Όλα τα SOS της φετινής φορολογικής δήλωσης: Τι πρέπει να προσέξουν μισθωτοί, συνταξιούχοι και επαγγελματίες

Ανοιχτή πλέον είναι η πλατφόρμα μέσω της οποίας σχεδόν 9 εκατ. φορολογούμενοι μπορούν να υποβάλλουν την δήλωσή τους για τα εισοδήματα του 2023.

Φέτος απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή κατά την υποβολή της δήλωσης, δεδομένων των αλλαγών που υπάρχουν τόσο στο έντυπο Ε1 όσο και στο Ε3.

Προσοχή πρέπει να δείξουν σχεδόν 1 εκατ. μισθωτοί και συνταξιούχοι χωρίς εισοδήματα από άλλες πηγές, των οποίων οι δηλώσεις θα υποβληθούν «αυτόματα» από την ΑΑΔΕ, αν οι ίδιοι μέχρι τη λήξη της προθεσμίας δεν την υποβάλουν.

Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης

Για άλλους περίπου 740.000 αυτοαπασχολούμενους η βασική αλλαγή έχει να κάνει με την επαναφορά των τεκμηρίων φορολόγησης. Η πλατφόρμα για τις φορολογικές δηλώσεις είναι δεδομένο ότι θα παραμείνει «ανοιχτή» έως και τις 31 Ιουλίου, με παράταση της τελευταίας στιγμής να μην αποκλείεται, κάτι βεβαίως που θα εξαρτηθεί από την ροή της υποβολής των φορο-δηλώσεων.

Τι πρέπει να προσέξουν μισθωτοί και συνταξιούχοι

Με «φόντο» της έναρξη της διαδικασίας για τις φορολογικές δηλώσεις, ο διοικητής της ΑΑΔΕ Γιώργος Πιτσιλής, εξέδωσε απόφαση στην οποία ουσιαστικά περιγράφονται όλα τα SOSγια την φετινή διαδικασία, τόσο στο Έντυπο Ε1 όσο και το Ε3. Σε αυτή διευκρινίζονται τα εξής:

