Η αναζωπύρωση σεναρίων ρήξης µε τους δανειστές, στην τελική φάση της µακράς διαπραγµάτευσης, µε «επιθετικές» δηλώσεις κορυφαίων κυβερνητικών στελεχών για ενδεχόµενη αθέτηση των άµεσων υποχρεώσεων της χώρας προς το ∆ΝΤ, αν δεν υπάρξει µέχρι τότε συµφωνία, προκαλεί πρόσθετη αβεβαιότητα και νέους κραδασµούς στην ήδη χειµαζόµενη ελληνική οικονοµία. Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση του συντονιστή της ελληνικής διαπραγµατευτικής οµάδας κ. Ευκλείδη Τσακαλώτου στην εφηµερίδα «Αγορά». «∆ουλεύουµε για την καλή λύση», είπε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, «αλλά αν δεν την επιτύχουµε, η ρήξη για µας δεν είναι φετίχ»! Και συµπλήρωσε ότι σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγµατεύσεων η κυβέρνηση θα τη διαχειριστεί «δηµοκρατικά και µε τη συµµετοχή του κόσµου», υπονοώντας προφανώς προσφυγή στις κάλπες είτε µε τη µορφή δηµοψηφίσµατος, είτε µε νέες εθνικές εκλογές.
Η ΑΛΗΘΕΙΑ είναι ότι για να κάνεις πραγµατική διαπραγµάτευση πρέπει να είσαι έτοιµος για το «όχι» και για τη ρήξη. Αρκεί, όµως, να έχεις σταθµίσει µε προσοχή και ευθύνη τις πιθανές συνέπειες. Και στην περίπτωσή µας αυτές φαίνεται ότι θα είναι δραµατικές, τόσο για την οικονοµία, όσο και για την κοινωνία. Αν και η µη πληρωµή µιας δόσης προς το ∆ΝΤ δεν συνιστά τεχνικά πιστωτικό γεγονός από την πρώτη µέρα, η αναστάτωση που θα προκαλούσε θα οδηγούσε πιθανότατα στην πραγµατική χρεοκοπία. Οι στρόφιγγες της χρηµατοδότησης του κράτους µας, αλλά και των ελληνικών επιχειρήσεων θα έκλειναν οριστικά, καθώς κανένας δεν θα ήταν διατεθειµένος να δανείσει τον δηµόσιο ή τον ιδιωτικό τοµέα µιας χώρας που δεν τηρεί τις δεσµεύσεις της. Ακόµη και σε υγιείς επιχειρήσεις θα ζητούνταν επιτόκια 20-30%, καθιστώντας τον δανεισµό «απαγορευτικό». Και βέβαια ο έκτακτος µηχανισµός ρευστότητας της ΕΚΤ, ο γνωστός πλέον σε όλους ELA, θα χορηγούσε κεφάλαια στις ελληνικές τράπεζες µε ακόµη πιο αυστηρούς όρους, µε υψηλότερες εγγυήσεις και µε ηµεροµηνία λήξης…
ΑΝ Η ΠΡΟΣΔΟΚΙΑ επίτευξης συµφωνίας διαψευσθεί, οι αναλυτές προβλέπουν µε βεβαιότητα νέο κύµα απόσυρσης καταθέσεων από τις ελληνικές τράπεζες. Στην περίπτωση αυτή, για να προστατευθεί το τραπεζικό σύστηµα θα επιβληθούν κεφαλαιακοί έλεγχοι στις συναλλαγές, οι οποίοι, σύµφωνα µε τη διεθνή πρακτική, θα διατηρηθούν για διάστηµα τουλάχιστον 12 µηνών. Και βέβαια ούτε αυτό το µέτρο διασφαλίζει απόλυτα τη σταθερότητα των τραπεζών µας. Σήµερα στο ελληνικό τραπεζικό σύστηµα υπάρχουν καταθέσεις περίπου 130 δισ. €. Αν αυτές υποχωρήσουν κατά 10 δισ. € ακόµη, τότε θα προκύψει θέµα φερεγγυότητας, καθώς θα υποχωρήσει κάτω από το επιτρεπτό όριο η αναλογία µεταξύ καταθέσεων και υποχρεώσεων των τραπεζών. Σε αυτή την περίπτωση η ΕΚΤ θα διακόψει υποχρεωτικά κάθε µορφή χρηµατοδότησης προς την Ελλάδα, βάζοντας ουσιαστικά τη χώρα στον προθάλαµο της εξόδου από το ευρώ και σε συνθήκες πλήρους ασφυξίας για πολλούς µήνες µέχρι να οµαλοποιηθεί η κατάσταση.
Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ είναι εύκολα προβλέψιµη. Χωρίς άλλες πηγές χρηµατοδότησης και αφού «σκουπίσει» και τα τελευταία ρευστά διαθέσιµα που υπάρχουν σε κρατικούς λογαριασµούς, η κυβέρνηση θα αναγκασθεί να εκδώσει άµεσα κάποιο παράλληλο νόµισµα για τις πληρωµές των συντάξεων και των µισθών των δηµοσίων υπαλλήλων. Και αν δεν υπάρξει επαναπροσέγγιση µε Ε.Ε. και ∆ΝΤ, θα οδηγηθεί αναγκαστικά σε αποχώρηση από την ευρωζώνη και σε εθνικό νόµισµα, που θα υποτιµηθεί άµεσα έναντι του ευρώ τουλάχιστον κατά 20%. Και οι υποτιµήσεις θα είναι διαδοχικές µέχρι να σταθεροποιηθεί η οικονοµία. Περιττό να σηµειώσει κανείς ότι σε µια οικονοµία που λόγω της λιτότητας των τελευταίων ετών έχει ήδη απολέσει το 30% του ΑΕΠ και οι εισοδηµατικές απώλειες των πολιτών αγγίζουν το 40%, η νοµισµατική υποτίµηση θα της δώσει τη χαριστική βολή. Ο πληθωρισµός θα εκτοξευθεί, τα εισαγόµενα προϊόντα θα είναι απλησίαστα, ενώ σύντοµα θα εµφανιστούν και οι πρώτες ελλείψεις βασικών αγαθών. Και βέβαια κάθε µορφής περιουσιακό στοιχείο στην Ελλάδα θα υποτιµηθεί, ενώ οι οφειλές κράτους και ιδιωτών θα διογκωθούν, καθώς θα εξακολουθήσουν να υπολογίζονται σε ευρώ… Και ας µη µιλήσουµε για τα συµβόλαια ελληνικών εταιρειών µε ξένους προµηθευτές που φυσικά θα σπάσουν, ούτε για τους δυσµενέστερους όρους που θα τους ζητηθούν και για τις επιπτώσεις τους…
ΘΑ ΜΟΥ ΠΕΙΤΕ λογικά: Η ρήξη µε τους δανειστές δεν θα προκαλέσει ζηµιές και στη δική τους πλευρά; ∆εν θα δηµιουργήσει ντόµινο αρνητικών οικονοµικών εξελίξεων σε ολόκληρη την Ευρώπη, ίσως και σε ολόκληρο τον κόσµο; Βεβαίως, αλλά οι συνέπειες θα είναι πολύ µικρότερες από αυτές που θα βιώσει η χώρα µας και η ελληνική κοινωνία. Εµείς θα ζήσουµε έναν πραγµατικό εφιάλτη, έναν καταστροφικό σεισµό απροσδιόριστης έντασης και διάρκειας. Η ανάκαµψη θα είναι εξαιρετικά δύσκολη και θα αργήσει πολύ. Και εποµένως ας λείπουν τα εύκολα λόγια και ακόµη περισσότερο οι επιπόλαιες κινήσεις και οι απερίσκεπτες ενέργειες. Η χώρα χρειάζεται εδώ και τώρα µια συµφωνία, που θα τη βοηθήσει να αποφύγει τη χρεοκοπία και να κοιτάξει µε σχετική αισιοδοξία µπροστά. Και οι πολιτικές δυνάµεις, κυβέρνηση και αντιπολίτευση, έχουν χρέος να παραµερίσουν για λίγο τις άλλες διαφορές τους και να ενώσουν τις δυνάµεις τους για να επιτύχουν έναν έντιµο συµβιβασµό µε τους εταίρους µας. Η µόνη ρήξη που έχει ανάγκη η Ελλάδα σήµερα είναι η ρήξη µε τη χρεοκοπία και µε όσα µας οδήγησαν σε αυτήν!
στο 