Παναγιωτάκης: Κανένας κίνδυνος ρευστότητας για τη ΔΕΗ

Ο κ. Παναγιωτάκης επαναλαμβάνει τις ενστάσεις για νομοθετικές ρυθμίσεις στην αγορά ενέργειας που θεσπίστηκαν πρόσφατα, δηλώνει ωστόσο αισιόδοξος ότι σε αγαστή συνεργασία με το ΥΠΕΝ θα δρομολογηθούν οι κατάλληλες λύσεις. Επίσης, παρουσιάζει το σχέδιο για την αντιμετώπιση των προκλήσεων «στρατηγικού χαρακτήρα» που αντιμετωπίζει η επιχείρηση ενώ ως προς το ιδιοκτησιακό καθεστώς της ΔΕΗ επισημαίνει ότι «η πώληση του 17% για την αποπληρωμή του χρέους, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες της κεφαλαιαγοράς, και την αποτίμηση της ΔΕΗ, δεν με βρίσκει σύμφωνο».

Τέλος, για τον ΑΔΜΗΕ ο κ. Παναγιωτάκης υπογραμμίζει την ανάγκη, στο πλαίσιο της Κοινοτικής νομοθεσίας, για τον πλήρη ιδιοκτησιακό διαχωρισμό της εταιρίας μεταφοράς να εφαρμοστούν οι βέλτιστες λύσεις με το αποδοτικότερο δυνατό οικονομικό αποτέλεσμα για τη ΔΕΗ.

Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης έχει ως εξής:

Ερ: H ΔΕΗ αντιμετωπίζει όπως έχετε επισημάνει, προκλήσεις στρατηγικού χαρακτήρα. Είναι βάσιμοι οι φόβοι που διατυπώνονται για κατάρρευση της επιχείρησης το 2017;

Απ: Όπως αναφέρετε οι προκλήσεις της ΔΕΗ είναι στρατηγικού χαρακτήρα.

‘Αρα, η Επιχείρηση οφείλει να χαράξει τη δική της στρατηγική και να αναλάβει τις κατάλληλες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες ώστε να τις αντιμετωπίσει.

Προσωπικά, παρά τις δυσκολίες παραμένω αισιόδοξος γιατί πιστεύω τόσο στις δυνατότητες της ίδιας της Επιχείρησης όσο και στη βούληση του βασικού μετόχου, δηλαδή της Κυβέρνησης να παράσχει την αναγκαία στήριξη. Πρώτιστο μέλημα να γίνει σωστά η επιβεβλημένη από τους θεσμούς μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ στην αγορά. Ιδιαίτερα να μην συνυπολογίζονται στο μερίδιο της ΔΕΗ οι πελάτες Υψηλής Τάσης και κατηγορίες όπως οι χρήστες Κοινωνικού Τιμολογίου.

Θεωρώ ότι μια ΔΕΗ, με μικρότερο έστω μερίδιο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, αλλά θεσμικά απελευθερωμένη και λειτουργούσα πραγματικά ως εταιρεία, μπορεί να είναι ισχυρότερη και μεγαλύτερη από τη σημερινή, καθώς θα αναπτύσσει πολυσχιδή επιχειρηματική δραστηριότητα στο εσωτερικό και θα έχει ισχυρή παρουσία στις ξένες αγορές. Με άλλα λόγια ΔΕΗ όχι μόνο ηλεκτρική και εγχώρια αλλά γενικά ενεργειακή και διεθνής. Προς αυτή την κατεύθυνση επιβάλλεται να εργαστούμε συντεταγμένα όλοι: Διοίκηση – Εργαζόμενοι – Κυβέρνηση. Σε ότι αφορά στην ερώτησή σας για το 2017, δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος, καμία προοπτική κατάρρευσης. Υπάρχουν, και έχουν διασφαλιστεί όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων ρευστότητας.

