Τον έλεγχο επιχειρήσεων ελληνικών συμφερόντων με έδρα τη Βουλγαρία και την Κύπρο ξεκινούν οι φορολογικές αρχές, με στόχο να εντοπισθούν όσες εξ αυτών ουσιαστικά δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα αλλά χρησιμοποιούν ως βάση τις ανωτέρω χώρες προκειμένου να καταβάλουν μικρότερη φορολογία ή να αποφύγουν τη φορολογία στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι περισσότερες επιχειρήσεις, κυρίως στη Βουλγαρία, εμφανίζουν μηδενική δραστηριότητα και προφανώς δεν απασχολούν εργαζομένους.
Ανώτατο κυβερνητικό στέλεχος αναφέρει στην Καθημερινή ότι το προσεχές διάστημα θα υπογραφούν διακρατικές συμφωνίες με τη Βουλγαρία και την Κύπρο προκειμένου να ελεγχθούν σε βάθος όλες αυτές οι επιχειρήσεις. Ταυτόχρονα, η Διεύθυνση Οικονομικών Σχέσεων (ΔΟΣ) του υπουργείου Οικονομικών θα ζητήσει τη συνδρομή των φορολογικών αρχών των γειτονικών χωρών, ώστε να ξεκινήσουν άμεσα έλεγχοι σε ορισμένες επιχειρήσεις για τις οποίες υπάρχουν καταγγελίες για μεγάλη φοροδιαφυγή.
Το ίδιο κυβερνητικό στέλεχος αναφέρει ότι θα επιβληθεί πολύ μεγάλο πρόστιμο σε όσες επιχειρήσεις εντοπισθούν να έχουν συστήσει επιχειρήσεις στην Ελλάδα αλλά επί της ουσίας οι επιχειρηματικές τους δραστηριότητες είναι στην Ελλάδα (θα κατατεθεί σχετικός νόμος το προσεχές διάστημα στη Βουλή). Στόχος, όπως αναφέρει, είναι να ανακοπεί η δημιουργία εικονικών επιχειρήσεων στις γειτονικές χώρες.
Ηδη οι συζητήσεις με τις αρμόδιες υπηρεσίες της Κύπρου και της Βουλγαρίας έχουν ξεκινήσει, προκειμένου το αργότερο μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου να υπογραφούν οι διακρατικές συμφωνίες. Αν και με την Κύπρο οι διαδικασίες είναι εύκολες, με τη Βουλγαρία είναι δυσκολότερες, καθώς οι εκπρόσωποι της τελευταίας επιθυμούν και αυτοί στοιχεία Βουλγάρων που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα. Πάντως, το υπουργείο Εργασίας με το αντίστοιχο υπουργείο στη Βουλγαρία έχουν συζητήσει το θέμα της ανταλλαγής των στοιχείων που ζητούνται εκατέρωθεν.
Το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών για τον έλεγχο των επιχειρήσεων ελληνικών συμφερόντων ή ακόμη και βουλγαρικών επιχειρήσεων στις οποίες συμμετέχουν, ανεξαρτήτως ποσοστού, φυσικά και νομικά πρόσωπα από την Ελλάδα, προβλέπει ακόμη και τη μετάβαση κλιμακίων από την Ελλάδα, τα οποία θα δώσουν στοιχεία στις ελεγκτικές αρχές της Βουλγαρίας. Ο λόγος που αρκετές επιχειρήσεις αποφάσισαν να μεταφέρουν την έδρα τους στη γειτονική χώρα έγκειται στο ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς, καθώς ο φόρος επί των κερδών ανέρχεται μόλις στο 10% από 29% που εφαρμόζεται στην Ελλάδα. Μάλιστα, τον τελευταίο χρόνο περισσότερες από 5.000 επιχειρήσεις αποφάσισαν να ανοίξουν ΑΦΜ στη Βουλγαρία προκειμένου να έχουν τραπεζικούς λογαριασμούς. Tα capital controls ήταν ο κύριος λόγος των εταιρειών αυτών, χωρίς ωστόσο, όπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, να έχουν επιχειρηματική δραστηριότητα.
