Το σχέδιο για να αντιμετωπιστεί η στεγαστική κρίση – 12 δράσεις για φθηνή στέγη

δημοσιεύτηκε:

09:59 , 10 Ιουνίου 2024

Οικονομία

Σχέδιο για φθηνή στέγη από την κυβέρνηση. Τα 98 οικόπεδα του προγράμματος κοινωνικής αντιπαροχής, στα οποία θα ανεγερθούν κατοικίες με χαμηλό ενοίκιο. Ποια είναι τα κριτήρια για τους δικαιούχους. Οι οικιστικές μελέτες για τη στέγαση στρατιωτικών και δημοσίων υπαλλήλων στη Θράκη και σε νησιά του Αιγαίου. Οι βελτιώσεις στα προγράμματα «Σπίτι μου» και «Ανακαινίζω – Ενοικιάζω», οι παρεμβάσεις στο πλαίσιο των βραχυχρόνιων μισθώσεων και οι δύο δράσεις για τη στήριξη των φοιτητών.

Των Α. ΜΑΥΡΟΥΛΗ, Σ. ΣΤΑΥΡΟΠΙΕΡΡΑΚΟΥ – ΠΗΓΗ: Realnews

Με 12 δράσεις η κυβέρνηση επιχειρεί να αντιμετωπίσει τη στεγαστική κρίση, που έχει λάβει οξύτατη κοινωνική διάσταση. Με το κόστος στέγασης να αυξάνεται με αλματώδεις ρυθμούς, καθιστώντας αδύνατη την εξεύρεση αξιοπρεπούς κατοικίας για οικογένειες και νέους, το κυβερνητικό επιτελείο υψώνει μια γραμμή άμυνας με σκοπό την παροχή φθηνής στέγης. Εντός των επόμενων μηνών αναμένεται η δημοσίευση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης για το πρόγραμμα «Κοινωνική αντιπαροχή», με στόχο την αξιοποίηση της αδρανούς ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου για την παροχή κατοικίας με χαμηλό ενοίκιο, αλλά και την ανέγερση νέων διαμερισμάτων με τη σύμπραξη μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Το φθινόπωρο αναμένεται και η διαμόρφωση του νέου προγράμματος «Σπίτι μου», με προϋπολογισμό 2 δισ. ευρώ.

Έως το τέλος του καλοκαιριού, η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Σοφία Ζαχαράκη θα προχωρήσει στην ενεργοποίηση ιστοσελίδας/πλατφόρμας που θα περιλαμβάνει όλες τις δράσεις για τη στεγαστική πολιτική της κυβέρνησης και την εξέλιξή τους, προκειμένου οι ενδιαφερόμενοι να αναζητήσουν και να υποβάλουν αίτηση γι’ αυτά που εκτιμούν ότι μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες τους.

1. Πρόγραμμα «Κοινωνική αντιπαροχή»

Έχει συσταθεί στο υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας ειδική ομάδα εργασίας, η οποία συντάσσει και επεξεργάζεται την Κοινή Υπουργική Απόφαση για το πρόγραμμα «Κοινωνική αντιπαροχή», με στόχο την αξιοποίηση της αδρανούς ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου για την παροχή κατοικίας με χαμηλό ενοίκιο. Αντικείμενο της ειδικής ομάδας εργασίας αποτελούν ο καθορισμός των κριτηρίων επιλεξιμότητας των αναδόχων, αλλά και τα κοινωνικά κριτήρια για τους δικαιούχους, η δημόσια πρόσκληση, τα δικαιολογητικά και το πώς θα γίνεται η επιλογή τους. Η δράση αφορά, πέρα από τα διαθέσιμα ακίνητα του Δημοσίου, την ανέγερση 2.500 κατοικιών για 5.000 ωφελούμενους νέους έως 39 ετών και τη διάθεσή τους ως προσιτές κατοικίες, εφαρμόζοντας ως μοντέλο διάθεσης ή το ενοίκιο ή την αγορά ή το μοντέλο rent to own. Η δράση θα έχει μηδενικό κόστος για το Δημόσιο. Η Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης, που θα διαχειριστεί το πρόγραμμα, έχει ως… προίκα από τον πρώην Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας συνολικά 98 οικόπεδα εντός σχεδίου. Παράλληλα, είναι σε εξέλιξη ένα έργο που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης, με τίτλο «Μελέτη απογραφής, ψηφιοποίησης και ανάπτυξης δημόσιας ακίνητης περιουσίας», προϋπολογισμού 1,034 εκατ. ευρώ, σε συνεργασία με την Κοινωνία της Πληροφορίας.

