να χρηματοδοτήσει προγράμματα διάσωσης για τις χώρες αυτές.
Ως εναλλακτική θα έχουν την «ακριβή» λύση ενός τρίτου δανείου το οποίο θα συνοδεύεται και από ένα τρίτο μνημόνιο.
Την οικειοθελή έξοδο της χώρας από το ευρώ την αλλαγή νομίσματος με στόχο να αποπληρωθούν οι υποχρεώσεις της χώρας σε νέο ελληνικό νόμισμα.
Αυτή ή λύση θα ήταν πολύ δύσκολη για την Ελλάδα αφού από την έκδοση της η νέα δραχμή θα βρισκόταν σε συνεχή υποτίμηση προκαλώντας καπνίζοντα πληθωρισμό και ακόμη μεγαλύτερη φτώχεια και ανεργία.
Συνεπώς η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ δεν είναι ούτε επίκαιρη ούτε και εύκολη παρά τους όλο και περισσότερους «υποστηρικτές» της.