Σενάρια που προβλέπουν την αύξηση του αριθμού των φυσικών προσώπων που δικαιούνται μερική ή ολική απαλλαγή από τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) εξετάζει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.
Τα εναλλακτικά μέτρα που συζητιούνται προβλέπουν είτε την απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ κάθε φυσικού προσώπου για την πρώτη κατοικία του είτε τη διεύρυνση των εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων για τη μερική ή ολική απαλλαγή των φυσικών προσώπων από τον ΕΝΦΙΑ, ώστε να αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των δικαιούχων των εν λόγω απαλλαγών.
Το σενάριο που τελικά θα επιλεγεί θα είναι αυτό που δεν θα προκαλεί τεράστιο δημοσιονομικό κόστος, αλλά ταυτόχρονα θα παρέχει ουσιαστικές φοροελαφρύνσεις στη μεσαία τάξη, που είναι η κύρια στόχευση της κυβέρνησης, χωρίς παράλληλα να προκαλεί αδικίες και στρεβλώσεις.
Τι εξετάζει η κυβέρνηση για τον ΕΝΦΙΑ
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες του «Ελεύθερου Τύπου» της Κυριακής, το επιτελείο του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκου Πιερρακάκη, εξετάζει αυτήν τη στιγμή τα εξής εναλλακτικά σενάρια:
- Την πλήρη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ κάθε φυσικού προσώπου για την πρώτη κατοικία του, δηλαδή για τη μονοκατοικία ή το διαμέρισμα που κατέχει κατά πλήρη κυριότητα ή επικαρπία και κατά ποσοστό 100% ή μικρότερο, ανεξαρτήτως του ύψους της αξίας της πρώτης κατοικίας και ανεξαρτήτως του ύψους της συνολικής αξίας της ακίνητης περιουσίας του.
- Την απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ κάθε φυσικού προσώπου για την πρώτη κατοικία του εφόσον η αξία της δεν υπερβαίνει ένα όριο ποσού το οποίο θα καθοριστεί μεταξύ 100.000 ευρώ και 200.000 ευρώ ή εφόσον η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας του δεν υπερβαίνει ένα συγκεκριμένο όριο ποσού υψηλότερο των 200.000 ευρώ.
- Την αύξηση των ορίων ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος και των ορίων αντικειμενικής αξίας κατεχόμενων ακινήτων μέχρι τα οποία ισχύει απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ κατά 50% για φυσικά πρόσωπα άγαμα ή έγγαμα χωρίς τέκνα ή έγγαμα με ένα ή δύο τέκνα, καθώς επίσης και την αύξηση των ορίων εισοδήματος μέχρι τα οποία ισχύει πλήρης απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για τριτέκνους, πολυτέκνους και βαριά αναπήρους.
Ποιοι είναι το επικρατέστερο σενάριο
Σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο, από τα τρία παραπάνω σενάρια το τελευταίο φαίνεται να είναι πιο εύκολα εφαρμόσιμο και με μικρότερο δημοσιονομικό κόστος, ενώ αντιθέτως το πρώτο και το δεύτερο είναι πιο δύσκολο να εφαρμοστούν πρακτικά, διότι απαιτούν πολύπλοκες διεργασίες υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ για κάθε φυσικό πρόσωπο, με δεδομένο ότι για να χαρακτηριστεί ένα ακίνητο ως πρώτη κατοικία θα πρέπει να πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις, βάσει των οποίων να αποδεικνύεται ότι η κατοικία ικανοποιεί τις στεγαστικές ανάγκες του φορολογουμένου.
Στην περίπτωση αυτή, δηλαδή, υπάρχει κίνδυνος να εξαιρεθούν της απαλλαγής και να συνεχίσουν να φορολογούνται ακίνητα πολύ μικρής έκτασης ή αξίας επειδή δεν θα θεωρείται ότι ικανοποιούν τις στεγαστικές ανάγκες των φορολογούμενων ιδιοκτητών, με αποτέλεσμα να προκληθούν στρεβλώσεις και αδικίες εις βάρος ιδιοκτητών με χαμηλής αξίας ακίνητη περιουσία και προς όφελος μεγαλοϊδιοκτητών.
Επιπλέον, από τυχόν επιλογή ενός εκ των δύο πρώτων σεναρίων ενδέχεται να προκύψουν και άλλου είδους στρεβλώσεις, όπως π.χ. να φορολογούνται με ΕΝΦΙΑ για όλα τα ακίνητά τους ιδιοκτήτες με πολύ μικρής συνολικής αξίας ακίνητη περιουσία, οι οποίοι ενοικιάζουν την πρώτη τους κατοικία, έχουν και ένα σπίτι στο χωριό, καθώς και δύο ή τρία αγροτεμάχια μικρής αξίας, οπότε δεν θα δικαιούνται καμία απαλλαγή, και από την άλλη πλευρά ιδιοκτήτες κατοικιών μεγάλης αξίας και έκτασης που τις χρησιμοποιούν ως κύριες κατοικίες και δεν έχουν άλλα ακίνητα να απαλλάσσονται πλήρως από τον ΕΝΦΙΑ.