Ελεύθεροι επαγγελματίες: Μετρητά, κρυπτονομίσματα, θυρίδες, έργα τέχνης ως και… έξοδα καλοκαιρινών διακοπών ψάχνει η Εφορία  

Κάθε λογής «παγίδες» τοποθετεί η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) στον δρόμο εκείνων των  ελεύθερων επαγγελματιών που θα αμφισβητήσουν τον φόρο που τους προκύπτει βάσει τεκμηρίων.

Με σχετική απόφαση «ανάβει» το «πράσινο φως» στους ελεγκτικούς μηχανισμούς να κάνουν «φύλλο και φτερό» όλα τα περιουσιακά στοιχεία εκείνων που θα υποβάλουν ένσταση στο νέο τρόπο φορολόγησης και τους επιτρέπει να ψάξουν μετρητά, κρυπτονομίσματα, μετοχές και ομόλογα, τραπεζικές θυρίδες, έργα τέχνης ως και το που πήγαν διακοπές και πόσα χρήματα ξόδεψαν!

Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης

Ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι, οι οποίοι θα αμφισβητήσουν τον τεκμαρτό τρόπο φορολόγησης, που καθιερώθηκε από το φορολογικό έτος 2023, θα έχουν να αντιμετωπίσουν όχι μόνον οι ίδιοι, αλλά και οι σύζυγοι και τα παιδιά τους, σαρωτικούς ελέγχους που θα φτάνουν μέχρι και το τι κατανάλωσαν και πόσα πλήρωσαν κατά την διάρκεια των καλοκαιρινών τους διακοπών!

Τι ελέγχει η Εφορία στους «αμφισβητίες»

Με απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή στους συγκεκριμένους επαγγελματίες θα γίνει έλεγχος των τραπεζικών τους λογαριασμών, των χρηματοοικονομικών επενδύσεων, των θυρίδων, των μετρητών, των κρυπτονομισμάτων, των λογαριασμών τηλεφωνίας, ρεύματος και νερού, ενώ θα απαντήσουν και στο ερώτημα, πού πήγαν διακοπές και πόσο πλήρωσαν.

Μάλιστα, υπάρχει και ένα σχετικό παράρτημα το οποίο καλούνται να συμπληρώσουν απαντώντας στα ερωτήματα της ΑΑΔΕ, όσοι επαγγελματίες αμφισβητήσουν τον φόρο που προκύπτει από τα τεκμήρια και επί της ουσίας αποφασίζουν να «προσκαλέσουν» τις ελεγκτικές υπηρεσίες για να τους αποδείξουν ότι δεν «βγάζουν» τα χρήματα που εκτιμά η Εφορία.

Στα 14 ερωτήματα που θέτει η ΑΑΔΕ θα απαντήσουν οι ίδιοι, καθώς και οι σύζυγοι και τα τέκνα τους, ως προστατευόμενα μέλη.

Ο έλεγχος δεν τελειώνει εκεί, καθώς προβλέπεται και εφαρμογή των έμμεσων τεχνικών ελέγχου, με τις οποίες προσδιορίζεται εξωλογιστικά το φορολογητέο εισόδημα, ενώ υπάρχει η προειδοποίηση στην απόφαση, πως ο έλεγχος μπορεί να επεκταθεί και σε προηγούμενα φορολογικά έτη.

Σύμφωνα με τον ν. 5073/2023, οι αυτοαπασχολούμενοι θα φορολογηθούν για τα εισοδήματα του 2023 και των επομένων ετών με τον τεκμαρτό τρόπο και για ελάχιστο εισόδημα 10.920 ευρώ, το οποίο αυξομειώνεται ανάλογα με τα έτη άσκησης της δραστηριότητας και το απασχολούμενο προσωπικό κ.λπ.

Έχουν όμως τη δυνατότητα να αμφισβητήσουν τον τεκμαρτό τρόπο φορολόγησης και να αποδείξουν -εάν μπορούν- να αποδείξουν ότι το πραγματικό τους εισόδημα είναι χαμηλότερο από το τεκμαρτό.