• Τα στοιχεία του φορολογούμενου απαιτείται να είναι επικαιροποιημένα, καθόσον χρησιμοποιούνται και ως στοιχεία επικοινωνίας από τη Φορολογική Διοίκηση. Κατά την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης με χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας για την επιβεβαίωση στοιχείων, υποχρεωτικά θα πρέπει ο υπόχρεος και η σύζυγος να έχουν ήδη επικαιροποιήσει τα στοιχεία επικοινωνίας τους στο myAADE/Μητρώο & Επικοινωνία, εάν έχουν μεταβληθεί έως την υποβολή της δήλωσης του φορολογικού έτους 2023, κατά τα αναφερόμενα στην υπό στοιχεία Α.1025/2022 (Β’ 765) απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ. Εάν δεν τα έχουν επικαιροποιήσει, μέσω συνδέσμου οδηγούνται στο myAADE για τη συμπλήρωση των στοιχείων επικοινωνίας. Επισημαίνεται η ανάγκη να συμπληρώνεται ορθά η ηλεκτρονική διεύθυνση (e-mail) του φορολογούμενου, καθώς αυτή χρησιμοποιείται για την κοινοποίηση πράξεων. Η κοινοποίηση που έχει πραγματοποιηθεί στη συγκεκριμένη διεύθυνση θεωρείται ότι έχει συντελεστεί νόμιμα με αποτέλεσμα να επιφέρει όλες τις συνέπειες που προβλέπονται από τον νόμο για τον φορολογούμενο.
• Στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος αναγράφεται υποχρεωτικά ο ΑΜΚΑ του υπόχρεου και της συζύγου, με εξαίρεση τις περιπτώσεις που δεν υποχρεούνται σε απόκτηση ΑΜΚΑ. Υποχρεωτική είναι επίσης και η αναγραφή ΑΜΚΑ των εξαρτώμενων μελών, στον Πίνακα 8. Περαιτέρω, εξαιρούνται από την αναγραφή του ΑΜΚΑ στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος και οι φορολογούμενοι οι οποίοι για λόγους που άπτονται ευαίσθητων προσωπικών τους δεδομένων, δεν επιθυμούν να γνωστοποιήσουν τον ΑΜΚΑ, ούτε για τους ίδιους, ούτε για τα εξαρτώμενα μέλη τους, καθώς και οι υπάλληλοι της Τράπεζας Εμπορίου και Ανάπτυξης Εύξεινου Πόντου.
• Είναι υποχρεωτική η αναγραφή όλων των εισοδημάτων των υπόχρεων, ανεξάρτητα από το αν φορολογούνται ή όχι, καθώς και ανεξάρτητα από τον τρόπο φορολόγησής τους. Για τα αυτοτελώς ή με ειδικό τρόπο φορολογούμενα εισοδήματα αναγράφεται και ο παρακρατηθείς ή αποδοθείς, κατά περίπτωση, φόρος.
• Προσυμπληρώνονται ορισμένες κατηγορίες εισοδημάτων (όπως από μισθωτές υπηρεσίες, συντάξεις κ.λπ.) και οι παρακρατηθέντες φόροι στους αντίστοιχους κωδικούς των πινάκων της δήλωσης, είτε οι φορολογούμενοι ενημερώνονται μέσω πίνακα για τα ποσά των εισοδημάτων τους και των παρακρατηθέντων φόρων, καθώς και λοιπών στοιχείων της δήλωσης (πχ. δόσεις δανείων).
• Κατά την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων με χρήση της διαδικτυακής Υπηρεσίας υποβολής δηλώσεων μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE, καταχωρούνται πρώτα τα έντυπα Ε2 και Ε3, όταν απαιτούνται και κατόπιν το έντυπο Ε1. Η σειρά καταχώρησης των συνυποβαλλόμενων Εντύπων Ε2 και Ε3 επιλέγεται από τον φορολογούμενο.
• Πιστωτικά ποσά του ενός συζύγου/ΜΣΣ δεν συμψηφίζονται με τυχόν χρεωστικά του άλλου και στην περίπτωση που έχουν και οι δύο πιστωτικά ποσά επιστρέφονται στον κάθε δικαιούχο χωριστά.
• Ο φόρος των συζύγων/μερών συμφώνου συμβίωσης που προκύπτει από την κοινή τους δήλωση βεβαιώνεται στην αρμόδια για τον υπόχρεο υπηρεσία ακόμη και στις περιπτώσεις που οι σύζυγοι υπάγονται σε διαφορετική υπηρεσία λόγω του ότι ένας εκ των δύο (ή και οι δύο) ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα ή λόγω διαφορετικής φορολογικής κατοικίας. Ως εκ τούτου, οι πράξεις προσδιορισμού φόρου που εκδίδονται με την υποβολή κοινής δήλωσης αναγράφουν και στους δύο συζύγους/ΜΣΣ την αρμόδια για τον υπόχρεο σύζυγο υπηρεσία.
• Οι δηλώσεις με επιφύλαξη υποβάλλονται με χρήση της διαδικτυακής Υπηρεσίας υποβολής δηλώσεων μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE. Εντός χρονικού διαστήματος 30 ημερών από την ημερομηνία υποβολής της δήλωσης οι φορολογούμενοι οφείλουν να προσκομίσουν στην αρμόδια για την εξέταση της επιφύλαξης υπηρεσία τα απαραίτητα δικαιολογητικά, τα οποία αποδεικνύουν τους ισχυρισμούς τους και τον λόγο της επιφύλαξης.
• Δεν βεβαιώνεται το ποσό που οφείλεται με βάση την πράξη προσδιορισμού φόρου, εφόσον αυτό δεν υπερβαίνει τα τριάντα (30) ευρώ ανά σύζυγο.
• Δεν επιστρέφεται ποσό φόρου με βάση την πράξη προσδιορισμού φόρου μικρότερο των πέντε (5) ευρώ ανά σύζυγο.
• Οι κωδικοί 049-050 του πίνακα 7, όπου δηλώνεται για κάθε σύζυγο ή μέρος συμφώνου συμβίωσης το συνολικό ποσό των καταναλωτικών δαπανών που εξοφλήθηκε εντός του 2023 με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής (πιστωτικές ή χρεωστικές ή προπληρωμένες κάρτες κ.λπ.) προσυμπληρώνονται, από την ΑΑΔΕ με δυνατότητα μεταβολής από τους φορολογούμενους. Η ΑΑΔΕ αναρτά την ηλεκτρονική πληροφόρηση που έχει στη διάθεσή της και οι φορολογούμενοι έχοντας οι ίδιοι το βάρος της απόδειξης, μπορούν να αναγράψουν διαφορετικά ποσά εφόσον υπάρχουν οι σχετικές αποδείξεις λιανικών συναλλαγών.

