Έργα ύψους 1,8 δισ. ευρώ για την επέκταση και την ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας περιλαμβάνονται στο δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης 2019-2028 του ΑΔΜΗΕ, που έδωσε σε δημόσια διαβούλευση.
Ανάμεσα στα κύρια έργα του προκαταρκτικού σχεδίου, για το οποίο οι εμπλεκόμενοι καλούνται να υποβάλουν τις προτάσεις τους μέχρι τις 29 Ιανουαρίου, είναι οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις των Κυκλάδων και της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα, αλλά και η επέκταση του συστήματος των 400 kV (κιλοβόλτ) προς την Πελοπόννησο. Το κόστος μόνο αυτών υπολογίζεται από τον ΑΔΜΗΕ σε περισσότερα από 1,5 δισ. ευρώ.
Στα αξιοσημείωτα του σχεδίου του δεκαετούς προγράμματος ανάπτυξης είναι για μία ακόμη φορά η νέα καθυστέρηση που καταγράφεται στην ολοκλήρωση του έργου της διασύνδεσης της Κρήτης (Φάση Ι Πελοπόννησος – Κρήτη). Για την ακρίβεια, στο παρόν κείμενο ως καταληκτική ημερομηνία αναφέρεται η 25η Ιουνίου του 2020, ενώ στο αντίστοιχο προηγούμενο πρόγραμμα (2018-2027) ήταν η 17η Φεβρουαρίου του 2020. Η δεύτερη φάση της Κρήτης, που περιλαμβάνει τη διασύνδεσή της με την Αττική, παραμένει ως έχει σε σχέση με το προηγούμενο «δεκαετές», δηλαδή η προβλεπόμενη ολοκλήρωση των εργασιών είναι η 29η Δεκεμβρίου του 2023.
Καθυστέρηση επίσης καταγράφεται και στη Β’ Φάση της ηλεκτρικής διασύνδεσης των Κυκλάδων με το ηπειρωτικό σύστημα. Αν και η πρώτη τελειώνει τους πρώτους μήνες του νέου έτους, η δεύτερη πάει για τέλη του 2019 ή αρχές του 2020.
Επίσης επαναλαμβάνεται και σε αυτό το σχέδιο η ανάγκη μετάθεσης ορισμένων έργων για μετά την πρώτη τριετία, της εξεταζόμενης δεκαετίας, λόγω του συνδυασμού της εκτίμησης για χαμηλή ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας και υψηλού κόστους των συγκεκριμένων επενδύσεων. Σε αυτόν τον συνδυασμό βέβαια προστίθενται και οι αντιδράσεις τοπικών κοινωνιών σε έργα, όπως για παράδειγμα το Κέντρο Υψηλής Τάσης (ΚΥΤ) Πάτρας και το ΚΥΤ Ρουφ.
Μέσα από το δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης 2019-2028 του ΑΔΜΗΕ επισημαίνεται πως οδηγός για την κατασκευή των έργων αυτών είναι η ανάγκη εξυπηρέτησης της μεγάλης διείσδυσης των ΑΠΕ στο πλαίσιο της εθνικής και ευρωπαϊκής πολιτικής που προβλέπει τη συμμετοχή τους στην παραγωγή ηλεκτρισμού σε ποσοστό 40% για το 2030.
Επίσης ο Διαχειριστής έχει αναγάγει ως σημαντική προτεραιότητα τη διασύνδεση των νησιών του Αιγαίου με το ηπειρωτικό σύστημα. Με τις συνδέσεις αυτές, όπως υπογραμμίζει, αυξάνεται η αξιοπιστία τροφοδότησης, μειώνεται το κόστος παραγωγής ενέργειας, ενισχύεται το περιβάλλον και αξιοποιείται το υψηλό δυναμικό ΑΠΕ των μη διασυνδεδεμένων νησιών. Παράλληλα με την κατάργηση της «ηλεκτρικής απομόνωσης» του νησιωτικού χώρου του Αιγαίου, αυξάνεται το μέγεθος της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας.
