του Τάσου Σ. Δασόπουλου
Ύφεση, συνεχιζόμενος αποπληθωρισμός και αστοχία των μέτρων που υιοθετήθηκαν στα μέσα του 2015 κάνουν ακόμη πιο δύσκολη την άσκηση για το κλείσιμο του δημοσιονομικού κενού μέχρι και το 2018, ζητώντας να εξεταστούν εφεδρικά μέτρα που θα καλύψουν αποκλίσεις.
Τα επίσημα στοιχεία που είδαν χθες το φως της δημοσιότητας «εξηγούν» τη δυσπιστία των δανειστών ότι τα μέτρα ύψους 4,2 δισ. ευρώ τα οποία ενσωματώθηκαν στον προϋπολογισμό για φέτος θα έχουν την αναμενόμενη απόδοση.
Η πρόσφατη ανατροπή της αισιόδοξης -όπως αποδείχθηκε – πρόβλεψης ότι παρά τα Capital Controls, το κλείσιμο των τραπεζών και την τεράστια έλλειψης ρευστότητας, στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα το 2015 είχαμε στασιμότητα και όχι ύφεση, έχει βάλει τα τεχνικά κλιμάκια να επανεξετάζουν και την πρόβλεψη για ύφεση 0,7% του ΑΕΠ για φέτος.
Ο κανόνας του ΟΟΣΑ που ακολουθεί όλη η Ευρώπη θέλει για κάθε μια μονάδα ΑΕΠ να χάνεται ποσό ίσο με το 0,5% του ΑΕΠ στα δημόσια έσοδα.
Εκτός, όμως, από την ανατροπή των αρχικών προβλέψεων, τις αμφιβολίες για το χρόνο ανάκαμψης της οικονομίας – και άρα και την πορεία του προγράμματος – θέτει σε κίνδυνο ο αποπληθωρισμός ο οποίος επιβεβαιώθηκε χθες από την ΕΛΣΤΑΤ για 35ο συνεχή μήνα με τη μέτρηση στο -0,7% του πληθωρισμού Ιανουαρίου.
Ο αρνητικός πληθωρισμός σε συνθήκες ύφεσης οδηγεί σε συρρίκνωση της παραγωγικής βάσης της οικονομίας.
Ακόμη και αν κάποιος δεχθεί ότι με το κλείσιμο της αξιολόγησης θα έχουμε επέλαση ξένων επενδυτών, το αποτέλεσμα στην οικονομία θα χρειαστεί μια τριετία για να μπορεί να καταγραφεί ως αποτέλεσμα.
Ένα δεύτερο στοιχείο που ενισχύει τη δυσπιστία των δανειστών στις ελληνικές προβλέψεις είναι η αστοχία των μέτρων που ψηφίστηκαν με το μνημόνιο του καλοκαιριού και μπήκαν άμεσα σε ισχύ. Προέβλεπαν 1 δισ. περισσότερα έσοδα κυρίως από άμεσους και έμμεσους φόρους.
Παρόλα αυτά, τα στοιχεία που έδωσε χθες στη δημοσιότητα η γενική γραμματεία Δημοσίων Εσόδων δείχνουν αστοχία.
Τα έσοδα από ΦΠΑ αντί για 427 εκ. ευρώ που προβλέπονταν να αυξηθούν λόγω των αυξημένων συντελεστών αυξήθηκαν τελικά σε σχέση με το 2014 κατά μόνο 12 εκ. ευρώ.
Την ίδια ώρα, αντί της πρόβλεψης για αύξηση των άμεσων φόρων κατά 570 εκ. ευρώ προέκυψε μείωση κατά 611 εκ. ευρώ. Ακόμη και αν κανείς παραδεχθεί ότι η μείωση οφείλεται σε επιμέρους μειώσεις άλλων άμεσων φόρων, η απόκλιση των 1,1 δισ. ευρώ δεν μπορεί να εξηγηθεί εύκολα.
Τούτο μετά από μια καταιγίδα νέων φορολογικών μέτρων πολλά από τα οποία εφαρμόστηκαν αναδρομικά από 1/1/2015. Υπενθυμίζεται ότι με το μνημόνιο του καλοκαιριού ψηφίστηκαν οι αυξημένες αναδρομικά προκαταβολές φόρου σε αγρότες και ελεύθερους επαγγελματίες, η κατάργηση της επιστροφής του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο και η αύξηση του φορολογικού συντελεστή των επιχειρήσεων.
Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος για τον οποίο οι δανειστές δεν βλέπουν με καλό μάτι τα ελληνικά σχέδια για αλλαγή του φορολογικού συστήματος, αφού όποια εκτίμηση γίνει μπορεί να πέσει έξω. Μάλιστα ζητούν να υπάρξει ένα πακέτο εφεδρικών μέτρων προκειμένου να καλυφθεί άμεσα η όποια απόκλιση του 2016.
Παράλληλα, για την όσο το δυνατό πιο σίγουρη υλοποίηση του προγράμματος, επιμένουν σε περικοπές από τα μεγάλα κονδύλια του προϋπολογισμού όπως είναι το ασφαλιστικό και οι αμυντικές δαπάνες.
Η θεμελιώδης αυτή διαφορά αντίληψης σχετικά με την υλοποίηση του προγράμματος έκανε χθες και τον Γάλλο επίτροπο αρμόδιο για θέματα οικονομίας κ. Πιέρ Μοσχοβισί αναφερόμενος στην περαιτέρω πορεία της διαπραγμάτευσης, να μιλά για το διάβολο που κρύβεται στις λεπτομέρειες.
στο 