Ερ: Το μερίδιο αγοράς της ΔΕΗ θα βαίνει υποχρεωτικά μειούμενο ως το 2020 οπότε πρέπει να πέσει στο 49% από 90% περίπου που είναι σήμερα. Με ποιον τρόπο σχεδιάζετε να καλύψετε το κενό που δημιουργείται στα έσοδα;

Απ: Κατ’ αρχάς να τοποθετήσουμε το ζήτημα σωστά. Μείωση των εσόδων από μείωση πωλήσεων συνεπάγεται και μείωση των δαπανών από μείωση των αγορών προϊόντος. ‘Αρα, το ζήτημα είναι η μείωση των κερδών σε απόλυτα μεγέθη.

Πέρα από τις επιχειρηματικές δράσεις, που δίκαια θα μου πείτε ότι είναι μακροχρόνιας απόδοσης, υπάρχουν δύο στοιχήματα για τη ΔΕΗ, που αν κερδηθούν θα δοθεί η κατάλληλη απάντηση στο πρόβλημα που θέτει η ερώτησή σας.

Αναφέρομαι 1ον στο βαθμό διατήρησης των επιτευχθέντων διακανονισμών οφειλών και 2ον στην εισπραξιμότητα των τρεχόντων λογαριασμών.

Για το 1ο, οι μέχρι τώρα πρωτοβουλίες της Επιχείρησης, έχουν οδηγήσει σε αποτέλεσμα βασικά ικανοποιητικό, με συνέπεια την προσδοκία ικανοποιητικών επιπλέον εσόδων τα επόμενα 2-3 χρόνια από την είσπραξη των οφειλών.

Για το 2ο υπάρχει πρόβλημα, το οποίο σε ένα βαθμό οφείλεται στην κρίση και στην οικονομική κατάσταση των πελατών μας.

Με την προϋπόθεση βελτίωσης της γενικότερης κατάστασης στη χώρα μας, όπως προσωπικά αναμένω και εκτιμώ, η κατάσταση αυτή θα βελτιωθεί.

Ωστόσο, ως Διοίκηση κάθε άλλο παρά μόνο στη γενικότερη βελτίωση προσβλέπουμε και εφησυχάζουμε. Σχεδιάζουμε προϊόντα και δράσεις καθώς και προσφυγή σε εξειδικευμένους οίκους, μέσω των οποίων θα έχουμε σημαντική βελτίωση της εισπραξιμότητας.

Ερ: Έχετε επισημάνει μια σειρά νομοθετικών ρυθμίσεων και παρεμβάσεων στην αγορά που επιβαρύνουν όπως επισημαίνετε τη ΔΕΗ. Για παράδειγμα έχετε ασκήσει κριτική στο νόμο για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που μετέφερε ένα μέρος του βάρους για τη στήριξη των ΑΠΕ στην επιχείρηση, στον προσωπικό μηχανισμό για τα ΑΔΙ, στις δημοπρασίες ΝΟΜΕ για οποίες υποστηρίζετε ότι η τιμή πώλησης της ενέργειας είναι κάτω του κόστους παραγωγής της ΔΕΗ, στην έλλειψη πρόβλεψης για ισόρροπη απώλεια μεριδίου (από κερδοφόρες και λιγότερο κερδοφόρες κατηγορίες πελατών), ζητάτε μέτρα στήριξης του λιγνίτη κ.α. Έχετε συζητήσει τα θέματα αυτά με την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, και ποιο ήταν το αποτέλεσμα;

Απ: Κατ’ αρχάς επιβεβαιώνω την ορθότητα των επισημάνσεών σας. Πράγματι ισχύει η κριτική που αναφέρετε.

Βεβαίως και έχουν γίνει σοβαρές συζητήσεις με τη σημερινή πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, δηλαδή τον υπουργό κ. Σταθάκη, ο οποίος λόγω και της κατάρτισής του, αλλά και της μέχρι σήμερα Κυβερνητικής του εμπειρίας γνωρίζει τα προβλήματα σε βάθος.