Από την καταγραφή που έχει ήδη γίνει, ενόψει της εφαρμογής του προγράμματος, εντοπίστηκαν 98 κατάλληλα οικόπεδα εντός σχεδίου, συνολικής επιφάνειας 627 στρεμμάτων, εκ των οποίων το ένα τρίτο είναι στην Αττική, αλλά και 10 οικόπεδα με οικοδομική άδεια, επιφάνειας 75 στρεμμάτων, τα οποία θεωρούνται τα πλέον ώριμα για αξιοποίηση. Στον σχεδιασμό εντάσσονται όμως και εκτάσεις εκτός σχεδίου όπως και αδιάθετες κατοικίες, διαμερίσματα, γραφεία. Μέσα στο 2023 δόθηκαν 11 στρέμματα στην Κηφισιά, 20 στην Παιανία, 40 στη Λάρισα, 28 στην Ξάνθη και 74 στον Βόλο, όπου και θα ανεγερθούν κοινωνικές κατοικίες. Σύμφωνα με την αρμόδια υπουργό Σ. Ζαχαράκη, τα υφιστάμενα ακίνητα που καταγράφονται υπολογίζονται σε 1.650 και θα αξιοποιηθούν για κοινωνικούς σκοπούς, ενώ προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι η δημιουργία κοινωνικής κατοικίας.

2. Πρόγραμμα ανακαίνισης και διάθεσης 100 διαμερισμάτων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, σε συνεργασία με τους δήμους

Στην Αθήνα αναμένεται να ανακαινιστούν 70 διαμερίσματα. Φορέας υλοποίησης είναι η Εταιρεία Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής Αθηνών – ΕΑΤΑ Α.Ε. και εταίρος ο δήμος Αθηναίων. Οι ωφελούμενοι θα είναι ιδιοκτήτες κενών (αδιάθετων) διαμερισμάτων. Ήδη έχει εκπονηθεί η μελέτη καθορισμού των κριτηρίων για ιδιοκτήτες και ωφελουμένους. Στη Θεσσαλονίκη θα ανακαινιστούν 30 διαμερίσματα, τα οποία όμως θα προκύψουν πρωτευόντως από το δημοτικό και το δημόσιο στεγαστικό απόθεμα. Φορέας υλοποίησης η Μείζων Αναπτυξιακή Θεσσαλονίκης – ΜΑΘ Α.Ε. Εχει ήδη γίνει η ανάρτηση του διαγωνισμού για τον εργολάβο που θα αναλάβει τις ανακαινίσεις. Έως το τέλος του μήνα θα γίνουν οι αποσφραγίσεις των προσφορών. Ηδη υπάρχουν διαθέσιμοι 24 χώροι δημόσιων κτιρίων και διαμερισμάτων στο ευρύτερο πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης (δήμος Θεσσαλονίκης, δήμος Αμπελοκήπων Μενεμένης, δήμος Παύλου Μελά, δήμος Θέρμης), οι οποίοι έχουν περάσει στη ΜΑΘ Α.Ε. και θα ξεκινήσει η ανακαίνισή τους αμέσως μετά την υπογραφή των σχετικών συμβάσεων.

3. «Σπίτι μου ΙΙ»

Το φθινόπωρο αναμένεται να οριστικοποιηθούν οι όροι και οι προϋποθέσεις, αλλά και το ποσό που θα μπορεί να διατεθεί, για το νέο πρόγραμμα «Σπίτι μου» που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Σύμφωνα με πληροφορίες, το πρόγραμμα θα χρηματοδοτηθεί από τα δάνεια ύψους 17,7 δισ. που έχει εξασφαλίσει η Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης και μπορεί να ξεπεράσει τα 2 δισ. ευρώ είτε με τη μόχλευση που θα υπάρξει από τις εμπορικές τράπεζες είτε ακόμη και με μια νέα φάση του ίδιου προγράμματος. Πρόκειται για αλλαγή της χρήσης των κονδυλίων που προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης και ταυτόχρονης ακύρωσης άλλων συμφωνημένων δράσεων. Για το «Σπίτι μου II» θα υπάρξει διεύρυνση των δικαιούχων, καθώς εξετάζονται αλλαγές στα ηλικιακά και στα εισοδηματικά κριτήρια:

Ηλικιακή διεύρυνση: Στο προηγούμενο πρόγραμμα δικαιούχοι ήταν πολίτες έως 39 ετών, ενώ στο νέο αναμένεται να ενταχθούν άτομα έως 50 ετών.
Διεύρυνση του εισοδηματικού κριτηρίου: Εξετάζεται η διεύρυνση των εισοδηματικών κριτηρίων. Η χρηματοδότηση θα διαμορφώνεται έως το 90%. Σήμερα το εισοδηματικό όριο είναι στα 24.000 ευρώ για το ζευγάρι, που αυξάνεται κατά 3.000 ευρώ ανά τέκνο, ενώ όταν είναι μονογονεϊκή οικογένεια το εισοδηματικό κριτήριο αυξάνεται στα 27.000 ευρώ και στα 3.000 ευρώ ανά τέκνο.
Προνόμια για τρίτεκνους και πολύτεκνους: Θα υπάρχει ειδική πρόνοια μηδενικού επιτοκίου και πλήρους κάλυψης από το κράτος για τους τρίτεκνους και τους πολύτεκνους.
Έτος άδειας κατασκευής: Τα ακίνητα μπορεί να είναι παλαιότητας λιγότερο από 15 έτη.

4. «Ανακαινίζω-Ενοικιάζω»

Κατά 1.000 ή 1.500 ευρώ αναμένεται να αυξηθεί το ποσό της επιδότησης για το πρόγραμμα «Ανακαινίζω-Ενοικιάζω», φτάνοντας τα 5.500 ευρώ, από 4.000 ευρώ που είναι σήμερα, με παρέμβαση της κυβέρνησης για την ανακαίνιση και τη διάθεση 12.500 κενών κατοικιών. Όπως αποκάλυψε η Realnews, η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας θα προχωρήσει σε νομοθετική ρύθμιση, προκειμένου να αυξηθεί ο αριθμός των συμμετεχόντων στο πρόγραμμα, καθώς μέχρι σήμερα οι αιτήσεις δεν ξεπερνούν τις 1.500. Η αύξηση του ποσού της επιδότησης θα αφορά αναδρομικά και όλες τις αιτήσεις που έχουν ήδη υποβληθεί από την έναρξη λειτουργίας της σχετικής πλατφόρμας τον Απρίλιο. Οι ιδιοκτήτες θα έχουν τη δυνατότητα προκαταβολής του 50% και για πρώτη φορά σε πρόγραμμα οι επιδοτούμενες δαπάνες αφορούν λειτουργικές επισκευές και εργασίες ανακαίνισης. Μετά την ολοκλήρωση της ανακαίνισης, το ακίνητο υποχρεωτικά πρέπει να εκμισθωθεί για τρία τουλάχιστον χρόνια σε ιδιώτη. Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται σε 50 εκατ. ευρώ.