Η διασύνδεση των Κυκλάδων
Το έργο των Κυκλάδων αφορά στη διασύνδεση των νησιών Σύρου, Μυκόνου, Πάρου και Νάξου με το ΕΣΜΗΕ και την ενίσχυση της διασύνδεσης του συγκροτήματος Άνδρου – Τήνου. Το έργο, ύψους 171 εκατ. ευρώ, αποσκοπεί αφενός στην αύξηση της αξιοπιστίας τροφοδότησης των διασυνδεόμενων νησιών και αφετέρου, στη μείωση του κόστους παραγωγής (υποκατάσταση πετρελαίου με άλλες πηγές ενέργειας, σε συνάρτηση με την εξέλιξη του ενεργειακού μείγματος ηλεκτροπαραγωγής στην ηπειρωτική χώρα).
Η υλοποίηση της Α’ Φάσης είναι σε εξέλιξη και εκτιμάται ότι ολοκληρώνεται τους πρώτους μήνες του 2018. Με βάση τον αναθεωρημένο σχεδιασμό, αυτή περιλαμβάνει τη σύνδεση της Σύρου με το Λαύριο, καθώς και με τα νησιά Πάρο, Μύκονο και Τήνο. Μετά την ολοκλήρωσή της, οι μονάδες παραγωγής ρεύματος των νησιών (ΑΣΠ) θα τεθούν σε ψυχρή εφεδρεία και τα φορτία των νησιών θα τροφοδοτούνται πλέον από το ΕΣΜΗΕ (τα φορτία της Άνδρου-Τήνου τροφοδοτούνται ήδη από αυτό μέσω της γραμμής μεταφοράς που συνδέει τη Ν. Εύβοια με την Άνδρο).
Η Β’ Φάση της διασύνδεσης των Κυκλάδων εκτιμάται ότι ολοκληρώνεται με μικρή χρονική ολίσθηση σε σχέση με την Α’ Φάση. Στόχος του ΑΔΜΗΕ είναι να τεθεί σε λειτουργία στο τέλος του 2019 ή το αργότερο στις αρχές του 2020.
Το σχέδιο περιλαμβάνει τα ακόλουθα επιμέρους υποέργα:
· Σύνδεση Πάρου – Νάξου με ένα υποβρύχιο τριπολικό καλώδιο Εναλλακτικού Ρεύματος (Ε.Ρ.) 150 kV, ονομαστικής ικανότητας 140 MVA, μήκους 7.6 km.
· Σύνδεση Νάξου – Μυκόνου με ένα υποβρύχιο τριπολικό καλώδιο Ε.Ρ. 150 kV, ονομαστικής ικανότητας 140 MVA, μήκους 40 km.
Επίσης προωθείται και η αναβάθμιση της υφιστάμενης καλωδιακής σύνδεσης Άνδρος – Λιβάδι (Ν. Εύβοια) μήκους 14.5 km και Άνδρος – Τήνος μήκους 4 km, με την εγκατάσταση νέων υποβρύχιων καλωδίων Ε.Ρ. XLPE 150 kV ονομαστικής ικανότητας 200 MVA2.
Η Γ’ Φάση της διασύνδεσης των Κυκλάδων περιλαμβάνει την ολοκλήρωση της διασύνδεσης με την πόντιση και του δεύτερου καλωδίου Λαυρίου – Σύρου. Στόχος είναι η εξασφάλιση της απαιτούμενης αξιοπιστίας για όλες τις λειτουργικές συνθήκες, ανάλογα και με την εξέλιξη της ζήτησης των διασυνδεόμενων νησιών. Η εξέλιξη των φορτίων των προς διασύνδεση νησιών φαίνεται να δικαιολογεί την αρχική πρόθεση του ΑΔΜΗΕ για ολοκλήρωση της Γ’ Φάσης μέχρι το 2022.
στο 