Από τη πλευρά της Διοίκησης της ΔΕΗ, πέραν της παράθεσης των προβλημάτων έχουν υποβληθεί συγκεκριμένες προτάσεις, οι οποίες εξετάζονται. Ήδη έχουν γίνει κινήσεις, οι οποίες επιδρούν θετικά στην επιχείρηση, όπως η μετάθεση της σύστασης της εταιρείας στην οποία θα εισφερθεί το 51% των μετοχών του ΑΔΜΗΕ τον Ιανουάριο, με συνεπαγόμενο αποτέλεσμα την καταβολή από τη ΔΕΗ των φόρων από την απόσχιση του ΑΔΜΗΕ το 2018, αντί του 2017 σύμφωνα με το προηγούμενο χρονοδιάγραμμα. Αν αναλογιστεί κανείς ότι οι φόροι αυτοί ξεπερνούν τα 320 εκατ. γίνεται αντιληπτή η σημασία του μέτρου αυτού.

Γενικά είμαι αισιόδοξος ότι σε αγαστή συνεργασία με το ΥΠΕΝ θα δρομολογηθούν οι κατάλληλες λύσεις.

Ερ: Ένα μέρος της δόσης που εκταμιεύθηκε από τους εταίρους στο πλαίσιο της πρώτης αξιολόγησης κατευθύνεται για εξόφληση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου. Η ΔΕΗ εισέπραξε μέρος των οφειλών του Δημοσίου; Ποιο είναι τώρα το ύψος των οφειλών του κράτους προς την Επιχείρηση;

Απ: Υπάρχει απόφαση του ΚΥΣΟΙΠ για εξόφληση των οφειλών των φορέων της Κεντρικής Κυβέρνησης έναντι της ΔΕΗ. Ωστόσο, και παρά την ύπαρξη των κονδυλίων, όπως αναφέρετε, ο ρυθμός εξόφλησης των οφειλών είναι χαμηλός, κυρίως για λόγους γραφειοκρατικούς. Σήμερα το σχετικό χρέος ανέρχεται περίπου σε 100 εκατ.

Θέλω να πιστεύω ότι τα εμπόδια έχουν σε μεγάλο βαθμό ξεπεραστεί και ο ρυθμός αυτός θα επιταχυνθεί. Σε κάθε περίπτωση υπάρχει και η μέθοδος της προκαταβολής έναντι των χρεών, στην οποία θα καταφύγουμε.

Ερ: Συμφωνείτε με το ενδεχόμενο πώλησης του 17% των μετοχών της ΔΕΗ σε στρατηγικό επενδυτή;

Απ: Η πώληση του 17% της ΔΕΗ είναι υπόθεση του βασικού μετόχου, δηλαδή της Κυβέρνησης. Προσωπικά στηρίζω την θέση που έχει, σύμφωνα με τον Τύπο, διατυπώσει ο Υπουργός ΥΠΕΝ για μεταφορά και του 17% πρώτα στο «Υπερταμείο» και στη συνέχεια εξέταση της αξιοποίησης του με το βέλτιστο για τη ΔΕΗ αποτέλεσμα. Πάντως η πώληση του 17% για την αποπληρωμή του χρέους, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες της κεφαλαιαγοράς, και την αποτίμηση της ΔΕΗ, δεν με βρίσκει σύμφωνο.

Σε κάθε περίπτωση το κράτος επιβάλλεται αφενός να έχει υπό τον έλεγχό του τη διοίκηση της ΔΕΗ και αφετέρου να υποστηρίζει την εταιρική της λειτουργία. Αυτό είναι το στοίχημα σήμερα, και ιδιαίτερα για τη σημερινή κυβέρνηση της οποίας πολιτική είναι η ενδυνάμωση των ελεγχόμενων από το δημόσιο Επιχειρήσεων.

Ερ: Δώστε μας μια εικόνα για την πορεία του προγράμματος διακανονισμών και τις ληξιπρόθεσμες οφειλές. Πόσοι καταναλωτές έχουν ενταχθεί σε αυτό, ποιο είναι το συνολικό ποσό χρεών που ρυθμίστηκε και σε ποιο ύψος φθάνουν σήμερα οι ληξιπρόθεσμες οφειλές;

Απ: Όπως ανέφερα το πρόγραμμα διακανονισμών έχει μέχρι στιγμής αποδώσει ικανοποιητικά. Ήδη έχουν ενταχθεί σ’ αυτό 600.000 πελάτες μας έχοντας διακανονίσει οφειλή για ηλεκτρική ενέργεια της τάξης του 1,2 δισ. ευρώ που αντιστοιχεί στο 70% των δυναμένων να ρυθμιστούν οφειλών.

Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές, πέραν των ανωτέρω, και των «τελικών πελατών», δηλαδή πελατών που έχουν φύγει από τη ΔΕΗ είτε γιατί έχουν κλείσει τις Επιχειρήσεις τους ή διέκοψαν την ηλεκτροδότηση των σπιτιών τους (εξοχικά ή σπίτια στο χωριό) είναι 1,21 δισ. Σ’ αυτά περιλαμβάνονται 360 εκατ. μεγάλων βιομηχανικών πελατών (η ΛΑΡΚΟ κατά κύριο λόγο), 320 του δημοσίου σε όλες του τις μορφές (κεντρική κυβέρνηση, ΟΤΑ, ΔΕΥΑ κ.λπ.) και 533 εκ. μη διακανονισθείσες οφειλές πελατών διαφόρων κατηγοριών.

Ερ: Αναφέρατε πρόσφατα ότι οι στόχοι μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα θα επιτευχθούν νωρίτερα από το 2030. Πως θα επιτευχθεί αυτό;

Απ: Τα στοιχεία είναι συγκεκριμένα και αναμφισβήτητα: από 34 εκατ. τόνους εκπομπών των Σταθμών της ΔΕΗ το 2014, οι εκπομπές θα μειωθούν σε κάτω των 20 εκατ. τόνων το 2025. Αυτό θα επιτευχθεί με την απόσυρση παλαιών, χαμηλού βαθμού απόδοσης λιγνιτικών μονάδων όπως ο ΑΗΣ Πτολεμαΐδας και ο ΑΗΣ Καρδιάς, και την κατασκευή νέων υπερσύγχρονων με υψηλό βαθμό απόδοσης όπως η Πτολεμαΐδα V και η Μελίτη ΙΙ (αυτή σε συνεργασία με την κινεζική εταιρεία CMEC).

Ερ: Είστε ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα του διαγωνισμού για τον ΑΔΜΗΕ;

Απ: Το τίμημα των 320 εκατ. για την απόκτηση του 24% του μετοχικού κεφαλαίου του ΑΔΜΗΕ από τον κινέζικο κολοσσό State Grid αντιστοιχεί σε αποτίμηση 1,33 δις ευρώ δηλαδή 40% πάνω από τη λογιστική αξία του ΑΔΜΗΕ, και σε αξία της εταιρείας 1,7 δις ευρώ. Αυτό μας προκάλεσε καταρχάς ανακούφιση με δεδομένο το ελάχιστο διάστημα που είχαμε στη διάθεσή μας για το διαγωνισμό, και τον περιορισμό από το νόμο των συμμετεχόντων μόνο μεταξύ Διαχειριστών με Ευρωπαϊκή παρουσία.

Αφετέρου το τίμημα που προσφέρθηκε είναι ανάλογο άλλων παρόμοιων πωλήσεων όπως της αντίστοιχης εταιρείας της Πορτογαλίας (REN).

Στο σημείο αυτό επιθυμώ να αναφέρω ότι για την ολοκλήρωση του πλήρους ιδιοκτησιακού διαχωρισμού του ΑΔΜΗΕ από τη ΔΕΗ, τον οποίο επιβάλουν θεσμοί, στο πλαίσιο, είναι αλήθεια, της γενικότερης στρατηγικής της ΕΕ, θεωρώ ότι πρέπει να εφαρμοστούν οι βέλτιστες λύσεις με το αποδοτικότερο δυνατό οικονομικό αποτέλεσμα για τη ΔΕΗ πράγμα άκρως απαραίτητο στις σημερινές συνθήκες, σε πλήρη συμμόρφωση με την κοινοτική νομοθεσία και διασφάλιση του απόλυτου ελέγχου του ΑΔΜΗΕ από το κράτος, ανεξάρτητα από την τύχη του 17%.