Πρωτοφανείς πτωτικές τάσεις παρατηρούνται το τελευταίο διάστημα στην αγορά ομολόγων. Οι επενδυτές έχουν γυρίσει την πλάτη τους, κυρίως στη Γερμανία.
Μέσα σε λίγες μέρες οι αποδόσεις των γερμανικών ομολόγων αυξήθηκαν από τις 5 στις 68 μονάδες βάσεις. Με άλλα λόγια: τα επιτόκια των δεκαετών γερμανικών ομολόγων σκαρφάλωσαν από το 0,05% στο 0,7% περίπου.
Πρόκειται αναμφίβολα για ένα τεράστιο ποσοστιαίο άλμα παρά το γεγονός ότι το επιτόκιο παραμένει σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα.
Για αλλαγή κλίματος κάνει λόγο η Μπίργκιτ Φίγκε, αναλύτρια από την τράπεζα DZ: «Εικάζεται πως η ΕΚΤ θα περιορίσει το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων».
Από τον περασμένο Μάρτιο, η ΕΚΤ διαθέτει 60 δις ευρώ για να αγοράσει ομόλογα στην ευρωζώνη. Τα 40 δισεκατομμύρια δαπανώνται για κρατικά ομόλογα.
Το πρόγραμμα θα διαρκέσει μέχρι το Σεπτέμβριο του 2016. Με τον τρόπο αυτό θέλει να δώσει ώθηση στην ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας αλλά και στον πληθωρισμό.
Στο προοίμιο της διαφιλονικούμενης απόφασης είχαν παρατηρηθεί ήδη πτωτικές τάσεις σε ορισμένες χώρες της ευρωζώνης, λόγω της δραματικής πτώσης της τιμής του πετρελαίου αλλά και των πρώτων υλών.
Έτσι ξεκίνησε μια συστηματική προσπάθεια προκειμένου να αποτραπεί πάση θυσία ο αποπληθωρισμός και ένας φαύλος κύκλος πτωτικών τάσεων, μείωσης των οικονομικών επιδόσεων και υψηλής ανεργίας.
Η πραγματική οικονομία δεν έχει ωφεληθεί ουσιαστικά
Από τα χρήματα με τα οποία πλημμύρισε τις αγορές η ΕΚΤ πάντως, πολύ λίγα κατέληξαν στην πραγματική οικονομία.
Το μεγαλύτερο μέρος δόθηκε στην αγορά μετοχών και ομολόγων. Με τον τρόπο αυτό πυροδοτήθηκε ένα ράλι τιμών, το οποίο άσκησε πιέσεις στις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων.
Η Γερμανία και κάποιες άλλες χώρες της ευρωζώνης μπορούσαν να δανειστούν με μηδενικά επιτόκια. Για τους επενδυτές αυτό ήταν επώδυνο, εντούτοις δεδομένου και ενός μηδενικού πληθωρισμού, ήταν διαχειρίσιμο. Αυτό τώρα έχει αλλάξει.
Οι τιμές των πρώτων υλών αυξήθηκαν και αυτό αναμένεται να αποτυπωθεί άμεσα και στον πληθωρισμό. Τα καλύτερα οικονομικά δεδομένα στην ευρωζώνη ενισχύουν αυτές τις εκτιμήσεις.
Εάν αυξηθεί ο πληθωρισμός κοντά στο 2% που είναι ο στόχος της ΕΚΤ, τότε το ισχνό 0,05% των ομολόγων δεν θα μπορεί να προσελκύσει πλέον κανέναν επενδυτή. Αυτό εξηγεί τις μαζικές πωλήσεις κρατικών ομολόγων στην παρούσα φάση.
«Οι αποδόσεις δεν ανταποκρίνονται πλέον στις συνθήκες που επικρατούν» δηλώνει η Μπίργκιτ Φίγκε στην DW.
«H οικονομική ανάκαμψη συνεχίζεται ενώ έχει σταματήσει και η καθοδική πορεία του ευρώ. Σε αυτό προστέθηκε η αύξηση των αποδόσεων στις ΗΠΑ διότι η Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα θα προχωρήσει πιθανότατα σε αύξηση των βασικών επιτοκίων», εκτιμά η αναλύτρια από την τράπεζα DZ.
Η ΕΚΤ καθησυχάζει τους επενδυτές
Η ΕΚΤ απέχει ακόμα πολύ από την αύξηση των βασικών επιτοκίων ωστόσο και μόνο ο φόβος ότι μπορεί να ανακληθεί το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων ή να τερματιστεί πρόωρα, αρκεί για να πείσει τους επενδυτές να πουλήσουν τα κρατικά ομόλογα που διατηρούν στα χαρτοφυλάκιά τους.
Η ΕΚΤ καθησυχάζει πάντως τους επενδυτές ότι δεν πρόκειται να σταματήσει το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων γιατί δεν θέλει να επιβαρύνει τις υπερχρεωμένες χώρες με ακόμα πιο υψηλά επιτόκια.
Οι αποταμιευτές πάντως, που ήλπιζαν σε καλύτερες εποχές, μάλλον θα απογοητευθούν. Ο αυξανόμενος πληθωρισμός θα συνεχίσει να «καταβροχθίζει» τα μίνι επιτόκια των καταθέσεών τους.