Nέα δεδομένα από την 1η Ιανουαρίου 2024 για τις μεταβιβάσεις ακινήτων. Αυτό που ουσιαστικά αλλάζει για τους φορολογούμενους είναι ότι δεν θα χρειάζεται να προσκομίζουν πλέον τη βεβαίωση για μη οφειλή του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ) καθώς καταργείται και τα απαιτούμενα πιστοποιητικά θα τα συλλέγει ο συμβολαιογράφος που θα συντάσσει το συμβόλαιο. Υπενθυμίζεται δε πως μέχρι στιγμής η διαδικασία για να δοθεί το πιστοποιητικό μη οφειλής ΤΑΠ στους πολίτες ήταν αρκετά χρονοβόρα καθώς έπρεπε να περιμένουν μέχρι και 9 μήνες για πάρουν τη βεβαίωση από τον αρμόδιο δήμο τους.
Ενώ σε κάποιες περιπτώσεις η καθυστέρηση του ΤΑΠ ήταν τόσο μεγάλη που έληγε η ισχύς άλλων πιστοποιητικών που ήταν αναγκαία για τη μεταβίβαση ακινήτου, όπως φορολογική ενημερότητα και ο πολίτης σε αυτή την περίπτωση αναγκάζονταν να επαναλάβει εκ νέου τη διαδικασία.
Η νέα νομοθεσία
Μάλιστα σύμφωνα με την νέα νομοθεσία το «Κτηματολόγιο» θα ενημερώνει τον δήμο για τη μεταβίβαση ακίνητου και αυτός με τη σειρά του θα ελέγχει εάν υπάρχει οφειλή ΤΑΠ. Στην περίπτωση που υπάρχει, τότε θα βεβαιώνεται το χρέος και θα εισπράττεται μέσω της Εφορίας και με αυτό τον τρόπο μπαίνει τέλος στην ταλαιπωρία των ιδιοκτητών και αγοραστών ακινήτων να περιμένουν στις ουρές των δημοτικών υπηρεσιών.
Σημειώνεται δε πως το νομοσχέδιο του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως προβλέπει ότι το νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου με την επωνυμία «Ελληνικό Κτηματολόγιο», με την ολοκλήρωση καταχώρισης κάθε εγγραπτέας πράξης με την οποία μεταβιβάζεται η κυριότητα ακίνητου, ενημερώνει τον Δήμο, στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το ακίνητο:
- Για το εμβαδόν του ακίνητου, του οποίου η κυριότητα μεταβάλλεται, και:
- Για τα στοιχεία του δικαιοπάροχου και του αποκτώντα την κυριότητα του ακινήτου, όπως αυτά καταχωρίζονται στη βάση δεδομένων του Ελληνικού Κτηματολογίου με την καταχώριση κάθε εγγραπτέας πράξης.
- Μετά την ενημέρωση τυχόν οφειλή Τέλους Ακίνητης Περιουσίας βεβαιώνεται και εισπράττεται από τον υπόχρεο δικαιοπάροχο του αποκτώντα κατά τις ισχύουσες διατάξεις στην Ταμειακή Υπηρεσία του δικαιούχου Δήμου.
Επίσης από το ίδιο νομοσχέδιο προκύπτει πως ο υπόχρεος δεν θα χρειάζεται να προσκομίσει απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος σε περίπτωση διηρημένων ιδιοκτησιών που βρίσκονται εντός του ιδίου οικοπέδου καθώς αυτό καταργείται. Υπενθυμίζεται πώς μέχρι σήμερα όποιος ενδιαφερόταν να αγοράσει ξεχωριστές οριζόντιες ιδιοκτησίες σε μια πολυκατοικία έπρεπε να επισυνάψει στο συμβόλαιο 3 αποσπάσματα κτηματολογικού διαγράμματος που έδειχναν ακριβώς το ίδιο οικόπεδο με το αντίστοιχο κόστος.
Ο Ηλεκτρονικός Φάκελος Ακινήτου
Αξιοσημείωτο είναι δε πως με την εφαρμογή του Ηλεκτρονικού Φάκελου Ακινήτου η συλλογή των εγγράφων θα γίνεται από τον συμβολαιογράφο που συντάσσει το συμβόλαιο μεταβίβασης ακινήτου αφού προηγούμενους οι συμβαλλόμενοι (αγοραστής και ο πωλητής) έχουν δώσει την σχετική εξουσιοδότηση. Δηλαδή ο αγοραστής και ο πωλητής του ακινήτου θα εξουσιοδοτούν τον συμβολαιογράφο που θα συγκεντρώνει ηλεκτρονικά τα πιστοποιητικά μέσω της πλατφόρμας e-Μεταβίβαση η οποία φιλοξενείται στο gov.gr.
Το νέο σύστημα αφορά μόνο συμβάσεις μεταξύ των φυσικών προσώπων επί εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων σε περιοχές που έχουν κτηματογραφηθεί και λειτουργεί Κτηματολογικό Γραφείο. Επίσης επισημαίνεται πως όλα τα δικαιολογητικά που είναι απαραίτητα για να ολοκληρωθεί μια αγοραπωλησία μέσα σε λίγα 24ωρα θα αντλούνται ηλεκτρονικά μέσω της νέας πλατφόρμας.
Πάντως τα πιστοποιητικά που έχει ο «Ηλεκτρονικός Φάκελος Ακινήτου» είναι:
- Τίτλος κτήσης (συμβόλαιο ή αντίγραφο κτηματολογικού φύλλου)
- Πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ
- Αποδεικτικό ενημερότητας
- Αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας.
- Πιστοποιητικό Πληρότητας Ταυτότητας Κτιρίου/ Διηρημένης Ιδιοκτησίας, Τυχόν δήλωση υπαγωγής στον ν. 4178/2013 ή στον ν. 4495/2017 και βεβαίωση εξόφλησης του οικείου προστίμου κατά τα οριζόμενα στους ανωτέρω νόμους,
- Σχέδια (κατόψεις) του μηχανικού
- Πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης
- Τοπογραφικό διάγραμμα και στοιχεία/σχέδια οικοδομικής άδειας (στέλεχος, διάγραμμα κάλυψης, κατόψεις, τοπογραφικό)
- Απόσπασμα Κτηματολογικού Διαγράμματος.