Η διαδικασία για την αμφισβήτηση των τεκμηρίων

Η διαδικασία, σύμφωνα με την απόφαση, προβλέπει, πως στην περίπτωση που ο φορολογούμενος αμφισβητεί το ελάχιστο ποσό εισοδήματος από την άσκηση της επιχειρηματικής του δραστηριότητας, που προσδιορίζεται με βάση τα τεκμήρια και δεν εμπίπτει σε κανέναν από τους λόγους «ανωτέρας βίας» ή ειδικών συνθηκών (στράτευση, ασθένεια κ.λπ.) θα πρέπει να συμπληρώσει τους κωδικούς 443-444 του εντύπου Ε1 της φορολογικής δήλωσης.

Η συμπλήρωση του συγκεκριμένου κωδικού σημαίνει πως, εάν η δήλωση έχει υποβληθεί εμπρόθεσμα, ο φορολογούμενος επιζητεί τον έλεγχο, ενώ έχει τη δυνατότητα να ανακαλέσει το αίτημα, με την υποβολή εμπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος για το ζήτημα αυτό.

Αν όμως επιμείνει στη διενέργεια του ελέγχου, ο φορολογούμενος υποχρεούται το αργότερο εντός 60 ημερών από τη λήξη της προθεσμίας για την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος να συμπληρώσει ερωτηματολόγιο αναφορικά με την περιουσιακή του κατάσταση και τις συνθήκες διαβίωσης του ιδίου, της/του συζύγου και των προστατευόμενων μελών, τα οποία θα αξιολογηθούν κατά τον φορολογικό έλεγχο.

Η συμπλήρωση και υποβολή του ερωτηματολογίου λαμβάνει χώρα μέσω ειδικής εφαρμογής στην ψηφιακή πύλη της Α.Α.Δ.Ε. που θα αναπτυχθεί για το σκοπό αυτό.

Σε περίπτωση μη συμπλήρωσης και υποβολής του ερωτηματολογίου, εντός της προθεσμίας των 60 ημερών, από τον φορολογούμενο, το δικαίωμα περί αμφισβήτησης του ελάχιστου ποσού εισοδήματος από την άσκηση της επιχειρηματικής του δραστηριότητας που προσδιορίζεται με τεκμαρτό τρόπο, απόλυται.

Στο στόχαστρο θυρίδες, έργα τέχνης και… έξοδα διακοπών

Στο ειδικό παράρτημα που συνοδεύει την απόφαση του κ. Πιτσιλή, το οποίο καλείται να συμπληρώσει ο φορολογούμενος που αμφισβητεί τα τεκμήρια, υποχρεωτικά θα απαντήσει στα ερωτήματα και θα καταγράψει τα ακόλουθα στοιχεία:

