Η επένδυση στην προσχολική αγωγή είναι σύμφωνα με έρευνες μία από τις αποδοτικότερες επενδύσεις που μπορεί να κάνει ένα κράτος, παρόλα αυτά ως εκπαιδευτική βαθμίδα παραμένει τραγικά παραμελημένη στη χώρα μας.
Τα παραπάνω επισημαίνονται στα αποτελέσματα έρευνας για την προσχολική αγωγή στην Ελλάδα που πραγματοποίησε η διαΝΕΟσις.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, για παράδειγμα, παιδιά που έχουν συμμετάσχει σε προγράμματα προσχολικής αγωγής για τουλάχιστον έναν χρόνο, στα 15 τους εμφανίζουν κατά 30,3% καλύτερες επιδόσεις στα μαθηματικά. Σύμφωνα με τη διάσημη μελέτη του νομπελίστα Τζέιμς Χέκμαν, η ετήσια απόδοση για κάθε ευρώ που επενδύεται στην προσχολική αγωγή είναι 7-10%.
Πολλές χώρες έχουν λάβει υπ’ όψιν αυτά τα ευρήματα και έχουν υλοποιήσει συγκεκριμένες πολιτικές για την πρόσβαση των παιδιών -ειδικά των φτωχότερων οικογενειών- στην προσχολική αγωγή. Η Ελλάδα, ωστόσο, έχει μείνει πίσω.
Στη νέα της έρευνα η διαΝΕΟσις επιχειρεί να χαρτογραφήσει την κατάσταση της προσχολικής αγωγής στη χώρα, μελετώντας επιτυχημένες διεθνείς πρακτικές, και καταγράφοντας μια σειρά από ρεαλιστικές κατευθύνσεις πολιτικής.
Συγκεκριμένα, στην Ελλάδα ποσοστό 60% των παιδιών δεν έχει πρόσβαση σε παιδικούς σταθμούς.
Το ελληνικό σύστημα προσχολικής αγωγής εμφανίζεται διχοτομημένο: οι βρεφονηπιακοί/παιδικοί σταθμοί και τα νηπιαγωγεία λειτουργούν ανεξάρτητα και δεν ελέγχονται από κάποιον κοινό επίσημο φορέα.
Αντίθετα με τα νηπιαγωγεία, οι παιδικοί σταθμοί δεν διαθέτουν συγκεκριμένο πρόγραμμα διδασκαλίας, ορισμένο από το Υπουργείο Παιδείας.
Σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική και την σημερινή κατάσταση στη χώρα μας, υπάρχουν κάποιες πολιτικές λύσεις που μπορούν να εφαρμοστούν. Πιο συγκεκριμένα:
– Ενοποίηση των δομών προσχολικής αγωγής (παιδικών σταθμών και νηπαγωγείων) σε έναν οργανωτικό φορέα του Υπουργείου Παιδείας που θα έχει και την ευθύνη της αξιολόγησής τους.
– Οι παιδικοί σταθμοί να αποκτήσουν επίσημο εκπαιδευτικό χαρακτήρα και ενιαίο curriculum με συγκεκριμένες εκπαιδευτικές κατευθύνσεις για όλες τις ηλικίες της προσχολικής εκπαίδευσης.
– Να εξεταστεί η είσοδος των παιδιών στην υποχρεωτική εκπαίδευση από τα 4 ή ακόμα και τα 3 χρόνια αντί των 5 που ισχύει σήμερα.
– Αναπτυξη των υποδομών φιλοξενίας για όσο το δυνατόν περισσότερα παιδιά και σχεδιασμός προνοιακής πολιτικής που θα εξασφαλίσει ότι όλα τα παιδιά της χώρας -και κυρίως αυτά που προέρχονται από τις πιο φτωχές οικογένειες- θα έχουν πρόσβαση σε ποιοτική προσχολική αγωγή.