Τι διευκρινίζεται για τους ελεύθερους επαγγελματίες

Σε ότι αφορά στον τεκμαρτό τρόπο φορολόγησης των ελευθέρων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων, η ίδια απόφαση επισημαίνει:

• Το ποσό του τεκμαρτού εισοδήματος που θα προσδιοριστεί, για κάθε αυτοαπασχολούμενο, με βάση τα νέα αντικειμενικά κριτήρια φορολόγησης του ν. 5073/2023 (το «ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας») θα είναι προσυμπληρωμένο από την ΑΑΔΕ στους νέους κωδικούς 405-406 του πίνακα 4Γ2 όπου δηλώνονται τα εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα.
• Στην περίπτωση που ο φορολογούμενος θέλει να αμφισβητήσει το τεκμαρτό εισόδημα, που θα τού έχει προσδιορίσει η ΑΑΔΕ θα κλικάρει έναν από τους νέους κωδικούς 443-444 του πίνακα 4Γ2, αλλά μετά, υποχρεούται το αργότερο εντός προθεσμίας εξήντα (60) ημερών από τη λήξη της προθεσμίας για την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, να συμπληρώσει ηλεκτρονικά το ερωτηματολόγιο που θα του έχει κοινοποιήσει η αρμόδια ελεγκτική φορολογική αρχή σε σχετική πλατφόρμα της ΑΑΔΕ προκειμένου να διενεργηθεί ο έλεγχος τύπου «πόθεν έσχες», ο οποίος θα μπορεί να διαρκέσει έως και 12 μήνες. Μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου θα εκδίδεται νέο διορθωτικό εκκαθαριστικό σημείωμα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του ελέγχου.
• Η προσαύξηση του τεκμαρτού εισοδήματος κατά 10% για κάθε τριετία λειτουργίας ατομικής επιχείρησης πέραν των πρώτων τριετιών λειτουργίας υπολογίζεται επί του ποσού της προηγούμενης τριετίας όπως αυτό έχει διαμορφωθεί κατά περίπτωση μετά την εφαρμογή των προβλεπόμενων προσαυξήσεων. Για τον υπολογισμό της προσαύξησης δεν προσμετρώνται τα διαστήματα διακοπής της επιχειρηματικής δραστηριότητας, ενώ για την ένταξη σε συγκεκριμένη τριετία απαιτείται συμπληρωμένο έτος.
• Από το τεκμαρτό εισόδημα που προσδιορίζεται με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια αφαιρούνται όλα τα άλλα εισοδήματα που έχει ο φορολογούμενος, φορολογητέα και απαλλασσόμενα, εφόσον προέρχονται από μισθωτή εργασία, συντάξεις ή και από αγροτική δραστηριότητα.
• Τα νέα αντικειμενικά κριτήρια δεν εφαρμόζονται και, ως εκ τούτου, δεν προσδιορίζεται με βάση αυτά τεκμαρτό εισόδημα για τα τρία πρώτα έτη από την πρώτη έναρξη της άσκησης της επαγγελματικής δραστηριότητας του φορολογούμενου με ατομική επιχείρηση. Για το τέταρτο έτος από την πρώτη έναρξη της άσκησης της επαγγελματικής δραστηριότητας, το όποιο τεκμαρτό εισόδημα προκύπτει μειώνεται κατά 67%. Για το πέμπτο έτος από την πρώτη έναρξη της άσκησης της επαγγελματικής δραστηριότητας το τεκμαρτό ποσό μειώνεται κατά 33%.
• Για το φορολογικό έτος 2023 προβλέπεται η καταβολή μειωμένου τέλους επιτηδεύματος, κατά 50%, για τους επιτηδευματίες και τους ασκούντες ελευθέριο επάγγελμα, καθώς και για τα υποκαταστήματα που αυτοί συστήνουν. Ειδικότερα, το τέλος επιτηδεύματος ορίζεται σε 325 ευρώ για τους επιτηδευματίες και τους ασκούντες ελευθέριο επάγγελμα και σε 300 ευρώ για κάθε υποκατάστημα που έχει συσταθεί από τα εν λόγω πρόσωπα, αντίστοιχα. Ειδικά για τα φυσικά πρόσωπα που το εισόδημα τους προέρχεται από ατομική επιχείρηση παροχής υπηρεσιών ή ελευθέριο επάγγελμα και έχουν έγγραφη σύμβαση με μέχρι τρία (3) φυσικά ή/και νομικά πρόσωπα, ή το εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) των ακαθάριστων εσόδων τους προέρχεται από ένα (1) φυσικό ή/και νομικό πρόσωπο, τα ποσά του τέλους επιτηδεύματος παραμένουν στο επίπεδο των 500 ευρώ εφόσον η έδρα είναι σε πόλη άνω των 200.000 κατοίκων και σε 400 ευρώ, εφόσον η έδρα είναι σε πόλη κάτω των 200.000 κατοίκων, κωμόπολη ή χωριό.
• Το εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα που λαμβάνεται υπόψη για να εφαρμοστεί ο συντελεστής 30% και να προσδιοριστεί ποιο είναι το όριο δαπανών που πρέπει να έχει εξοφλήσει με ηλεκτρονικά μέσα το 2023 ο φορολογούμενος που άσκησε το 2023 ατομική επιχείρηση δεν μπορεί να είναι μικρότερο από το τεκμαρτό εισόδημα που προέκυψε γι’ αυτόν με βάση τα νέα αντικειμενικά κριτήρια φορολόγησης.