Το ρευστό πολιτικό κλίμα, η αβεβαιότητα για ρευστότητα, η έλλειψη για αναδιάρθρωση του θεσμικού πλαισίου των δημόσιων διαγωνισμών, η ανεπάρκεια κεφαλαίων και η απουσία ξεχωριστής ηγεσίας στο υπουργείο Υποδομών, όπως ζητούν οι κατασκευαστικοί όμιλοι, έχουν οδηγήσει σε μπαράζ αναβολών, ακόμη και ακυρώσεων, των διαγωνισμών που αφορούν σε επενδύσεις για δημόσια έργα και που συνολικά το ύψος τους ανέρχεται στα 2,1 δισ. ευρώ.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι, από τους 40 μεγάλους διαγωνισμούς -συνολικού ύψους 747 εκατ. ευρώ-, που είχαν προγραμματιστεί για το διάστημα Δεκεμβρίου 2014 – Φεβρουαρίου 2015, οι μισοί έχουν πάρει αναβολή.
Στον “αέρα” ωστόσο βρίσκονται, σύμφωνα με τους κατασκευαστές, ακόμη και τα προγραμματισμένα έργα του επομένου τριμήνου, λόγω της καθυστέρησης στην τοποθέτηση νέων διοικήσεων στους περισσότερους οργανισμούς. Το γεγονός αυτό έχει καταστροφικές συνέπειες στην ελληνική οικονομία καθώς, τα λεγόμενα «μικρά» έργα έχουν σημαντική επίδραση στον κατασκευαστικό κλάδο.
– Σχεδόν το μισό, του συνολικού προϋπολογισμού των έργων που είχαν προγραμματιστεί για το τελευταίο τρίμηνο κάλυπτε ο οδικός άξονας Πάτρα – Πύργος -κόστους περί τα 430 εκατ. ευρώ- ο διαγωνισμός για την κατασκευή του οποίου είχε εξαγγελθεί πολλάκις από τον πρώην υπουργό Υποδομών, κ. Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, χωρίς ωστόσο, ποτέ να πραγματοποιηθεί.
Τελευταία ημερομηνία δημοπράτησης του έργου είχε οριστεί η 27η Ιανουαρίου, αλλά υπήρξε αναβολή για τις 31 Μαρτίου, λόγω εκλογών. Στην πραγματικότητα εκκρεμούν μελέτες για τον οδικό άξονα, αλλά και η ένταξή του στο νέο ΕΣΠΑ 2014 – 2020. Υπενθυμίζεται πως η Κομισιόν επέστρεψε προς επαναϋποβολή το επιχειρησιακό σχέδιο «Μεταφορές και Περιβάλλον» του νέου ΕΣΠΑ, το οποίο υποτίθεται πως είχε εγκριθεί στα τέλη του 2014.
– Για τις 20 Ιανουαρίου είχε προγραμματιστεί ο διαγωνισμός του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, για τα έργα κατασκευής δικτύων μεταφοράς και διανομής νερού άρδευσης στους Δήμους Ασκληπιείου και Επιδαύρου, προϋπολογισμού 25,9 εκατ. ευρώ, ο οποίος, επίσης αναβλήθηκε.
– Στα 17 εκατ. ευρώ είχε οριστεί ο προϋπολογισμός του έργου εξυγίανσης – αποκατάστασης κτιριακών εγκαταστάσεων και περιβάλλοντος χώρου στα πρώην Μεταλλεία Αμιάντου Βορείου Ελλάδος (ΜΑΒΕ) που βρίσκονται στο Ζιδάνι του δήμου Σερβίων – Βελβεντού. Ο διαγωνισμός ακυρώθηκε, ενώ δεν είχαν λείψει οι διαμαρτυρίες για τη μέθοδο υλοποίησης (μελέτη – κατασκευή) από εργολάβους.
– Άγονος κηρύχθηκε και ο διαγωνισμός, προϋπολογισμού περί τα 6,3 εκατ. ευρώ, για την αποπεράτωση και τον εκσυγχρονισμό των κτιριακών υποδομών του Ωδείου Αθηνών, που προκηρύχθηκε παραμονές Χριστουγέννων.
