Παρά το γεγονός ότι κατά την διάρκεια των εορτών καταβλήθηκαν οι συντάξεις με ενσωματωμένες τις αυξήσεις του 3%, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που διαπίστωσαν πως αντί για μεγαλύτερες αποδοχές, ο τραπεζικός τους λογαριασμός ήταν … λειψός. Με άλλα λόγια αντί για αυξήσεις στις συντάξεις τους είδαν μειώσεις. Αρκετοί ήταν και αυτοί που απλά παρέμειναν στα ίδια επίπεδα.
Όπως όλα δείχνουν την «ζημιά» στις συγκεκριμένες κατηγορίες συνταξιούχων την έκανε η περιβόητη Ειδική Εισφορά Αλληλεγγύης.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Πρόκειται για την δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που δίνονται αυξήσεις στις συντάξεις και αντίστοιχα, η δεύτερη χρονιά που η αύξηση αυτή «ροκανίζεται» σε αρκετούς συνταξιούχους λόγω της ύπαρξης της Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης.
Πως μειώθηκαν οι συντάξεις παρά την αύξηση του 3%
Αυτός άλλωστε είναι και ένας από τους λόγους που τόσο η προηγούμενη, όσο και η νυν ηγεσία του υπουργείου Εργασίας συζητά την εφαρμογή ενός δικαιότερου συστήματος, χωρίς, πάντως σε κάθε περίπτωση, να συζητείται το ενδεχόμενο κατάργησής της.
Την «ζημιά» την έχουν υποστεί κυρίως υψηλοσυνταξιούχοι, οι οποίοι από το 2010, πέρα από όλες τις άλλες επιβαρύνσεις καταβάλλουν στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης -και συγκεκριμένα στον «κουμπαρά» Αλληλεγγύης των Γενεών (ΑΚΑΓΕ)- την Ειδική Εισφορά Αλληλεγγύης (ΕΑΣ).
Η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων παρακρατείται μηνιαία από τις συντάξεις ως εξής:
- Για συντάξεις από 1.400,01 έως 1.700 ευρώ, ποσοστό 3%.
- Για συντάξεις από 1.700,01 έως 2.000 ευρώ, ποσοστό 6%.
- Για συντάξεις από 2.000,01 έως 2.300 ευρώ, ποσοστό 7%.
- Για συντάξεις από 2.300,01 έως 2.600 ευρώ, ποσοστό 9%.
- Για συντάξεις από 2.600,01 έως 2.900 ευρώ, ποσοστό 10%.
- Για συντάξεις από 2.900,01 έως 3.200 ευρώ, ποσοστό 12%.
- Για συντάξεις από 3.200,01 έως 3.500 ευρώ, ποσοστό 13%.
- Για συντάξεις από 3.500,01 ευρώ και άνω, ποσοστό 14%.
Επιπλέον εισφορά 3%-10% καταβάλλουν όσοι συνταξιούχοι έχουν επικουρική από 300 ευρώ και άνω.
Έτσι, όσοι κινούνταν γύρω από τα συγκεκριμένα όρια και τα ξεπέρασαν μετά την αύξηση, είδαν την σύνταξή τους να «ροκανίζεται».
Σε ποιους συνταξιούχους «κουρεύτηκαν» οι αποδοχές
Τι έγινε λοιπόν με την αύξηση του 3% και η συγκεκριμένη κατηγορία συνταξιούχων βρέθηκε τελικά να λαμβάνει ακόμη και μειωμένα ποσά; Σοβαρό ήταν το πλήγμα κυρίως για εκείνους που λαμβάνουν συντάξεις πέριξ των 1.400 και 1.700 ευρώ.
Για παράδειγμα νέος συνταξιούχος με σύνταξη 1.395 ευρώ δεν είχε κράτηση ΕΑΣ έως το 2023, γιατί είναι κάτω από τα 1.400 ευρώ. Με την αύξηση κατά 3% που έλαβε λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, η σύνταξη Ιανουαρίου ανήλθε σε 1.436,85 ευρώ.
Στο ποσό αυτό, επιβλήθηκε η κράτηση της ΕΑΣ, ύψους 3% που αντιστοιχεί στην πρώτη κλίμακα. Έτσι, κι ενώ η ονομαστική αύξηση ανέρχεται σε 41,85 ευρώ, λόγω της ΕΑΣ η σύνταξή του περιορίστηκε στα 1.400 ευρώ, με όφελος μόλις 5 ευρώ.
Συνταξιούχος που μέχρι το 2023 λάμβανε σύνταξη 1.695 ευρώ μεικτά και κατέβαλλε ΕΑΣ της τάξης του 3%, είχε κράτηση 50,85 ευρώ. Έτσι, η σύνταξή του περιοριζόταν στα 1.644,15 ευρώ τον μήνα. Με την αύξηση κατά 3% για το 2024 (στα μεικτά), η σύνταξη ανέβηκε στα 1.745,85 ευρώ, ήτοι αύξηση της τάξης των 100 ευρώ. Όμως, αυτόματα, η κράτηση της ΕΑΣ από 3% έγινε 6%, καθώς λόγω αύξησης του ονομαστικού εισοδήματος σε πάνω από 1.700 ευρώ, ο συνταξιούχος ανέβηκε στη δεύτερη κλίμακα.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα όχι μόνο να μηδενίζεται η αύξηση αλλά και να μειώνεται το αρχικό ποσό της σύνταξης, καθώς στο χέρι έλαβε 1.641,09 ευρώ. Έτσι, και παρά την αύξηση των 100 ευρώ, στην τσέπη έλαβε σύνταξη μειωμένη κατά 3 ευρώ.
Πόσα χρήματα λαμβάνουν οι περισσότεροι συνταξιούχοι
Η πλειονότητα πάντως των συνταξιούχων, δεν ανήκει σε αυτή την κατηγορία, καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία της Έκθεσης Ήλιος για τον μήνα Δεκέμβριο του 2023, η μέση κύρια σύνταξη βρίσκεται κάτω από τα 800 ευρώ μεικτά.
Αναλυτικά, ο μέσος όρος των κύριων συντάξεων ήταν μόλις 795 ευρώ και των επικουρικών 196 ευρώ.
Ειδικά δε για τις νέες συντάξεις γήρατος που εκδόθηκαν από τον ΕΦΚΑ και αφορούν πρώην εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα, κατά μέσο όρο κινήθηκαν στα 694,20 ευρώ.
Αντίστοιχα, για τους νέους συνταξιούχους του δημόσιου τομέα, η μέση κύρια σύνταξη κινήθηκε στα 1.231,52 ευρώ.
Συνολικά, τον Δεκέμβριο καταγράφηκαν 2.483.573 συνταξιούχοι.
Πληρώθηκαν 4.573.534 συντάξεις, από τις οποίες 2.821.115 ήταν κύριες, 1.324.767 ήταν επικουρικές, ενώ δόθηκαν 427.652 μερίσματα και απαιτήθηκε ποσό άνω των 2,5 δισ. ευρώ για να καταβληθεί το σύνολο των συντάξεων (κύριων και επικουρικών), τα μερίσματα και τα επιδόματα.
Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, κατά τον τελευταίο μήνα του προηγούμενου έτους υπήρξε σημαντική επιτάχυνση στον ρυθμό απονομής των νέων συντάξεων.
Συγκεκριμένα, απονεμήθηκαν 31.357 νέες συντάξεις όλων των κατηγοριών (κύριες κι επικουρικές), περισσότερες κατά 4.791 ή κατά 16%, σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2023.
στο 