Οι ελληνικές τράπεζες
παραμένουν πολύ ευάλωτες σε όποια επιδείνωση του ελληνικού πλαισίου λειτουργίας
τους, λόγω της πολύ αδύναμης ποιότητας του ενεργητικού τους, των μεγάλων
εμποδίων από τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματά τους (NPE) και της σφιχτής
ρευστότητας, αναφέρει σε έκθεσή του ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch. O
λόγος των NPEs προς τα δάνεια των τεσσάρων μεγαλύτερων τραπεζών (Alpha,
Eurobank, Εθνικής Τράπεζας και Τράπεζας Πειραιώς) είναι εξαιρετικά μεγάλος,
κυμαινόμενος από 45% για την Eurobank έως το 55% για την Πειραιώς στο τέλος
Σεπτεμβρίου του 2017, παρά μία περιορισμένη βελτίωση το 2016-17. «Αναμένουμε
μία επιτάχυνση της μείωσης των NPE φέτος, που θα στηριχθεί από την ανάκαμψη της
οικονομίας, τις πωλήσεις χαρτοφυλακίων NPE που έχουν ήδη ανακοινωθεί και την
καθιέρωση πέρυσι των ηλεκτρονικών δημοπρασιών και μίας απλοποιημένης
εξωδικαστικής διαδικασίας ρυθμίσεων», σημειώνει ο οίκος, προσθέτοντας: «Η
πρόοδος, όμως, θα εξαρτηθεί από ένα σταθερό λειτουργικό περιβάλλον και μία καλά
λειτουργούσα αγορά για προβληματικά στοιχεία ενεργητικού».
Η καθιέρωση των IFRS 9 (σ.σ.:
νέων λογιστικών προτύπων) από την 1η Ιανουαρίου 2018 είναι πιθανό να έχει
οδηγήσει σε μία εφάπαξ αύξηση των προβλέψεων των τραπεζών, αλλά η επίπτωση στα
εποπτικά κεφάλαια θα είναι περιορισμένη, δεδομένης της μακράς μεταβατικής
φάσης. Μόνο το 5% της επίπτωσης θα ληφθεί υπόψη το 2018, ποσοστό που θα αυξηθεί
σταδιακά στο 15% το 2019 και στο 30% το 2020.
Οι ελληνικές τράπεζες είναι
πιθανό να διατηρήσουν μία σημαντική εξάρτηση από την έκτακτη βοήθεια
ρευστότητας (ELA) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) για το μεγαλύτερο
μέρος του έτους, με εξαίρεση την Εθνική Τράπεζα. Ωστόσο, σημειώνει ο οίκος, «η
εξάρτηση μειώνεται, με τη βοήθεια εισροών καταθέσεων, πωλήσεων στοιχείων
ενεργητικού, απομόχλευσης, πρόσβασης σε ρέπος της διατραπεζικής αγοράς και
έκδοσης καλυμμένων ομολόγων». Οι ιδιωτικές καταθέσεις αυξήθηκαν κατά 3,4 δισ.
ευρώ (3%) στο διάστημα Ιουλίου – Νοεμβρίου 2017, αντανακλώντας τη μείωση της
αβεβαιότητας μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης του ελληνικού
προγράμματος οικονομικής προσαρμογής τον Ιούνιο του 2017 και μία ισχυρή
τουριστική περίοδο. «Αναμένουμε συνέχιση συγκρατημένων εισροών καταθέσεων,
καθώς οι νέες καταθέσεις δεν υπόκεινται πλέον σε περιορισμούς αναφορικά με τις
αναλήψεις , αλλά η εμπιστοσύνη των καταθετών παραμένει ευαίσθητη στο πολιτικό
και οικονομικό περιβάλλον», αναφέρει ο Fitch.
Οι ελληνικές τράπεζες θα
υποβληθούν σε άσκηση αντοχής (stress test) πριν από την ολοκλήρωση του
ελληνικού προγράμματος τον Αύγουστο του 2018. Η άσκηση αντοχής θα γίνει σε στατική
βάση με τους ισολογισμούς των τραπεζών στο τέλος του 2017, χωρίς να ληφθούν
υπόψη τα σχέδια μείωσης των NPE από τις τράπεζες. Οι τέσσερις μεγαλύτερες
τράπεζες έχουν «μαξιλάρια» που θα μπορούσαν να αντέξουν σε μία μέτρια πίεση,
αναφέρει ο οίκος.
«Η συνέχιση των ελέγχων στην
κίνηση κεφαλαίων στην Ελλάδα σημαίνει ότι το αξιόχρεο των τραπεζών (Issuer
Default Ratings) είναι πιθανό να παραμείνει στη βαθμίδα RD (περιορισμένη
χρεοκοπία) στο άμεσο μέλλον. Οι αναβαθμίσεις θα απαιτούσαν σημαντική περαιτέρω
χαλάρωση των περιορισμών στην άρση καταθέσεων, κάτι που φαίνεται απίθανο
τουλάχιστον έως μετά την άρση ολοκλήρωση του ελληνικού προγράμματος οικονομικής
προσαρμογής», σημειώνει ο οίκος.