Αντιμέτωποι με νέες προκλήσεις βρίσκονται οι Έλληνες εξαγωγείς, στην σκιά της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα αλλά και της διεθνούς οικονομικής συγκυρίας στην Ευρώπη, αναζητώντας νέες αγορές προκειμένου να αντισταθμίσουν τις απώλειες που έχουν τους τελευταίους μήνες αλλά κυρίως για να θέσουν τις βάσεις προκειμένου οι ελληνικές εξαγωγές να σημειώσουν νέα ρεκόρ επιδόσεων τα επόμενα χρόνια.
Γράφει ο Δημήτρης Χριστούλιας
Η αναζήτηση νέων αγορών, οι οποίες παρουσιάζουν ευκαιρίες και προοπτικές μπαίνει όλο και πιο ψηλά στην ατζέντα των Ελλήνων εξαγωγέων. Αν και αρκετοί από τους εκπροσώπους του κλάδου είναι αισιόδοξοι για το μέλλον των ελληνικών εξαγωγών, υπάρχουν και κάποιοι εκπρόσωποι επιχειρήσεων που εκτιμούν ότι οι εξαγωγές βρίσκονται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι και ότι θα πρέπει να υπάρξει ένα συγκεκριμένο σχέδιο προκειμένου να ανακοπεί η καθοδική πορεία του τελευταίων μηνών Υπενθυμίζεται, ότι το 2023, οι ελληνικές εξαγωγές σημείωσαν πτώση της τάξης του 8,7% φτάνοντας τα 50,92 δισ. ευρώ από 55,76 δισ. ευρώ το 2022, ήτοι περίπου δισ. ευρώ λιγότερες, καταγράφοντας ωστόσο την δεύτερη καλύτερη επίδοση όλων των εποχών. Με πτώση ξεκίνησαν και το 2024 οι ελληνικές εξαγωγές καθώς τον Ιανουάριο ήταν μειωμένες κατά 11,2% σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα ξεπερνώντας οριακά τα 4 δισ. ευρώ.
Ποιοι είναι οι λόγοι που επηρεάζουν τις εξαγωγές
Σύμφωνα με εκπροσώπους των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα με τους Χούθι να συνεχίζουν τις επιθέσεις τους σε διερχόμενα πλοία έχει δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα τόσο στις εξαγωγές, κυρίως νωπών προϊόντων, όσο και στις εισαγωγές πρώτων υλών ενώ σημαντικό ρόλο παίζει και το γεγονός ότι η οικονομία σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες βρίσκεται «στάσιμη» εξαιτίας των υψηλού πληθωρισμού, των επιτοκίων, των γεωπολιτικών εντάσεων και της κλιματικής αλλαγής.
Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα να μειώνεται η αγοραστική δύναμη για αρκετούς ευρωπαίους καταναλωτές, οι οποίοι αποτελούν και τους βασικούς πελάτες των ελληνικών προϊόντων. Την ίδια στιγμή το μεγάλο στοίχημα για τις ελληνικές εξαγωγές είναι να αυξηθούν σε χώρες όπου δεν σημειώνουν αξιοσημείωτες επιδόσεις αλλά και ακόμη περισσότερες σε αυτές καταγράφουν ιδιαίτερη δυναμική.
Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις που έκανε η πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Εξαγωγών, Χριστίνα Σακελλαρίδη σύμφωνα με την οποία «η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα με τις επιθέσεις των Χούθι έχει ως αποτέλεσμα να αυξάνονται τα μεταφορικά κόστη και κατά συνέπεια να αυξάνονται και οι τιμές των ελληνικών προϊόντων. Την ίδια στιγμή διαβλέπουμε μια στασιμότητα στις οικονομίες αρκετών ευρωπαϊκών κρατών, ωστόσο και εμείς από την πλευρά μας αναζητούμε αγορές προκειμένου να αυξήσουμε τις εξαγωγές μας». Προς αυτή την κατεύθυνση σύμφωνα με την Χρ. Σακελλαρίδη «ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων έχει προσδιορίσει ορισμένες αγορές στις οποίες μπορούν να αυξηθούν σημαντικά οι ελληνικές εξαγωγές όπως είναι η Ινδία, η Σερβία, η Βουλγαρία και το Κατάρ». Πρόκειται για χώρες ουσιαστικά στις οποίες η κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε διμερείς επαφές με στόχος, μεταξύ άλλων, και την ανάπτυξη των εμπορικών σχέσεων.
Σε ό,τι αφορά την Σερβία μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί, ότι προγραμματίζεται μια ιδιαίτερα σημαντική επιχειρηματική αποστολή από τις 27 έως τις 29 Μάιου, η οποία διοργανώνεται από το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών, τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών και η Enterprse Greece σε συνεργασία με τον Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Σερβίας και το Γραφείο Ο.Ε.Υ. της Ελλάδος στην Σερβία. Επίσης ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων αναμένεται, στο συνέδριο που θα πραγματοποιήσει στις 3 Απριλίου, να παρουσιάζει τον στρατηγικό του πλάνο και τις αγορές-«στόχους» για τις ελληνικές εξαγωγές.
Αισιόδοξος για την πορεία των ελληνικών εξαγωγών είναι ο αντιπρόεδρος του ΣΕΒΕ- Συνδέσμου Εξαγωγέων Παναγιώτης Χασάπης, σύμφωνα με τον οποίο «στόχος είναι τα επόμενα 3 με 5 χρόνια οι ελληνικές εξαγωγές να αντιστοιχούν στο 60% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ). Σύμφωνα με τον Π. Χασάπη χώρες της Άπω Ανατολής όπως η Ινδονησία, η Σιγκαπούρη, η Ταϊλάνδη και η Κορέα αλλά και χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής βρίσκονται στο στόχαστρο εξαγωγικών επιχειρήσεων. Αναφερόμενος στην κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα ο αντιπρόεδρος του ΣΕΒΕ τονίζει ότι αποτελεί πρόβλημα κυρίως για κάποια νωπά προϊόντα, όπως είναι το ακτινίδιο και για κάποιες πρώτες ύλες, προσθέτοντας ότι οι εξαγωγές τροφίμων, παρά την ενεργειακή κρίση και τις γεωπολιτικές εξελίξεις συνεχίσουν να σημειώσουν σημαντική αύξηση.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς Βασίλης Κορκίδης τονίζει ότι «η κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα δημιουργεί προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα. Τα προβλήματα στην αλυσίδα εφοδιασμού και η ανησυχία για την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας θα είναι το βαρόμετρο για την πορεία των εξαγωγών». Επίσης ο Β. Κορκίδης επισημαίνει ότι «σε ένα ταχέως μεταβαλλόμενο οικονομικά περιβάλλον διεθνώς, εξ αιτίας και των γεωπολιτικών κρίσεων, και όχι μόνο, η επαναχάραξη της εξαγωγικής πολιτικής της χώρας πρέπει να εμπεριέχει τα στοιχεία της ελαστικότητας, αλλά και προσαρμοστικότητας στα νέα δεδομένα και τις απαιτήσεις των χωρών-στόχων».