Του Τάσου Δασόπουλου
Μεγάλη αγωνία και κλειστά στόματα των υπευθύνων εντός και εκτός Ελλάδας θα είναι τα χαρακτηριστικά του κλίματος μέχρι και την Πέμπτη το απόγευμα που θα αποφασίσει η επιτροπή νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ για τους κανόνες της ποσοτικής χαλάρωσης.
Το μέτρο της αγοράς κρατικού χρέους από τις εθνικές κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών της Ευρωζώνης αν και σωτήριο, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα εφαρμοστεί -τουλάχιστον άμεσα – για την Ελλάδα.
Ο «πλούσιος Βορράς» με επικεφαλή την Γερμανία αρνείται πεισματικά την «αμοιβαιοποίηση» του χρέους αφού κάτι τέτοιο, θα έπληττε μεσοπρόθεσμα την δική τους υψηλή πιστοληπτική ικανότητα.
Πληροφορίες θέλουν τον πρόεδρο της ΕΚΤ και την Καγκελάριο της Γερμανίας κ. Άνχελα Μέρκελ να έχουν συμφωνήσει από την περασμένη Τετάρτη σε ένα γενικό πλαίσιο κανόνων σε ότι αφορά την εφαρμογή του μέτρου.
Συμφωνήθηκε λοιπόν ότι την αγορά των κρατικών ομολόγων δεν θα κάνει η ΕΚΤ αλλά οι εθνικές Κρατικές Τράπεζες οι οποίες θα αναλαμβάνουν και το μισό ρίσκο αγοράζοντας ασφάλιστρα κινδύνου (CDS) για τα μισά από τα ομόλογα που θα αγοράζουν από τα κράτη μέλη.
Επίσης συμφωνήθηκε να υπάρχει ένα όριο στις αγορές χρέους το οποίο δεν θα υπερβαίνει το 20-25%.
Ενας τρίτος κανόνας που συμφωνήθηκε γενικά , χωρίς να οριστικοποιηθεί είναι ότι δεν θα μπορούν να ευεργετούνται από το μέτρο οι χώρες [που βρίσκονται σε πρόγραμμα σταθεροποίησης.
Ο κανόνας αυτός αφήνει – προς το παρόν – εκτός της ποσοτικής χαλάρωσης την Ελλάδα.
Αν η νέα Κυβέρνηση δεν καταφέρει να πετύχει την ολοκλήρωση του μνημονίου που έχει παραταθεί μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου ώστε να περάσει στην προληπτική πιστωτική γραμμή δεν μπορεί βρίσκεται στο μέτρο της ποσοτικής χαλάρωσης.
Το κακό είναι ότι σύμφωνα με τις νεότερες εκτιμήσεις των Βρυξελλών η προληπτική πιστωτική γραμμή στην παρούσα φάση δεν είναι πλέον εφικτή.
Τούτο διότι ακόμη και με το δίχτυ προστασίας που έχει ήδη προεγκριθεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη η Ελλάδα δεν είναι σε θέση σήμερα να επιστρέψει σε δανεισμό από τις αγορές . Αν υπάρχει νέο δάνειο και παράταση του μνημονίου η ποσοτική χαλάρωση αναβάλλεται επ αόριστο.
Κρυφή ελπίδα όλων ήταν και παραμένει την Πέμπτη ο κ. Ντράγκι να μην δώσει όλο το πλαίσιο εφαρμογής του νέου μέτρου αλλά μόνο ένα γενικό περίγραμμα αναβάλλοντας την συνολική λύση για τον Μάρτιο.
Με τον τρόπο αυτό θα υπάρξει λίγος χρόνος ώστε να διορθωθούν τα κακώς κείμενα . Αν τελικά δοθεί και μια επιπλέον εξάμηνη παράταση για το ελληνικό πρόγραμμα θα είναι δυνατό να εφαρμόσει και η Ελλάδα το μέτρο το τελευταίο τρίμηνο του χρόνου.
Τι έχει να κερδίσει η Ελλάδα από την εφαρμογή της ποσοτικής χαλάρωσης;
Ακόμη και αν το όριο του 25% για την αγορά χρέους θα επιβεβαιωθεί ένα ποσοστό χρέους που θα φτάνει το 44,2% του ΑΕΠ θα μπεί στο «μπαούλο» της ΤτΕ αποτελώντας ένα είδος «εσωτερικού δανεισμού».
Έτσι θα μείνει ανέπαφο από τους κλυδωνισμούς της αγοράς . Το μεγαλύτερο από το υπόλοιπο του χρέους είναι «δημόσιο» δηλαδή αφορά τα δάνεια των μνημονίων και είναι κλειδωμένο σε ότι αφορά το επιτόκιο.
¨Όλα αυτά θα προστατεύσουν την Ελλάδα από τις μεγάλες διακυμάνσεις των αποδόσεων των ομολόγων της επιτρέποντας (μαζί με την προληπτική πιστωτική γραμμή) να επιτρέψει ταχύτερα και ασφαλέστερα την επιστροφή στο δανεισμό από τις αγορές.