– Αναβολές υπήρξαν και σε κρίσιμα έργα αποκατάστασης παράνομων χωματερών (ήδη η Ελλάδα πληρώνει ημερήσιο πρόστιμο για κάθε παράνομη χωματερή που δεν έχει σταματήσει να λειτουργεί ή δεν έχει αποκατασταθεί) όπως συνέβη στο Δήμο Δράμας, ο οποίος προωθούσε έργο προϋπολογισμού 3,3 εκατ. ευρώ.
Σε άλλη μια αναβολή οδεύουν τρεις μεγάλοι διαγωνισμοί για έργα με συμβάσεις παραχώρησης. Πρόκειται για το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Ηρακλείου, την υποθαλάσσια ζεύξη Σαλαμίνας – Περάματος και τον οδικό άξονα Ελευσίνα – Θήβα – Υλίκη.
Σύμφωνα με τους εργολάβους, οι διαγωνισμοί δε μπορούν να προχωρήσουν διότι εκκρεμούν οι αποφάσεις του νέου υπουργού Οικονομίας, κ. Γιώργου Σταθάκη, για την τελική κατανομή κονδυλίων του ΕΣΠΑ 2014 – 2020.
Ένας ακόμη λόγος που συμβάλλει στην αναβολή των διαγωνισμών είναι ο σκεπτικισμός των ξένων ομίλων, που είχαν αρχικώς ενδιαφερθεί, λόγω του ρευστού κλίματος της ελληνικής οικονομίας.
Η επένδυση στο Καστέλι
Το πλέον κρίσιμο από τα τρία έργα, καθώς συνδέεται με την τουριστική ανάπτυξη της Κρήτης, είναι το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Ηρακλείου, με την προθεσμία υποβολής προσφορών να λήγει στις 7 Απριλίου. Βέβαιη θεωρείται η νέα παράταση καθώς οι διεθνείς όμιλοι που έχουν συνεταιριστεί με εγχώριους εργολάβους θα αναμένουν την ομαλοποίηση της ελληνικής οικονομίας.
Μάλιστα, είχαν ήδη διαμορφωθεί τα σχήματα που θα διεκδικούσαν την κατασκευή και την εκμετάλλευση του νέου αεροδρομίου, ο προϋπολογισμός του οποίου ανέρχεται στα 750 – 800 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για την κοινοπραξία της γαλλικής Vinci Airport με τον όμιλο ΕΛΛΑΚΤΩΡ, την κοινοπραξία της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ με την ισπανική ACS και την συμμαχία της J&P ΑΒΑΞ με τη γαλλική Bouygues.
Η υποθαλάσσια ζεύξη Σαλαμίνας – Περάματος
Ελκυστικότερο φαίνεται το έργο της υποθαλάσσιας ζεύξης Σαλαμίνας – Περάματος, προϋπολογισμού 350 εκατ. ευρώ. Ο διαγωνισμός που εκπνέει στα τέλη Μαρτίου έχει πάρει μέχρι στιγμής, 7 φορές παράταση! Δεν είναι ακόμη έχουν διευκρινιστεί τα σχέδια της κυβέρνησης για το έργο και συγκεκριμένα για το αν θα κατασκευαστεί μέσω παραδοσιακής εργολαβίας ή μέσω σύμβασης παραχώρησης (όπου οι χρήστες θα πληρώνουν διόδια).
Οδικός άξονας Ελευσίνα – Θήβα – Υλίκη
Ο υπουργός Οικονομίας κ. Σταθάκης και ο αναπληρωτής υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Χρήστος Σπίρτζης έχουν επισημάνει (κατά την τελετή παράδοσης – παραλαβής του υπουργείου) πως η νέα κυβέρνηση θα επικεντρωθεί σε πολλά, μικρά έργα και όχι σε φαραωνικές επενδύσεις.
Ο διαγωνισμός για τον οδικό άξονα Ελευσίνα – Θήβα – Υλίκη, προϋπολογισμού 500 εκατ. ευρώ, ήταν σίγουρο πως θα αναβληθεί, ακόμη κι αν δεν άλλαζε η κυβέρνηση. Οι προσφορές για την κατασκευή, χρηματοδότηση και εκμετάλλευση του εν λόγω έργο, είχαν προγραμματιστεί για τις 24 Μαρτίου.
Οριστικές μελέτες δεν υπάρχουν, όπως δεν υπάρχουν και κονδύλια για κάλυψη της εθνικής συμμετοχής.