Πάνω από 9 στα 10 δημόσια ακίνητα φαίνεται πως έχουν καταπατηθεί. Δηλαδή έχουν καταπατηθεί 89.928 τέτοιου είδους ακίνητα από 97.029 δημόσια και ανταλλάξιμα κτήματα που είναι καταγεγραμμένα στο σύνολο. Ο αριθμός αυτός μεταφράζεται σε ποσοστό 92%.
Μάλιστα στα καταπατημένα δημόσια κτήματα έχουν ανεγερθεί κατοικίες ακόμη και πολυκατοικίες, εργοστάσια, αποθήκες, αγροτικά ακίνητα, εργαστήρια και κτίρια για οποιαδήποτε επαγγελματική χρήση, που είτε ιδιοκατοικούνται είτε εκμισθώνονται σε τρίτους. Αξιοσημείωτο είναι δε πως με νόμιμες οικοδομικές άδειες έχουν χτιστεί τα ακίνητα που έχουν καταπατηθεί.
Επίσης επισημαίνεται πως τα τελευταία χρόνια το 24% των ακινήτων έχει παραχωρηθεί σε δήμους και κοινότητες, ενώ το 22% σπιτιών έχει χαρακτηριστεί ως «αγνώστου » ιδιοκτήτη.
Το πακέτο 5 παρεμβάσεων του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας
Υπενθυμίζεται πως η ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών έχει ήδη θεσμοθετήσει ένα πακέτο που περιλαμβάνει πέντε παρεμβάσεις για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Αναλυτικά:
- Αιγιαλός-παραλίες. Η διάθεση των παραλιών γίνεται από φέτος σε ιδιώτες με ηλεκτρονικές δημοπρασίες. Αυτό γίνεται κεντρικά και όχι από τους δήμους.
- Διευθετούνται τα καταπατημένα ακίνητα. Για αυτά θα τεθεί τις επόμενες εβδομάδες σε λειτουργία πλατφόρμα στην οποία θα μπορούν να εισέλθουν οι ενδιαφερόμενοι που εκμεταλλεύονται μέρος ή το σύνολο ακινήτου πάνω από 30 έτη προκειμένου να αποκτήσουν τίτλους ιδιοκτησίας έναντι μικρού τιμήματος. Αυτό θα μπορεί να εξοφληθεί και μέχρι και σε 60 μηνιαίες δόσεις.
- Υλοποίηση στεγαστικής πολιτικής με ακίνητα της ΔΥΠΑ. Αξιοποιείται η περιουσία του Δημοσίου για την υλοποίηση στεγαστικής πολιτικής με ακίνητα της ΔΥΠΑ προκειμένου να προωθηθεί ο θεσμός της κοινωνικής κατοικίας στην Ελλάδα.
- Ακίνητα ΕΤΑΔ. Στο χαρτοφυλάκιο της ΕΤΑΔ βρίσκονται 36.000 ακίνητα. Σύμφωνα με τον διαγωνισμό αυτό, εκτιμάται πως θα γίνει αποτίμηση 6.000 ακινήτων, ενώ στο τέλος 1.000 εξ αυτών θα ενταχθούν άμεσα σε πλάνο ωρίμανσης και αξιοποίησης. Διευκρινίζεται όμως πως δεν θα διενεργηθούν 1.000 διαφορετικοί διαγωνισμοί. Ωστόσο ενδέχεται να υπάρξει μια ποικιλία “πακέτων” από διαφορετικές εταιρίες για κάθε ένα από αυτά με στόχο η διαδικασία να “τρέξει” πιο γρήγορα.
- Κοινωφελή ιδρύματα. Περίπου στα 1,12 δισ. ευρώ διαμορφώνεται η αποτελεσματική διαχείριση και εποπτεία του κεφαλαίου των κοινωφελών ιδρυμάτων και κληροδοτημάτων που εποπτεύει το αρμόδιο υπουργείο. Σημειώνεται δε πως η ειδική Nομοπαρασκευαστική Eπιτροπή εξετάζει να κάνει τροποποιήσεις που αφορούν στον νόμο περί κοινωφελών περιουσιών προκειμένου να εκσυγχρονιστούν αλλά και να εισαχθούν καινοτόμες πρακτικές.
Ποιες άλλες ενέργειες γίνονται
Άλλες ενέργειες που αναμένεται να γίνουν για το θέμα αυτό είναι μεταξύ άλλων τα εξής:
- Επιβολή αυστηρών κυρώσεων στους πολίτες που θα καταπατήσουν δημόσιες εκτάσεις. Μάλιστα οι παραβάτες θα εντοπίζονται σε πραγματικό χρόνο μέσω εργαλείων νέων τεχνολογιών.
- Χρήση νέων τεχνολογικών μέσων, (όπως drones σε συνδυασμό με εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης) για τη διαπίστωση παραβάσεων και την ανεύρεση καταπατήσεων σε κοινόχρηστους χώρους.
- Σημαντική εξοικονόμηση πόρων. Αυτό θα γίνει με τη συμπίεση των δαπανών περί στέγασης των υπηρεσιών με τη χρήση των ακινήτων του Δημοσίου.
- Διενέργεια μειοδοτικών διαγωνισμών και εκπόνηση κτιριολογικών προγραμμάτων, σύμφωνα με τα πρότυπα που έχουν εκδώσει οι αρμόδιες υπηρεσίες.
- Αναζήτηση κτιρίων για τη πλήρωση σύγχρονων απαιτήσεων περί ενεργειακής απόδοσης και ασφάλειας. Θα εξακολουθήσει η παραχώρηση χώρων σε δημόσια ακίνητα από τις Κτηματικές Υπηρεσίες για τη στέγαση των υπηρεσιών στο πλαίσιο μείωσης των δαπανών του Δημοσίου και της περαιτέρω εξοικονόμησης πόρων.
- Προώθηση του εκσυγχρονισμού της νομοθεσίας. Ο σκοπός είναι η εναρμόνιση της αξιοποίησης των δημόσιων ακινήτων με τις ανάγκες και τις απαιτήσεις της αγοράς αλλά και με τις βέλτιστες πρακτικές βιώσιμης διαχείρισης. Παράλληλα θα αναπτυχθεί συνεργασία με άλλους φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα που διαχειρίζονται ακίνητα.
- Σύνταξη Κώδικα Κοινωφελών Περιουσιών. Ο στόχος είναι να εκσυγχρονιστεί το σχετικό πλαίσιο, ώστε η διαχείριση και η εποπτεία των κοινωφελών περιουσιών να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες.