Νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης: Πότε θα ισχύσει και τι θα προβλέπει

Μετά τις 17 Ιουνίου αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων για το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης το οποίο θα τεθεί σε ισχύ από το 2022. Το σύστημα αυτό θα αφορά μόνο στους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας και θα είναι κεφαλαιοποιητικό, δηλαδή οι εισφορές των νέων εργαζομένων, αντί να χρηματοδοτούν τις επικουρικές συντάξεις των τωρινών συνταξιούχων, θα αποταμιεύονται σε έναν ατομικό «κουμπαρά» και θα επενδύονται για τις συντάξεις των ίδιων των ασφαλισμένων. Μέχρι το τέλος του 2021 αναμένεται να έχει ξεκινήσει τη λειτουργία του ο νέος φορέας για την κεφαλαιοποιητική επικουρική ασφάλιση, καθώς έως τότε εκτιμάται ότι θα έχει την κατάλληλη κτιριακή υποδομή, θα έχει επιλεγεί ο επικεφαλής και θα έχει επιτευχθεί μια βασική στελέχωσή του, καθώς και θα έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες για την προμήθεια πληροφοριακού συστήματος για την υποστήριξη των επιμέρους λειτουργιών του.
Σύμφωνα με τον υφυπουργό Εργασίας Πάνος Τσακλόγλου, στόχος της προωθούμενης μεταρρύθμισης είναι να περιορίσει τους κινδύνους του ασφαλιστικού συστήματος που απορρέουν από τη δημογραφική γήρανση του πληθυσμού, να δώσει ώθηση στην αναπτυξιακή διαδικασία της ελληνικής οικονομίας, να εξασφαλίσει υψηλότερες συντάξεις για τους μελλοντικούς συνταξιούχους και να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.
Επισημαίνεται ότι με βάση την εμπειρία των κρατών στα οποία αυτό το σύστημα λειτουργεί επί πολλά χρόνια, οι αποδόσεις που εξασφαλίζουν οι επενδύσεις είναι σημαντικές και οδηγούν συχνά σε υψηλότερες συντάξεις όχι μόνο από τις σημερινές, αλλά και από το σύνολο των εισφορών που έχουν καταβληθεί. Όμως ακόμα και στην περίπτωση που οι αγορές καταγράψουν πτωτική πορεία για μεγάλο διάστημα, ο αρμόδιος υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Πάνος Τσακλόγλου έχει διαβεβαιώσει ότι το κράτος θα εγγυηθεί το κεφάλαιο των ασφαλισμένων. Δηλαδή το κράτος θα επιδοτήσει τον ατομικό λογαριασμό του ασφαλισμένου ώστε το σωρευμένο ποσό στον ατομικό λογαριασμό του κατά τον χρόνο της συνταξιοδότησης να ισούται με τις εισφορές που κατέβαλε συν τον πληθωρισμό.
Το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης
Το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης αφορά:
-Τους νέους μισθωτούς δημόσιου και ιδιωτικού τομέα που εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας.
-Τους νέους αυτοαπασχολούμενους που εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας και απασχολούνται σε κλάδους στους οποίους σήμερα είναι υποχρεωτική η επικουρική ασφάλιση (π.χ. μηχανικοί, δικηγόροι).
-Σε εθελοντική βάση, όλους τους υφιστάμενους εργαζομένους (μισθωτούς και αυτοαπασχολούμενους) ηλικίας έως 35 ετών.
-Το νέο σύστημα δεν επιφέρει καμία αλλαγή στις συντάξεις όσων έχουν ήδη βγει στη σύνταξη, ούτε στον τρόπο υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων των σημερινών εργαζομένων που παραμένουν στο ισχύον σύστημα επικουρικής ασφάλισης.
-Οι ασφαλιστικές εισφορές παραμένουν οι ίδιες με το σημερινό σύστημα επικουρικής ασφάλισης. Δηλαδή, το συνολικό ύψος για τους μισθωτούς είναι 6% και επιμερίζεται σε 3% για τον εργαζόμενο και 3% για τον εργοδότη επί των ασφαλιστέων αποδοχών. Οι εισφορές για τους αυτοαπασχολούμενους θα υπολογίζονται βάσει των ασφαλιστικών κατηγοριών που ισχύουν και σήμερα.
-Ο ασφαλισμένος θα βλέπει στον ατομικό του «κουμπαρά» τις ασφαλιστικές εισφορές που έχουν καταβληθεί από τον εργοδότη ή τον ίδιο (εφόσον πρόκειται για αυτοαπασχολούμενο).
-Όταν ο ασφαλισμένος συνταξιοδοτηθεί θα λαμβάνει επικουρική σύνταξη βασισμένη στο ποσό των εισφορών του και στην απόδοση των επενδύσεών του.
-Η νέα επικουρική έχει ακριβώς τις ίδιες καλύψεις με τη σημερινή. Δηλαδή μεταβιβάζεται ως σύνταξη χηρείας και εμπεριέχει κάλυψη για τυχόν αναπηρία.
-Στο πλαίσιο του νέου συστήματος επικουρικής ασφάλισης θα συσταθεί ένα νέο δημόσιο ταμείο, το οποίο θα έχει την αποκλειστική ευθύνη για τη διαχείριση των εισφορών των ασφαλισμένων.
-Οι επενδύσεις θα γίνονται σε αυστηρό πλαίσιο ελέγχου και εποπτείας από εποπτικές Αρχές, ενώ θα καθορίζεται ανώτατη έκθεση ανά είδος επένδυσης προκειμένου να υπάρχει διασπορά του ρίσκου της αγοράς.
-Το δημόσιο ταμείο θα μπορεί να συνεργάζεται με διαχειριστές κεφαλαίων. Υπογραμμίζεται ότι οι εισφορές των ασφαλισμένων θα παραμένουν στην ευθύνη και ιδιοκτησία του δημόσιου ταμείου. Ασφαλισμένοι και μελλοντικοί συνταξιούχοι θα συμβάλλονται αποκλειστικά με το δημόσιο ταμείο, το οποίο θα είναι ο μοναδικός υπεύθυνος απέναντί τους για τη διαχείριση των εισφορών, τις επενδύσεις και την καταβολή των επικουρικών συντάξεων.