5. Στέγαση στρατιωτικών

Ένα μεγαλόπνοο οικιστικό πρόγραμμα, με ορίζοντα δεκαετίας, που προβλέπει την κατασκευή χιλιάδων κατοικιών για στρατιωτικούς έχει ξεκινήσει να εκπονεί το υπουργείο Εθνικής Αμυνας. Η πρώτη φάση του προγράμματος, που αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το 2027, περιλαμβάνει 54 συγκροτήματα, των 13 διαμερισμάτων έκαστο, δηλαδή 702 καινούργια διαμερίσματα συνολικού προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ. Επικεντρώνεται σε πέντε πόλεις της Θράκης και σε 13 νησιά του Αιγαίου, περιοχές εθνικά ευαίσθητες, με περιορισμένη διαθεσιμότητα οικιών και στα νησιά, όπου το κόστος κτήσης είναι εξαιρετικά υψηλό.

6. Στέγαση δημοσίων υπαλλήλων

Η κυβέρνηση, σε συνεργασία με τους δήμους, αναζητεί κενά ακίνητα, ώστε να αντιμετωπιστεί το οξύ στεγαστικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν εκατοντάδες δημόσιοι υπάλληλοι που διορίζονται στα νησιά. Για τον σκοπό αυτόν καταβάλλεται μια συντονισμένη προσπάθεια με τη συλλογή στοιχείων για κτίρια διαθέσιμα σε όλη την Ελλάδα, όπως δημοτικά καταστήματα, παλαιά σχολικά κτίρια, ακόμα και αστυνομικά τμήματα που μπορούν να αξιοποιηθούν για τη στέγαση δημοσίων υπαλλήλων. Δάσκαλοι, καθηγητές, αστυνομικοί, δημόσιοι υπάλληλοι σε ευαίσθητους τομείς αδυνατούν να αναλάβουν υπηρεσία λόγω των απλησίαστων ενοικίων.

7. Βραχυχρόνιες μισθώσεις

Σε νέες παρεμβάσεις όσον αφορά τον περιορισμό των βραχυχρόνιων μισθώσεων αναμένεται να προχωρήσει η κυβέρνηση το φθινόπωρο. Οι περιορισμοί δεν θα είναι ίδιοι σε όλες τις περιοχές της χώρας, αλλά θα εστιάζουν εκεί που υπάρχουν τα σημαντικότερα προβλήματα ως προς την εύρεση κατοικίας και το ύψος των ενοικίων, προκειμένου να απελευθερωθούν κατοικίες για μακροχρόνια μίσθωση.

8. Πρόγραμμα «Κάλυψη»

Το πρόγραμμα «Κάλυψη», που υλοποιείται ήδη με τη διάθεση 1.000 κατοικιών σε ευάλωτους, συγκαταλέγεται στις δράσεις στεγαστικής πολιτικής της κυβέρνησης. Θεσπίστηκε με τον νόμο 5006/2022 και απευθύνεται σε νέους, ηλικίας 25-39 ετών, που είναι δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και δεν έχουν ιδιόκτητη πρώτη κατοικία.

9. Πρόγραμμα «Στέγαση και εργασία» για τους αστέγους

Το πρόγραμμα «Στέγαση και εργασία» για τους αστέγους απευθύνεται σε άτομα και σε οικογένειες που διαβιούν σε συνθήκες έλλειψης στέγης και λειτουργεί συμπληρωματικά, στο πλαίσιο εφαρμογής δημόσιων πολιτικών καταπολέμησης της έλλειψης αυτής. Γενικός στόχος του προγράμματος αποτελεί η συμβολή στην εξάλειψη του φαινομένου της έλλειψης στέγης.

10. Πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Ανακαινίζω» για νέους έως 39 ετών

Το «Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για νέους» είναι ένα πρόγραμμα για την ενεργειακή αναβάθμιση και ανακαίνιση κατοικιών για νέους ηλικίας 18-39 ετών. Η επιδότηση φτάνει έως τα 22.500 ευρώ για παρεμβάσεις βελτίωσης ενεργειακής απόδοσης και επιδότηση από 50% έως 90%, ανάλογα με το εισόδημα του νέου και την περιοχή της επιλέξιμης κατοικίας.