Το ανώτατο κυβερνητικό στέλεχος υπογραμμίζει στην «Κ» ότι η κυβέρνηση λαμβάνει μέτρα διαφύλαξης των συμφερόντων του ελληνικού Δημοσίου, στέλνοντας ταυτόχρονα ένα μήνυμα σε όσους επιθυμούν να εκμεταλλευτούν-φοροδιαφύγουν ότι θα ελεγχθούν. Σε καμία περίπτωση η κυβέρνηση δεν θα δημιουργήσει προβλήματα σε όσες ελληνικές επιχειρήσεις αποφασίσουν πραγματικά να δραστηριοποιηθούν σε βαλκανικές χώρες.
Μετά την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας, οι βουλγαρικές και κυπριακές αρχές θα αποστείλουν κατάλογο με τις επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων, καθώς και τις μετοχικές συνθέσεις βουλγαρικών ή κυπριακών επιχειρήσεων στις οποίες συμμετέχουν Ελληνες.
Σε πρώτη φάση θα ξεκινήσουν οι έλεγχοι στην Ελλάδα για να διαπιστωθεί η δραστηριότητά τους και εν συνεχεία θα ζητήσουν τη συνδρομή των ελεγκτικών αρχών των βαλκανικών χωρών.
Ερχονται εξοντωτικά πρόστιμα
Για εξοντωτικά πρόστιμα κάνουν λόγο στο υπουργείο Οικονομικών για τις εικονικές επιχειρήσεις που φαίνεται ότι δραστηριοποιούνται στις βαλκανικές χώρες. Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών αναφέρουν ότι υπάρχουν κυκλώματα στη Βόρεια Ελλάδα που «στήνουν» επιχειρήσεις στη Βουλγαρία και στα οποία εμπλέκονται δικηγόροι, λογιστές και μεσίτες. Επίσης αναφέρουν ότι πρόκειται κυρίως για εταιρείες παροχής υπηρεσιών και μικροεπιχειρήσεις. Για παράδειγμα, πρόσφατα εντοπίσθηκε φυσικό πρόσωπο που άνοιξε επιχείρηση στη Βουλγαρία, η οποία δραστηριοποιείται στο service ηλεκτρονικών υπολογιστών και κινητών τηλεφώνων. Επί της ουσίας, η δουλειά γίνεται στην Ελλάδα, αλλά η απόδειξη που εκδίδεται είναι από τη Βουλγαρία. Αυτό που εξετάζεται είναι αν η ανωτέρω επιχείρηση «κάνει και άλλες δουλειές», όπως ξέπλυμα «μαύρου» χρήματος. Επίσης, έχουν εντοπισθεί φυσικά πρόσωπα τα οποία έχουν προχωρήσει στο άνοιγμα, για παράδειγμα, 15 επιχειρήσεων τις οποίες μεταπωλούν σε επιχειρηματίες στην Ελλάδα έναντι αντιτίμου.
Σύμφωνα με στοιχεία που είχαν διαβιβαστεί πρόσφατα στη Βουλή, ο συνολικός αριθμός εταιρειών ελληνικών συμφερόντων ανήλθε έως τις 31 Δεκεμβρίου 2014 σε περίπου 11.000, από τις οποίες περίπου οι 9.000 δεν εμφανίζουν απασχολούμενο.
Επίσης, 6.000 από τις 11.000 εταιρείες εμφανίζουν μηδενική δραστηριότητα. Το 2015 υπήρξαν περίπου 2.000 νέες εγγραφές επιχειρήσεων, οι οποίες στο σύνολό τους δεν εμφανίζουν απασχολούμενο, ενώ δεν περιλαμβάνουν μεταφορά παραγωγικής ή εμπορικής δραστηριότητας.
Από τα στοιχεία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ) που αναφέρονται στο έγγραφο η εικόνα των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στα Βαλκάνια, είτε μέσω μεταφοράς έδρας είτε μέσω εγκατάστασης υποκαταστήματος, έχει ως εξής:
• Ελληνικές εταιρείες με υποκαταστήματα στην Κύπρο: 101.
• Ελληνικές εταιρείες με υποκαταστήματα στη Βουλγαρία: 33.
• Ελληνικές εταιρείες με υποκαταστήματα στη Ρουμανία: 50.
• Κυπριακές εταιρείες με υποκαταστήματα στην Ελλάδα: 281.
• Βουλγαρικές εταιρείες με υποκαταστήματα στην Ελλάδα: 46.
• Ρουμανικές εταιρείες με υποκαταστήματα στην Ελλάδα: 9.
στο 