• Οι τραπεζικοί λογαριασμοί(προσωπικούς η επαγγελματικούς) που διατηρεί ή συμμετείχε (προσωπικά, ο/η σύζυγος/ΜΣΣ ή τα προστατευόμενα μέλη) στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, κατά το φορολογικό έτος που αφορά το αίτημα ελέγχου. Τα στοιχεία που θα αναγραφούν είναι ο δικαιούχος, η τράπεζα, το ποσό που υπήρχε την 1η Ιανουαρίου και το υπόλοιπο της 31ης Δεκεμβρίου 2023.
• Τα στοιχεία επενδύσεων/συμμετοχών και λοιπών χρεογράφων του ιδίου ή της συζύγου ή των τέκνων, σε Ελλάδα ή εξωτερικό, κατά το φορολογικό έτος που αφορά το αίτημα ελέγχου. Θα αναγραφούν το είδος επένδυσης (μετοχές ή μερίδια ή αμοιβαία κεφάλαια κλπ), επενδεδυμένο κεφάλαιο, τρόπος απόκτησης (αγορά, κληρονομιά, δωρεά) το έτος απόκτησης η επωνυμία επιχείρησης/οργανισμού και ο ιδιοκτήτης (ο σύζυγος, η σύζυγος ή τα προστατευόμενα μέλη).
• Οι τραπεζικές θυρίδες κατά το φορολογικό έτος που αφορά το αίτημα ελέγχου που κατέχει ο ίδιος, η σύζυγος και τα προστατευόμενα μέλη. Αν η απάντηση είναι καταφατική τότε συμπληρώνεται η τράπεζα, η χώρα και ο δικαιούχος.
• Τα έργα τέχνης, συλλογές, τιμαλφή και λοιπά στοιχεία μεγάλης αξίας κατά το φορολογικό έτος που αφορά το αίτημα ελέγχου και τον ιδιοκτήτη (ο σύζυγος, η σύζυγος, προστατευόμενα μέλη).
• Τα στοιχεία των αυτοκινήτων μοτοσυκλετών, πλωτών και εναέριων μέσων κατά το φορολογικό έτος που αφορά το αίτημα ελέγχου, με ιδιοκτήτη τον σύζυγο, η σύζυγο και τα προστατευόμενα μέλη. Στα στοιχεία αναγράφονται το έτος κυκλοφορίας, η αξία κτήσης, ο τρόπος απόκτησης, ο κυβισμός ή το μήκος αν πρόκειται για σκάφος και ο ιδιοκτήτης.
• Τα διαθέσιμα μετρητά κατά την έναρξη και τη λήξη του φορολογικού έτους που αφορά το αίτημα ελέγχου. Η καταγραφή θα γίνει ξεχωριστά για τον υπόχρεο, τη σύζυγο και τα παιδιά.
• Τα διαθέσιμα κρυπτονομίσματα κατά την έναρξη και τη λήξη του φορολογικού έτους. Θα αναγραφούν τα ποσά στην αρχή και στο τέλος του φορολογικού έτους, καθώς και οι δικαιούχοι (σύζυγος, η σύζυγος, προστατευόμενα μέλη).
• Τα στοιχεία με τους αριθμούς παροχής ηλεκτροδότησης και υδροδότησης των ιδιοχρησιμοποιούμενων κατοικιών (κύρια, εξοχική ή δευτερεύουσα), για το φορολογικό έτος που αφορά το αίτημα ελέγχου.
• Τα στοιχεία για λογαριασμούς σταθερής ή κινητής τηλεφωνίας για το φορολογικό έτος που αφορά το αίτημα ελέγχου, την εταιρεία, τους κατόχους κάθε αριθμού και το συνολικό ετήσιο κόστος.
• Το ετήσιο κόστος ασφάλισης των ΕΙΧ αυτοκινήτων ή δίκυκλων.
• Τα στοιχεία του ασφαλιστικού προγράμματος ζωής, υγείας, συνταξιοδότησης, θανάτου, προσωπικών ατυχημάτων κ.λπ., που ενδεχομένως είχαν ο υπόχρεος ή ο/η σύζυγος/ΜΣΣ ή τα προστατευόμενα μέλη.
• Τα στοιχεία με το ετήσιο κόστος ασφάλισης των ακινήτων για κινδύνους σεισμού, πυρκαγιάς, πλημμύρας κ.λπ. για το φορολογικό έτος που αφορά το αίτημα ελέγχου.
• Τα συνολικά ποσά ετήσιων δαπανών για δίδακτρα σε σχολεία (ημεδαπής και αλλοδαπής) κάθε μορφής εκπαίδευσης ή/και φροντιστήρια κάθε μορφής, συμπεριλαμβανομένου του κόστους διαμονής και διαβίωσης και του ποσού αμοιβών για τυχόν πρόσθετες παροχές (εξέταστρα, μεταφορικά, διατροφή, αθλοπαιδιές, κ.λπ.).
• Τα αναλυτικά στοιχεία για ταξίδια στο εσωτερικό/εξωτερικό κατά το φορολογικό έτος που αφορά το αίτημα ελέγχου. Ζητείται η αναγραφή στοιχείων για τον προορισμό, τα έξοδα μετακίνησης, διαμονής και διατροφής, αλλά και λεπτομερή στοιχεία για το κόστος εισιτηρίων, τον προορισμός σε Ελλάδα ή εξωτερικό, τη διάρκεια διαμονής, το κατάλυμα (ξενοδοχείο, Airbnb, εξοχική κατοικία, Φιλοξενία κ.λπ.).
• Τα στοιχεία που θα δηλώσει ο φορολογούμενος θα διασταυρωθούν με εκείνα που προκύπτουν από τα αρχεία των τραπεζών, του Taxisnet και άλλων φορέων.